مهندسی برق گرایشهای مختلفی دارد که یکی از این گرایشها رشته مهندسی مخابرات است و وظایفی از قبیل ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات را عهدهدار است. این رشته در حدود 150 سال سابقه دارد اما ورژن جدید این رشته با بیان کردن نظریه اطلاعات و مفهوم ظرفیت کانال مخابراتی کار خود را آغاز کرد.
رشته مهندسی مخابرات به دلیل ارتباط نزدیکی که با الکترونیک دارد دارای نقش بسیار مهمی در تحول ادوات و قطعات الکترونیکی داشته و به همین دلیل میتواند باعث رونق و شکوفایی بازار کار رشته مهندسی مخابرات شود. همچنین این شاخه از مهندسی دارای دو گرایش سیستم و میدان بوده که زیر شاخه سیستم به تحلیل سیستمی بلوکهای مختلف مخابرات و گرایش میدان به بحث انتشار امواج و ساخت امواج مخابراتی فرکانس میپردازد.
از این رو، در این مقاله قصد دارین به بررسی رشته مهندسی مخابرات و بازار کار آن پرداخته و گرایشهای این رشته را بیان کنیم.
گرایشهای مختلف رشته مهندسی مخابرات
همان طور که گفته شد، رشته مهندسی مخابرات، همانند سایر رشتهها، دارای گرایشها و زیرشاخهها مختلف و متفاوتی است که در این قسمت به ذکر و بررسی هر کدام از آنها میپردازیم.
گرایش سیستم
گرایش سیستم یکی از گرایشهای رشته مهندسی مخابرات به شمار میرود. در گرایش سیستم به چگونگی تبدیل سیگنال ها از یک شکل به شکلی دیگر پرداخته میشود. در سیستم یک تلویزیون برای انتقال سیگنال از اتاق تولید به آنتن وجود یک فرستنده نیاز است. از جمله وظایف این گرایش جداکردن پارازیت از موج اصلی و تشخیص دادن موج اصلی است که بعد از آن بتواند فقط امواج اصلی را از آنتن دریافت کند.
نام دیگر گرایش سیستم مهندسی مخابرات، مخابرات دیجیتال است و علت نام گذاری این است که هدف این گرایش به وجود آوردن ارتباط امن در مخابرات، طراحی سیستمهای مخابراتی بهینه سازی، آشکار کنندههای اطلاعات و فیلترهای مختلف است که میتوانند امواج پارازیت را از امواج اصلی تشخیص دهند. از زمینه های مهم مهندسی مخابرات طراحی سیستم های رادار و جنگ الکترونیک، نصب و راهاندازی شبکه های ارتباط از راه دور و طراحی شبکه های مخابراتی برای ارتباط اطلاعات است.
گرایش میدان
یکی دیگر از گرایشهای رشته مهندسی مخابرات، مهندسی مخابرات گرایش میدان است. گرایش میدان مهندسی مخابرات بیشتر با میدان های مغناطیسی، امواج مغناطیسی، ماکروویو و امواج ماکروویو و آنتنها ارتباط دارد تا بتوانند بهترین راه و وسیله را برای انتقال موج از نقطهای به نقطه دیگر بیابند. برای اینکه یک سیگنال از ایستگاه تلویزیونی به گیرنده های تلویزیونی انتقال پیدا کند، در ابتدا باید سیگنال را از طریق آنتنهای خاصی به صورت موج منتشر کرده و سپس با استفاده از آنتن های خانگی باید این امواج را دریافت کرد تا زمینه تبدیل این موج به صوت و تصویر فراهم شود. تمامی این کارها و این ارسال ها و انتقال های امواج در حوزه گرایش میدان قرار دارند.
هدف رشته مهندسی مخابرات
در واقع هدف اصلی رشته مهندسی مخابرات را میتوان انتقال اطلاعات از یک مکان به مکان دیگر دانست که میشود به صورت صوت، تصویر و دادههای کامپیوتری انجام داد. این رشته درواقع باعث ارتباط پرسرعت و امن بین چندین کاربر در مکانهای مختلف میشود. در نهایت فارغالتحصیلان رشته مهندسی مخابرات میتوانند فعالیت هایی در زمینه های طراحی مدارهای مخابرات سیار، فیبرنوری، رمزنگاری انواع فرستنده و گیرنده های مخابراتی بهینه سازی شبکه های مخابراتی داشته باشند و لازم به ذکر است که در این زمینه ها بازار کار مناسب و خوبی برای رشته مهندسی مخابرات وجود دارد.
مهندسی مخابرات نظریهها و مبانی لازم را به منظور ارتباط بین چندین کاربر ارائه میکند و باعث انجام به صرفه فرایندها میشوند. پس هدف اصلی این رشته تربیت متخصصانی در زمینههای اصلی این رشته مثل فرستنده، میانی، گیرنده و گسترش شبکه است.
بازار کار رشته مهندسی مخابرات
بازار کار رشته مهندسی مخابرات میتواند در بخش های دولتی، نظامی و صدا و سیما باشد همچنین افراد فارغالتحصیل در رشته مهندسی مخابرات میتوانند کارهای پژوهشی در سطح مراکز تحقیقاتی و در دانشگاه ها نیز انجام دهند. شرکتهای خصوصی زمینه رونق در این زمینه را به وجود آوردهاند. هر دو گرایش این رشته، امکان کار در وزارت دفاع را دارند اما گرایش میدان در صدا و سیما کاربرد بیشتری دارد بنابراین دانشجویان این گرایش ها میتوانند کارهای مخابراتی پروژه های نظامی را انجام دهند .
افراد فارغالتحصیل در رشته مهندسی مخابرات میتوانند در زمینه های مختلف زیر مشغول به کار شوند. این زمینهها عبارتند از:
- اجرای پروژه های مخابراتی (کار در سایت)
اکثر پروژههای مخابراتی در نواحی دور از شهر مثل مناطق مرتفع، بیابانی و سایتهای نفت و گاز ایجاد میشوند به همین دلیل نیاز به افرادی که بتوانند به دور از خانه و خانواده کار کنند، احساس میشود. توانایی یک مهندس سایت در نصب، برنامه ریزی و راهاندازی تجهیزات مخابرات میتواند حائز اهمیت باشد. یک مهندس مخابرات باید در زمینه هایی از قبیل سیستم ها و تجهیزات، اصول کار، قراردادها، کار در ارتفاع آشنایی لازم و کافی را داشته باشد. البته قابل ذکر است که بسیاری از این مهارت ها از طریق مطالعه و تلاش قابل به دست آوردن هستند.
- مدیریت پروژه سیستم های مخابراتی
پروژههای مخابراتی برای مدیریت پروژه نیاز به یک مهندس مخابرات دارند که مدیر پروژه باید ویژگیهایی از قبیل آشنایی با اصول قراردادها، مدیریت فنی، زمانبندی پروژه، خرید تجهیزات، مسائل فنی را دارا باشد. همچنین مدیر پروژه وظیفه های مختلفی مثل مدیریت و هماهنگی بین اعضای گروه های کاری و پرسنل دفتر را برعهده دارد. به طور معمول افراد باید تجربه زیادی در زمینه کار در این رشته را داشته باشند تا بتوانند به سطح بالایی از مدیریت برسند لازم به ذکر است که مدیریت پروژه میتواند قسمت بسیار مناسبی از بازار کار رشته مهندسی مخابرات را به وجود آورد به طوری که مدیریت پروژه قابلیت این را دارد که افراد را در این زمینه به درآمدهای خوبی برساند.
- نظارت و مشاوره جهت طراحی و انجام پروژه های مخابراتی
همه پروژههای مخابراتی برای اجرای درست نیازمند متخصصینی هستند که بر نحوه طراحی و کار نظارت کافی را داشته باشند و در زمان نیاز به مشاوره بتوانند پروژه را به سمت اهداف خود هدایت کنند که این متخصصان در این رشته عموما مهندسان مخابرات هستند. به دلیل اینکه معمولا کارفرما اطلاعات لازم در مورد مسائل تخصصی مهندسی مخابرات را ندارد باید از یک مهندس مخابرات کمک گرفت. مسائلی از قبیل خرید تجهیزات، اختصاص دادن فضای مناسب برای تجهیزات و سیستم تغذیه بسیار مهم هستند که جز آیندهنگری جهت طراحی و اجرای پروژه محسوب میشوند.
درآمد و حقوق فارغالتحصیلان رشته مهندسی مخابرات
از ملاکهای مهمی که برای افراد در این رشته وجود دارد میتوان به پول، سطح درآمد و بازار کار رشته مخابرات و حقوق و مزایای آن اشاره کرد. در بین ردههای مختلف مهندسی، مهندسان مخابرات دارای حقوق، مزایا و درآمد متفاوت از هم هستند. حتی اگر همه آنها به یک میزان تسلط داشته باشند باز هم درآمد در بین شاخههای مختلف، متفاوت است.
از جمله ملاکهای مهم در حقوق و درآمد فارغالتحصیلان و مهندسان رشته مهندسی مخابرات میتوان به سابقه کاری فرد مورد نظر اشاره کرد و همچنین شرایط درآمدزایی در هر کشور با کشور دیگر میتواند کاملا متفاوت باشد. برای مثال در ایران مانند دیگر رشته ها اگر فارغالتحصیلان محیطهای دولتی را برای کار ترجیح دهند حقوقی براساس قانون مدیریت خدمات کشور دریافت میکنند اما اگر این مهندسین در بخشهای خصوصی مشغول به کار شوند با توجه به سطح تحصیلات، آشنایی با نرمافزارهای مختلف و میزان تجربه کاری میتوانند به درآمد خیلی بالایی دست پیدا کنند. در حال حاضر حدود میانگین حقوق ماهیانه این مهندسان بین 8 تا 11 میلیون تومان میباشد (البته این ارقام حدودی بوده و با توجه به زمان تغییر میکنند).
نتیجه گیری
یکی از رشتههای پرطرفدار مهندسی، رشته مهندسی مخابرات است. این رشته سابقه نسبتا زیادی در کشور ما داشته و پیشرفت آن در دهههای اخیر باعث افزایش بازار کار رشته مهندسی مخابرات در ایران و جهان گشته است. در این مقاله سعی کردیم به بررسی رشته مهندسی مخابرات و بازار کار آن پرداخته و گرایشهای مختلف این رشته را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون میشویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکهکابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
176 بازدید