همگی ما از نقش و اهمیت محافظ‌ها و کلیدهای قطع و وصل جریان باخبر هستیم. یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین محافظ‌هایی که نقش زیادی هم در تامین امنیت ساختمان دارد، کنتاکتور و بی متال برق صنعتی است. کنتاکتور و رله بی متال برق صنعتی مانند نوعی کلید محافظ عمل کرده و در صورت بروز خطا در سیستم، جریان را قطع می‌کنند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی کنتاکتور و بی متال برق صنعتی پرداخته و از نحوه عملکرد آن‌ها شما را مطلع سازیم.
کنتاکتور و بی متال برق صنعتی چیست؟
کنتاکتور قطعه‌ای الکتریکی و الکترونیکی است که در مدارهای الکتریکی ولتاژ بالا نصب شده و برای قطع و وصل مدار به کار می‌روند. در واقع کنتاکتورها نوعی کلید مغناطیسی هستند که با قطع و وصل جریان مدار، از بروز خطا و حادثه جلوگیری می‌کنند. کنتاکتور شباهت بسیار زیادی به کلیدهای سه فاز داشته و از 3 قسمت اصلی یا 3 کانتکت ساخته شده است. وظیفه برخی از کانتکنت‌ها ایجاد ارتباط با تجهیزات و دستگاه‌های الکتریکی مدار بوده و وظیفه سایر کانتکت‌ها کمک به مدار فرمان دستگاه یا تابلو است.
بی متال برق صنعتی هم در واقع نوعی رله است که از موتور الکتریکی در برابر اضافه بار حفاظت می‌کند. در صورتی که بی متال به درستی عمل نکند، احتمال بروز حادثه و اتصال کوتاه بسیار زیاد می‌شود. از رله بی‌متال در بسیاری از دستگاه‌های و مدارات ولتاژ و جریان بالا و تابلوهای برق استفاده می‌شود. اساس کلی کار بی متال برمبنای اختلاف ضریب انبساط طولی ایجاد شده در قطعات داخلی رله است.
اجزای کنتاکتور و بی متال برق صنعتی
کنتاکتور و بی متال هر دو از اجزای مختلفی و مجزایی ساخته شده‌اند که به تفکیک به بررسی هر کدام می‌پردازیم. اجزای یک کنتاکتور عبارتند از:
- هسته آهنی ثابت و متحرک
- ترمینال
- کنتاکت ثابت و متحرک
- حامل کانتکت ثابت
- حامل کنتاکت متحرک
- صفحه فلزی پایینی یا انتهایی که به نصب کنتاکت‌های ثابت کمک زیادی می‌کند
- قسمت کنترل‌کننده جرقه
- بوبین کنتاکتور
اجزای بی متال (به تفکیک و به صورت جداگانه) عبارتند از:
- پیچ تعیین و تغییر وضعیت بی متال
- تیغه‌های متصل‌کننده بی متال به کنتاکتور
- ترمینال مشترک فرمان
- ترمینال‌های اتصال به کابل‌های موتور
- ترمینال باز و بسته کردن مدار فرمان
- دکمه برگشت وضعیت
- پیچ تنظیم جریان
کنتاکتور و بی متال برق صنعتی چگونه کار می‌کنند؟
کنتاکتور ابزاری است که وظیفه قطع و وصل پشت سر هم و مکرر جریان را برعهده دارد. کنتاکتور از دو هسته که به شکل حرف بزرگ E انگلیسی هستند، تشکیل شده است. یکی از این هسته‌ها ثابت بوده و دیگری متحرک می‌باشد که توسط یک فنر از هسته ثابت جدا گشته است. هر دو هسته به یک سری کنتاکت متصل و عایق شده که با اتصال این کنتاکت‌ها (کنتاکت‌های هسته متحرک)، جریان وصل می‌شود.
در واقع، هسته ثابت نوعی آهنربای الکترومغناطیسی بوده که با اتصال جریان و ورود جریان به سیم اطراف هسته، هسته خاصیت مغناطیسی پیدا کرده و هسته متحرک را به طرف خود می‌کشد. با کشیده شدن هسته متحرک به سمت پایین، کانتکت‌های هسته متحرک درون مدار قرار گرفته و جریان وصل می‌شود. سرعت و نحوه کارکرد کنتاکتور با توجه به نوع آن تغییر می‌کند.
بی متال برق صنعتی در واقع نوعی کلید می‌باشد که حالات مختلف و متفاوتی دارد. بی متال برق صنعتی در ساختار خود از 2 یا 3 تیغه بهره می‌برد (2 تیغه فلزی هستند) که به دور آن‌ها سیم دارای جریان پیچیده شده و این تیغه‌ها با استفاده از نورد گرم به یکدیگر متصل هستند. دقت کنید که ضریب انبساط طولی این فلزها متفاوت بوده و با گرم شدن آن‌ها، بی‌متال به سمت تیغه‌ای که تغییر طول کمتری دارد، کشیده شده و باعث باز و بسته شدن کلید یا همان سمت سوئیچ بی متال می‌شود.
نتیجه‌گیری
دو تا از پرکاربردترین و مهم‌ترین قطعاتی که در بسیاری از ساختمان‌ها و یا مراکز تفریحی و خرید وجود دارد، کنتاکتور و بی متال برق صنعتی هستند. این دو قطعه کارکردی مشابه با کلید داشته و با قطع و وصل جریان جلوی بسیاری از حوادث را می‌گیرند. این دو قطعه به یکدیگر متصل بوده و با هم ارتباط دارند. کنتاکتور و بی متال از قطعات و اجزای متفاوتی تشکیل شده‌اند که هر کدام وظیفه خاص خود را داشته و عملکرد هر چه بهتر این قطعات کمک می‌کنند.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی کنتاکتور و بی متال برق صنعتی پرداخته و اجزای آن‌ها را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
206 بازدید
تکه کابل
