هیدروموتور

هیدروموتور چیست و چه کاربردی دارد؟

618 بازدید راهنمای خرید / معرفی محصولات صنعت برق / آموزش در صنعت برق / راهنمای خرید امن

بسیاری از افراد اهل صنعت، موتورهای الکتریکی را شبیه به پمپ های هیدرولیکی می دانند اما فرایند کار در این دو وسیله کاملا با یکدیگر متفاوت است به طوری که عمل در موتورهای هیدرولیکی کاملا عکس عمل در پمپ های هیدرولیکی است. روند کار در موتورهای هیدرولیکی به این صورت است که انرژی از سیال یا همان روغن هیدرولیک گرفته می شود و به انرژی دورانی تبدیل می­شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع هیدروموتور پرداخته و کاربرد آن‌ها را بیان کنیم.

انواع هیدروموتور­ و عملکرد آن‌ها

هیدروموتور دنده‌ای و نحوه کار آن

هیدروموتورها به دلیل متفاوت بودن در عملکردشان  به سه دسته مهم تقسیم می‌شوند. این ۳ دسته عبارتند از:

۱. هیدروموتور دنده­ای

این نوع از موتور­ها، دارای یکسری چرخ دنده­های داخلی و خارجی درگیر با هم بوده که در واقع اندازه این چرخ­دنده­ها مهم­ترین عامل تاثیر­گذار در سرعت چرخش آن­ها است. به­‌طوری­که هرچه اندازه چرخ­دنده بزرگ­تر باشد سرعت نهایی، به دلیل ایجاد گشتاور بیشتر، کاهش پیدا خواهد کرد و هرچه چرخ‌دنده کوچک‌تر باشد، گشتاور کمتر شده و سرعت بیشتر می‌شود.

در واقع گشتاور و سرعت (سرعت زاویه‌ای) رابطه عکس با یکدیگر دارند. بیشترین سرعتی که هیدروموتورهای دنده‌ای می­توانند تحمل کنند، هزار دور در دقیقه است. در هیدروموتورهای به ­منظور تبدیل به نیروهای بیشتر، شافت خروجی دستگاه به طور مستقیم به گیربکس­‌های کاهش­‌دهنده سرعت و افزاینده قدرت نصب می­شود و برای جهت­‌های چرخشی از خروجی گیربکس استفاده می­شود.

از جمله مزیت­‌های این نوع هیدروموتور می‌توان به تجهیزات بازدهی و راندمان کاری بالا، استحکام بالای یاتاقان­‌ها نسبت به فشار نیروهای محوری و شعاعی، اشغال فضای کمتر به علت اندازه کوچک، عملکرد نرم و آرام و سرعت بالای آن­ها اشاره کرد که باعث ایجاد محبوبیت زیادی برای این دستگاه‌­ها در بین مصرف‌کنندگان شده است.

این نوع از موتورهای هیدرولیک (هیدروموتورها) از نظر مکانیزم و ساختمان داخلی بسیار شبیه به پمپ­‌های دنده­ای بوده و سرعت دورانی این پمپ‌­ها رابطه مستقیمی با میزان حجم ورودی سیال به آن­ها دارد، به­‌طوری­که تغییر در میزان این جریان باعث تغییر در میزان سرعت آن می­شود.  برای ایجاد بالانس در یک هیدروموتور، یک مسیر از قسمت ورودی به قسمت خروجی باز می­کنند که به این جهت نیروهای فشاری قسمت­‌های­ کم فشار و پرفشار در کنار یکدیگر قرار می­گیرند تا بتوان سرعت و قدرت یکنواخت را ایجاد کرد.

۲. هیدروموتور پیستونی

هیدروموتور پیستونی

اساس کار این نوع موتور­ها، حرکت پیستون­‌ها بوده بدین صورت که حرکت رو به جلو و عقب پیستون­‌ها، سیلندرها را به کار می­اندازد. از جمله مزیت­‌های این تجهیزات می­توان به طول عمر بسیار بالا، سرعت مناسب، گشتاور و شتاب بالا اشاره کرد. این موتورها بیشتر در دستگاه­‌های تزریق پلاستیک، دستگاه‌­های نورد و دستگاه­‌های حفاری مورد استفاده قرار می­گیرند. همچنین دارای توان خروجی بالا و سرعت حدود 5 هزار دور در دقیقه هستند.

به ­منظور بالا بردن گشتاور، کم شدن سرعت و نرم و یکنواخت شدن سرعت می­توان تعداد پیستون­‌ها را بالا برد. با توجه به پیچیدگی ساختمان داخلی این موتورها جهت باز کردن و تعمیر این موتورها به دوره­‌های خاصی نیاز است. از جمله مزیت­‌های این مدل هیدروموتور می­توان به چرخش در دو جهت چپ و راست (پاد ساعتگرد و ساعتگرد) با جریان عبوری سیال اشاره کرد.

۳. هیدروموتورهای پره­ای

هیدروموتور پره­ ای

ساختمان این نوع موتور به­ گونه­‌ای است که تعداد فردی از پیستون­‌ها روی بدنه و شفت خروجی آن قرار دارد و حرکت رفت و برگشت پیستون‌­ها باعث ایجاد گشتاور در انتهای پیستون و فشار گشتاور به شفت بیرونی باعث چرخش آن می­شود. نحوه عملکرد دستگاه به این صورت است که حرکت سیال باعث ایجاد فشار زیادی به تیغه‌­ها و پره­‌ها و  افزایش سرعت کلی موتور می­‌شود.

عملکرد این موتورها بسیار شبیه به پمپ­‌های پره­ای است به‌­طوری که این موتورها دارای صفحه‌­ای با چندین شیار هستند و داخل هر شیار تیغه­‌هایی وجود دارد که در پشت آنها فنرهایی برای هدایت کردن تیغه­‌ها به سمت بیرون و خارج از مرکز قرار گرفته است. سیال وارد شده از طریق مجرای ورودی، تیغه­‌ها را اطراف محور صفحه حرکت می دهد و هرچه صفحه بیشتر بچرخد نیروی بیشتری به پره‌­ها وارد می­‌شود و با سرعت بیشتری می­‌چرخند.

کاربرد هیدروموتور در صنایع و ماشین آلات صنعتی

هیدروموتور مورد استفاده در صنعت

هیدروموتورها به دلیل به‌­وجود آوردن حرکت چرخشی به­صورت وسیع در ماشین آلات صنعتی مورد استفاده قرار می­گیرند. از هیدروموتورها می‌توان به صورت اتصال مستقیم، کوپل شده به انواع همزن و اتصال آن به انواع گیربکس خورشیدی، هلیکال و حلزونی استفاده کرد که در این کاربرد با متصل‌شدن به گیربکس و با کاهش سرعت و افزایش قدرت سبب انتقال نیرو به سیستم مکانیکی می‌­شود.

یکی دیگر از کاربردهای هیدروموتور یا همان موتورهای هیدرولیک با تبدیل‌کردن توان سیال در قالب حرکت دورانی به توان مکانیکی است.

نقش ایفا شده توسط موتورها دقیقا برعکس نقش هیدروموتورها است به این دلیل که پمپ­‌های الکتریکی وظیفه تبدیل کردن توان مکانیکی به توان سیال را برعهده دارند بنابراین موتورها از لحاظ ساختمانی و ویژگی­ها شبیه به پمپ‌­های الکتریکی هستند. همچنین  یک موتور الکتریکی برای ایجاد فشار کاری در دو طرف موتور طراحی  می­شود.

عوامل موثر در انتخاب هیدروموتور مناسب

حجم جا به­‌ جایی و گشتاور هیدروموتور

به طور معمول برای هر یک از تجهیزات صنعتی تعدادی فاکتور مهم برای تعیین کیفیت و قدرت محصول وجود دارد. عوامل مهمی که در قدرت و عملکرد هیدروموتور تقش دارند، عبارتند از: گشتاور، حجم جابه­جایی سیال بر اساس سانتی­متر مکعب، حداکثر دبی مجاز عبوری از موتور و حداکثر سرعت. اگر کسی قصد خرید هر کدام از موتورها را داشته باشد بهتر است این  موارد را مدنظر قرار دهد تا بتواند انتخاب خوب و مناسبی را داشته باشد.

گشتاور به معنی حداقل نیروی مورد نیاز برای راه اندازی موتور بوده و کار این گشتاور بر اساس اصطکاک داخلی موتور است و باعث تامین نیروی اولیه جداشونده برای راه اندازی موتور می­شود. بازده مکانیکی یک موتور الکتریکی از نسبت گشتاور واقعی به گشتاور نظری به دست می‌آید.

حجم داخلی هیدروموتورها با میزان جابه­‌جایی مایع در آن­ها رابطه مستقیمی داشته و هر چه حجم هیدروموتور بیشتر باشد، حجم سیال و مایع جابه‌جا شده هم بیشتر می‌شود. به طوری که میزان روغن وارد شده به موتور نشانگر حجم هیدروموتور بوده که این را می­‌توان با اضافه کردن حجم موتور، چرخش شافت موتور و جمع کردن روغن به‌­صورت دستی محاسبه کرد.

میزان حجم روغنی که در یک سرعت ثابت به موتور وارد می­شود را دبی جریان گفته که به ­صورت گالن بر ساعت و یا لیتر در دقیقه بیان می­شود. برای اندازه گیری دبی جریان عبوری می­توان از روش‌­های دستی، چرخاندن شافت موتور در یک دور و جمع آوری مایع استفاده کرد.

نتیجه‌گیری

یکی از تجهیزاتی که به میزان زیادی در صنایع مختلف از آن استفاده می­شود، هیدروموتور است. هیدروموتورها با تبدیل انرژی و ایجاد انرژی مورد نظر ما، کاربرد بسیار زیادی در صنایع پیدا کرده‌اند. در این مقاله سعی کردیم به توضیح و بررسی هیدروموتورها، کاربرد و انواع آن‌ها پرداخته و روش‌هایی برای انتخاب هیدروموتور مناسب بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید. برای اطلاعات بیشتر و مشاهده آگهی‌های مربوط به هیدروموتور، کلیک کنید.

618 بازدید
نویسنده این مقاله
الهه زینالی
اشتراک گذاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


مطالب مرتبط