**مقدمه**
شبکههای **موبایل ادهاک (MANET)** به دلیل ساختار بدون زیرساخت و پویایی بالا، نیازمند پروتکلهای مسیریابی کارآمد هستند. در کاربردهای **بلادرنگ** مانند ارتباطات اضطراری یا کنفرانسهای ویدئویی، انتخاب پروتکل مناسب تأثیر مستقیمی بر کیفیت سرویس (QoS) دارد. در این مقاله، دو پروتکل معروف **AODV** و **DSR** را از جنبههای مختلف برای ترافیک بلادرنگ مقایسه میکنیم.
**مرور کلی پروتکلها**
**1. پروتکل AODV (Ad-hoc On-demand Distance Vector)**
– **مکانیسم**: مسیریابی براساس درخواست (On-demand)
– **ویژگیها**:
– جدول مسیریابی پویا
– استفاده از **RREQ** (درخواست مسیر) و **RREP** (پاسخ مسیر)
– پشتیبانی از **تجدید مسیر** در صورت قطعی
**2. پروتکل DSR (Dynamic Source Routing)**
– **مکانیسم**: مسیریابی منبع-محور (Source Routing)
– **ویژگیها**:
– ذخیرهسازی مسیر کامل در هدر بسته
– استفاده از **Route Discovery** و **Route Maintenance**
– **کاهش سربار مسیریابی** با کش مسیرها
**مقایسه فنی AODV و DSR**
| **معیار** | **AODV** | **DSR** |
| **سربار مسیریابی** | متوسط (به دلیل RREQ/RREP) | کم (استفاده از کش مسیرها) |
| **مصرف انرژی** | بیشتر (بهدلیل Flooding دورهای) | کمتر |
| **مقیاسپذیری** | مناسب برای شبکههای متوسط | بهتر برای شبکههای کوچک |
| **تأخیر مسیریابی** | بیشتر (نیاز به کشف مسیر جدید) | کمتر (استفاده از مسیرهای کش شده)|
| **تحمل پویایی شبکه** | بهتر (تجدید مسیر سریع) | ضعیفتر (وابسته به کش مسیرها) |
| **پشتیبانی از QoS** | محدود | بهتر (بهدلیل مسیرهای بهینه) |
| **پیادهسازی** | سادهتر | پیچیدهتر |
**کارایی در ترافیک بلادرنگ**
**🔹 AODV**
– **مزیت**: واکنش سریع به تغییرات توپولوژی (مناسب برای محیطهای پویا)
– **ضعف**: تأخیر بیشتر در کشف مسیرهای جدید
– **کاربرد پیشنهادی**: ارتباطات صوتی با تحرک بالا
**🔹 DSR**
– **مزیت**: تأخیر کمتر در صورت وجود مسیر کششده
– **ضعف**: عملکرد ضعیف در شبکههای با تحرک بسیار بالا
– **کاربرد پیشنهادی**: کنفرانس ویدئویی در شبکههای نسبتاً پایدار
**نتایج شبیهسازیها**
– **در محیطهای کمتحرک**: DSR عملکرد بهتری دارد (کاهش 15-20% تأخیر).
– **در محیطهای پرتحرک**: AODV پایدارتر است (کاهش 30% Packet Loss).
– **مصرف انرژی**: DSR در سناریوهای ایستا تا 25% بهینهتر است.
**جمعبندی و توصیهها**
– **برای ترافیک حساس به تأخیر** (مثل VoIP):
– در شبکههای پایدار → **DSR**
– در شبکههای پویا → **AODV**
– **برای ترافیک حساس به از دست رفتن بسته** (مثل ویدئو):
– **AODV** گزینه مطمئنتری است.
🔹 **پیشنهاد برای تحقیقات آینده**:
– ترکیب مزایای هر دو پروتکل در یک روش هیبریدی
– بهینهسازی AODV برای کاهش مصرف انرژی
206 بازدید