آیا می‌دانید کابل خودنگهدار چیست و در مقایسه با سایر سیم و کابل چه تفاوتی دارد؟ با خصوصیات ساختاری این دسته از سیم و کابل‌ها آشنایی دارید؟ در ادامه این راهنما قصد داریم به بررسی کابل‌های خودنگهدار و مطالب پیرامون آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
کابل خودنگهدار چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
کابل خودنگهدار (Aerial bundled cable) کابلی بوده که به روکش و عایق XLPE مجهز شده و دارای هادی از جنس فلز آلومینیوم بوده و با هدف توزیع و انتقال نیرو در خطوط هوایی بر روی پایه‌های توزیع برق و دکل‌ها به همراه یک نگهدارنده نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای این که بدانید کابل خودنگهدار چیست، بد نیست بدانید که در کابل‌های خودنگهدار فشار ضعیف یک نوع سیم نگهدارنده وجود داشته که به عنوان سیم نول نقش ایفا می‌کند. کابل‌های خودنگهدار روشنایی معابر هم به طور معمول در کنار فاز و نول به کابل پیچیده خواهند شد.
تاریخچه این که کابل خودنگهدار چیست و استفاده از آن به چه زمانی برمی‌گردد، مربوط به اواسط قرن بیستم در فرانسه است. البته بهره‌گیری از این دسته کابل‌ها در شبکه‌های برق کشور ما سابقه زیادی ندارد اما به دلیل مزیت‌های فراوانی که داشته در سال‌های اخیر بسیار مورد استقبال قرار گرفته و به همین خاطر جایگاه بسیار مناسبی در صنعت برق و بین مصرف‌کنندگان دارد.
خصوصیات انواع کابل خودنگهدار چیست؟
کابل‌های خودنگهدار را می‌توان به دو دسته کابل خودنگهدار فشار ضعیف (ولتاژ 220 ولت الی 1 کیلو ولت) و کابل خودنگهدار فشار متوسط (ولتاژ 1 کیلوولت الی 63 کیلو ولت) تقسیم‌بندی کرد:
کابل خودنگهدار فشار ضعیف
این دسته از کابل‌ها دارای ساختاری به هم تابیده بوده و به طور معمول در توزیع برق خانگی می‌توان از آن‌ها بهره برد. برای درک بهتر این که کابل خودنگهدار چیست لازم به ذکر بوده که این کابل‌ها از نوع فشار ضعیف به تک فاز و سه فاز بر حسب تعداد رشته‌های تشکیل‌دهنده نیز طبقه‌بندی می‌شوند.
کابل خودنگهدار فشار متوسط
این دسته از کابل‌ها متشکل از سه رشته کابل بوده که به دور یک رشته سیم فولادی نگهدارنده لخت پیچانده می‌شوند و اصطلاحاً تحت عنوان کابل به هم تابیده هوایی (ABC) شهرت دارند. این مدل از سیم و کابل در سطح مقطع‌های مختلف قابل تولید بوده که سایزهای استاندارد در صنعت برق ایران برای این کابل‌ها ۳۵، ۷۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ میلی‌متر مربع است. خطوط هوایی مذکور در برابر فاکتورهای طبیعی نظیر پرتو ماورا بنفش نور خورشید قرار داشته و به همین خاطر لازم است که عایق بیرونی آن‌ها در برابر فاکتورهای مذکور از مقاومت بالایی برخوردار باشد.
کاربرد کابل خودنگهدار چیست؟
اصلی‌ترین کاربرد این دسته از کابل‌ها در سیستم‌های توزیع برق است. از این مدل کابل‌ها می‌توان به منظور جلوگیری از بروز حوادث، افزایش زیبایی شهر، کاهش هزینه‌ها و… بهره برد. ناگفته نماند که این دسته از کابل‌ها وزن سبکی داشته و به همین خاطر در سیستم‌های مخابراتی به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دسته از کابل‌ها در سیستم‌های فشار ضعیف یا متوسط کارایی داشته و همچنین می‌توان از آن‌ها برای ایمن‌سازی خطوط انتقال جریان، خطوط انتقال اطلاعات در ارتفاعات و همچنین تخلیه‌های جزئی بهره‌گیری کرد.
این دسته از کابل‌ها مصارف دیگری نیز دارند؛ به صورت خلاصه می‌توان گفت که اگر عدم افزایش ولتاژ در مقابل رعد و برق، عدم نیاز به مقره و لوازم جانبی خاص، راکتانس کمتر از ۱.۴، کاهش نویز، قابل‌استفاده بودن در محیط‌های تنگ و تاریک، ضد آب بودن، کاهش تعداد انشعاب‌ها، مقاومت بالا در مقابل خوردگی و پوسیدگی، کم‌شدن میزان تخلیه‌های بار الکتریکی و خطرات برایتان حائز اهمیت است، کابل‌های خودنگهدار بهترین گزینه خواهند بود.
مزایای کابل خودنگهدار چیست؟
کابل‌های خود نگهدار دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از آت‌ها ویژگی‌ها و مزیت‌های مخصوص به خود را دارند. کابل‌های مذکور باعث کاهش هدررفت انرژي برق شده و در مقایسه با سیم‌های مسی بسیار مقرون به صرفه‌تر هستند و به همین خاطر احتمال به سرقت رفتن این کابل‌ها به مراتب کمتر است.
از دیگر مزایای استفاده از این نوع کابل‌ها می‌توان به وزن پایین آن‌ها در مقایسه با کابل‌های مسی اشاره داشت؛ چرا که در ساختار خود از هادی آلومینیومی با همان متراژ در کابل‌های مسی بهره می‌برند. این ویژگی مطلوب در کابل‌های مذکور باعث شده که نصب این دسته از تجهیزات بسیار ساده باشد. از دیگر خصوصیات مثبت این مدل از کابل‌ها می‌توان به مقاومت عالی آن‌ها در برابر پارگی و خوردگی اشاره داشت. همچنین، کابل‌های خودنگهدار سطح ایمنی مطلوبی داشته و به همین دلیل برای استفاده در شبکه‌های توزیع و انتقال برق گزینه‌ای مناسب به حساب می‌آیند.
این نکته را نیز باید در نظر داشت که کلیه هزینه‌های مربوط به نصب، نگهداری و تعویض کابل‌های خودنگهدار در مقایسه با کابل‌های مسی به مراتب پایین‌تر بوده و این دسته از کابل‌ها قابلیت این را دارند که در برابر حوادثی نظیر اتصال کوتاه بهترین مقاومت را از خود نشان دهند.
شایان ذکر است که با استفاده از این دسته کابل‌ها هزینه‌های شاخه‌زنی درختان به طرز چشم‌گیری کاهش پیدا خواهد کرد. مزیت بعدی کابل‌های خودنگهدار این است که امکان نصب کابل‌های خودنگهدار فشار ضعیف بر روی تیرهای خطوط انتقال ۲۰ کیلوولت، نصب فیبر نوری و خطوط تلفن بر روی یک پایه مشترک و همچنین نصب بر روی خطوط جدید بر روی تیرک‌های برق جهت افزایش ظرفیت را با ایمنی کامل فراهم می‌سازند.
ایرادات کابل خودنگهدار
در کنار مزیت‌هایی که برای کابل‌های خودنگهدار برشمردیم، این دسته از کابل‌ها ایراداتی نیز دارند که از مهم‌ترینِ آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- بهره‌گیری از کابل خودنگهدار بی‌کیفیت موجب افزایش اتلاف انرژی برق می‌شود.
- اگر در بازه زمانی طولانی‌مدت از کابل خودنگهدار بی‌کیفیت استفاده شود، میزان خوردگی در کابل بالا رفته و در نهایت شاهد قطعی پی در پی برق خواهیم بود.
سخن پایانی
در این راهنما دانستیم که کابل خودنگهدار چیست و چه ویژگی‌ها، کاربردها و مزیت‌هایی دارد. این دسته از کابل‌ها در مقایسه با کابل‌های مسی مزیت‌های فراوانی را در اختیار مصرف‌کننده قرار داده و می‌توانند جایگزین بسیار مناسب و مقرون به صرفه‌ای در شبکه توزیع و انتقال برق باشند. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون کابل‌های خودنگهدار دارید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در قسمت ارسال دیدگاه با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل به اشتراک بگذارید.
689 بازدید
محمد یاری پور
