یکی از مهم‌ترین وسایل در هر ساختمانی، کپسول آتش نشانی است. در واقع، کپسول آتش‌نشانی نوعی دستگاه کاربردی ضد حریق است که برای خاموش‌کردن آتش استفاده می‌شود. این دستگاه جزء خاموش‌کننده‌های آتش قابل حمل دستی بوده و با توجه به نوع آتش، دارای ترکیبات مختلف مانند آب، پودر و گاز، گاز دی‌اکسید کربن و بیورسال اس که آنها را با فشار بر روی آتش افکنده و آن را خاموش می‌کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی کپسول آتش نشانی پرداخته و انواع آن را بیان کنیم.
کپسول آتش نشانی
همان‌طور که شما هم با این وسیله کاربردی آشنا هستید، کپسول آتش نشانی یک وسیله دستی و پرکاربرد در انواع ساختمان‌ها است که برای خاموش‌کردن آتش مورد استفاده قرار گرفته و کاربرد زیادی دارد. این کپسول یکی از دستگاه‌ها و وسایل خاموش‌کننده‌های آتش قابل حمل دستی بوده و با توجه به نوع آتش، دارای ترکیبات مختلفی مانند آب، پودر و گاز، گاز دی‌اکسید کربن و بیورسال اس است که آنها را با فشار بر روی آتش افکنده و آن را خاموش می‌کند.
کپسول‌های آتش نشانی از قسمت اصلی سیلندر، نازل، شیر و مواد خاموش‌کننده ساخته و تشکیل شده‌اند. سیلندر قسمتی از کپسول است که وظیفه نگهداری از مواد خاموش‌کننده را برعهده داشته و باید سالم و فاقد کجی و جای ضربه باشد. سیلندر کپسول آتش‌نشانی معمولاً از جنس فولاد و یا آلومینیوم ساخته شده و از مقاومت نسبتا مناسبی در برابر ضربه برخوردار است. البته باید توجه شود که ضربه فیزیکی و یا حرارت بیش از اندازه برای سیلندر خطرناک بوده و باید در محل مناسب و صحیح و به دور از هر گونه فشار خارجی، قرار گیرد.
شیر کپسول قسمتی دیگری از کپسول آتش‌نشانی است که وظیفه کنترل جریان مواد خاموش‌کننده را برعهده داشته و معمولاً جنس آن از فلز مقاوم در برابر حرارت است. نازل سومین قسمت از اجزا کپسول‌های آتش نشانی است که وظیفه هدایت مواد خاموش‌کننده به محل آتش را برعهده داشته و بیشتر از جنس پلاستیک و یا فلز ساخته می‌شود. دقت کنید که نازل فلزی از عمر بیشتری در مقایسه با نازل پلاستیکی برخوردار بوده و مقاومت بیشتری در مقابل حرارت و گرما دارد. از این رو، بهتر است از نازل فلزی استفاده کرده و کپسول‌های آتش‌نشانی با نازل فلزی را خریداری کنید.
آخرین جزء مهم و اساسی در عملکرد صحیح کپسول‌های آتش نشانی، مواد خاموش‌کننده هستند. این مواد وظیفه خاموش‌کردن آتش را برعهده داشته و با پاشیده و افکنده شدن بر روی آتش، آتش را خاموش می‌کنند. در حالت کلی، مواد خاموش‌کننده مختلفی برای کپسول‌های آتش نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر کدام برای خاموش‌کردن نوع خاصی از آتش مناسب بوده و کاربرد مخصوص خود را دارند.
انواع کپسول‌های آتش نشانی
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، کپسول‌های آتش نشانی انواع و اقسام گوناگونی داشته و برای کارها و موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع، انواع کپسول‌های آتش نشانی بر اساس نوع محتویات خاموش‌کننده آتش آنها به انواع مختلفی تقسیم و دسته‌بندی می‌شوند.
برخی از رایج‌ترین انواع کپسول‌های آتش‌نشانی عبارتند از:
۱. کپسول‌های آتش نشانی آبی
این نوع کپسول‌های آتش نشانی برای خاموش‌کردن آتش های کلاس A استفاده می‌شود. آتش‌های کلاس A، در اصطلاح به آتش‌هایی گفته می‌شود که از مواد جامد مانند چوب، کاغذ، پارچه و پلاستیک ایجاد شده و حریق به وجود می‌آورند.
۲. کپسول‌های آتش نشانی پودری
این نوع کپسول‌های آتش نشانی برای خاموش‌کردن آتش های کلاس A، B و C استفاده شده و کاربرد زیادی دارند. آتش‌های کلاس B به آتش‌هایی گفته می‌شود که از مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، نفت، روغن و … ایجاد شده و نسبتا حجم حریق بالایی را تولید می‌کنند. آتش‌های کلاس C نیز آتش‌هایی هستند که از گازهای قابل اشتعال مانند گاز مایع و گاز طبیعی ایجاد شده و این نوع آتش‌ها هم بسیار خطرناک بوده و در چنین مواردی حتما باید با نزدیک‌ترین ایستگاه آتش نشانی به محل حادثه تماس گرفته و درخواست کمک کرد.
۳. کپسول‌های آتش نشانی گازی
این نوع کپسول‌های آتش نشانی برای خاموش‌کردن آتش‌های کلاس B و C استفاده شده و توانایی خاموش‌کردن حجم مناسبی از آتش را دارند.
۴. کپسول‌های آتش نشانی کفی
این نوع از کپسول‌های آتش نشانی نیز برای خاموش‌کردن آتش‌های کلاس A و B استفاده شده و امکان نصب و استفاده در انواع ساختمان‌ها و منازل را دارند.
نکات و نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی
کپسول آتش نشانی یکی از وسایل کلیدی در هر ساختمانی به شمار رفته و برای هر شخصی الزامی است که نحوه کار با این دستگاه و وسیله را یاد داشته باشد. برای استفاده از کپسول آتش‌نشانی و خاموش‌کردن آتش باید مراحلی را به ترتیب انجام داده و نکات مربوط به آنها را رعایت کنید. برای استفاده از کپسول آتش‌نشانی مراحل زیر را به ترتیب دنبال کرده و انجام دهید.
- کپسول آتش نشانی را از محل امن خود برداشته و به محل آتش کمی نزدیک شوید.
- ضامن کپسول را کشیده و نازل آن را به سمت قسمت پایینی آتش بگیرید. این کار باید به گونه‌ای انجام شود که مواد خاموش‌کننده خارج شده از نازل، برروی مواد آتش‌زا و منبع آتش ریخته و باعث خاموش‌شدن منبع اصلی حریق شوند.
- در پایان اهرم شیر کپسول آتش‌نشانی را فشار داده و مواد خاموش‌کننده را به سمت آتش اسپری کنید. دقت کنید که این اسپری مواد با کمی اعمال نیرو به سمت عقب انجام شده و باید شلنگ نازل را محکم نگه دارید تا مواد خاموش‌کننده پخش نشده و به محل و منبع آتش و حریق اسپری و پاشیده شوند.
همیشه سعی کنید به صورت ماهانه و یا سه ماه یک بار، کپسول آتش‌نشانی مد نظر را بررسی کرده و از صحت و سلامت آن اطمینان حاصل کنید. از قراردادن کپسول آتش‌نشانی در معرض نور مستقیم خورشید و گرما خودداری کرده و آن را در محلی امن و در دسترس قرار دهید. سعی کنید محل نصب کپسول آتش نشانی را در محلی امن و به دور از دسترس کودکان باشد. حتما هر سال یک بار کپسول آتش‌نشانی خود را به یک متخصص آتش نشانی نشان داده و پر و خالی‌بودن آن و صحت عملکرد کپسول را بررسی کنید تا از سلامت کارکرد آن اطمینان حاصل کرده و مطمئن باشید.
نتیجه‌گیری
کپسول‌های آتش نشانی ابزارهایی مهم و کاربردی در هر ساختمان هستند که می‌توانند به جلوگیری از گسترش آتش‌سوزی و نجات جان و مال مردم کمک کرده و بسیار کاربردی باشند. کپسول آتش نشانی از اجزا مختلفی مانند سیلندر، نازل، مواد خاموش‌کننده و شیر کپسول ساخته شده و انواع گوناگون و متفاوتی دارد. در این مقاله سعی کردیم به بررسی کپسول آتش نشانی پرداخته و انواع آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
احسان شوکتی
