آیا می‌دانید مخابرات چیست و از چه اجزایی تشکیل می‌شود؟ Communication System مجموعه‌ای از اجزاء بوده که با هدف برقراری ارتباط بین فرستنده و گیرنده یک پیام با هم دیگر کار خواهند کرد؛ به عنوان مثال سیستم‌های پخش رادیویی، تلویزیونی، رادیو تلگرافی، موبایل و کامپیوتر از جمله این سیستم‌ها هستند. در ادامه این راهنما قصد داریم به بررسی جامع‌تر اجزای سازنده این سیستم بپردازیم. با ما همراه باشید.
نگاهی بر اجزای سازنده سیستم مخابرات
هر یک از انواع Communication System متشکل از 6 جزء مختلف هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:
منبع اطلاعات (Information Source)
یک Communication System وظیفه دارد بین فرستنده و گیرنده سیگنال یک پل ارتباطی ایجاد کند. به منظور برقراری این پل ارتباطی مابین فرستنده و گیرنده، پیش از هر چیزی به اطلاعات نیاز خواهیم داشت که این اطلاعات از یک منبع اطلاعات نشأت می‌گیرند. اطلاعات مذکور می‌توانند در قالب یک سیگنال صوتی هم‌چون صدای انسان، سیگنال تصویری و یا کلمات هم‌چون یک متن به زبان انگلیسی، روسی و… باشند. به عنوان مثال، اگر شما در حال مکالمه با تلفن با یک فرد دیگر باشید، شما به عنوان منبع اطلاعات به حساب می‌آیید که اطلاعات را به شکل سیگنال صوتی تولید نموده‌اید.
قابل ذکر بوده که در Communication System آنالوگ مابین «پیام» و «اطلاعات» یکسری تفاوت وجود دارد. منظور از پیام در واقع بخشی از این سیستم ارتباطی بوده که شامل ارسال اطلاعات از منبع به مقصد می‌شود. در مقابل، اطلاعات، داده‌ها یا دیتاهای بامعنایی به حساب می‌آیند که گیرنده آن‌ها را دریافت خواهد کرد.
ترانسدیوسر ورودی (Input Transducer)
بخش بعدی در سیستم مخابرات، ترانسدیوسر ورودی است. این بخش وظیفه دارد که سیگنال صوتی را به فرم دیگری از سیگنال نظیر سیگنال نور یا الکتریکی تبدیل کند. در واقع، ترانسدیوسر نوعی وسیله بوده که می‌تواند یک فرم از انرژی یا سیگنال را به فرم دیگری از سیگنال یا انرژی تبدیل نماید.
قابل ذکر بوده که این وسیله هم در سمت ورودی و هم در سمت خروجی سیستم ارتباطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای این که بتوانید کارایی این بخش از سیستم ارتباطی را بهتر درک کنید، توجه شما را به یک میکروفون جلب می‌کنیم که مابین قسمت منبع اطلاعات و قسمت فرستنده قرار می‌گیرد؛ از این رو میکروفون نوعی وسیله بوده که قادر است صوتِ فرد را به سیگنال الکتریکی تبدیل نماید.
فرستنده (Transmitter)
فرستنده موظف است که سیگنال الکتریکی را به فرمی تبدیل نماید که برای انتقال از طریق یک کانال فیزیکی یا واسط انتقال مطلوب باشد؛ به عنوان مثال، بازه فرکانسی برای هر ایستگاه فرستنده در مخابرات رادیویی و تلویزیونی هر کشور به واسطه نهادهای مربوطه تعیین می‌شود.
از این جهت، فرستنده بایستی که سیگنال اطلاعات را به نوعی سیگنال مطلوب ترجمه کرده تا در یک بازه فرکانسی خاص انتقال پیدا کند. بر این اساس، سیگنال‌های ارسال شده توسط چندین ایستگاه رادیویی مختلف با یکدیگر تداخل پیدا نخواهند کرد. به بیان دیگر می‌توان گفت که فرستنده قادر است عمل تطبیق بین سیگنال پیام و کانال مخابراتی را از طریق فرایندی تحت عنوان مدولاسیون انجام دهد.
کانال مخابراتی (Communication Channel)
این کانال به عنوان یک واسط فیزیکی به حساب آمده که کاربرد آن در ارسال سیگنال از فرستنده به گیرنده است. جالب است بدانید که در سیستم ارتباطی بی‌سیم، اتمسفر به عنوان کانال در نظر گرفته می‌شود؛ در غیر این صورت از انواع کانال‌های تلفنی هم‌چون رسانه‌های فیزیکی و خطوط سیمی، کانال‌های فیبر نوری و غیره بهره‌گیری می‌شود.
گیرنده (Receiver)
گیرنده در سیستم مخابرات وظیفه بازیابی سیگنال پیام نهفته در سیگنال دریافت شده را بر عهده دارد. چنان‌چه سیگنال پیام به واسطه مدولاسیون حامل انتقال پیدا کرده باشد، بایستی که در سمت گیرنده عمل دمدولاسیون حامل صورت بگیرد تا سیگنال پیام اصلی از سیگنال حامل سینوسی فرکانس بالا به صورت مجدد استخراج گردد.
از آن جایی که دمدولاسیون سیگنال در حضور نویز جمع‌شونده و انواع اعوجاجات سیگنال صورت می‌گیرد، سیگنال دمدوله شده تا حدی به واسطه حضور این اعوجاجات در سیگنال دریافت شده تخریب خواهد شد. صحت و دقت یک سیگنال پیام دریافت شده تابعی از نوع مدولاسیون صورت گرفته روی سیگنال، شدت نویز جمع شونده به همراه سیگنال، شدت و نوع هرگونه تداخل جمع شونده و غیر جمع شونده به حساب می‌آید. گیرنده در کنار انجام عمل دمدولاسیون اولیه بر روی سیگنال دریافت شده، یکسری اقدامات جانبی دیگری هم‌چون فیلتر سیگنال و سرکوب نویز را نیز انجام خواهد داد.
ترانسدیوسر خروجی (Output Transducer)
همان‌طور که گفته شد، ترانسدیوسر در سیستم مخابرات هم در قسمت ورودی و هم در قسمت خروجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترانسدیوسر خروجی وظیفه دارد که سیگنال الکتریکی را به سیگنال غیر الکتریکی هم‌چون سیگنال صوتی یا نوری و یا ترکیبی از سیگنال‌های صوتی و نوری تبدیل نماید. برای درک بهتر کاربرد ترانسدیوسر خروجی می‌توان به بلندگو اشاره کرد که در موقعیت بین گیرنده و مقصد قرار می‌گیرد. بلندگو نوعی ترانسدیوسر خروجی به حساب آمده که سیگنال‌های الکتریکی را به صوتی تبدیل کرده که برای انسان قابل درک خواهد بود.
مقصد (Destination)
منظور از مقصد در این سیستم ارتباطی در واقع آن نقطه‌ای بوده که اطلاعات به آن ارسال خواهد شد؛ به این معنا که روند انتقال اطلاعات از مرحله یک شروع شده و در انتها به مقصد خواهد رسید. بدیهی است که این سیستم از اجزایی تشکیل شده که به صورت زنجیروار به هم دیگر مرتبط هستند و اگر در کارایی هر یک از آن‌ها شاهد اختلال باشیم، در نهایت احتمال عدم ارسال اطلاعات به مقصد افزایش پیدا خواهد کرد.
سخن پایانی
در این راهنما ضمن آشنایی با چیستی مخابرات، به بررسی اجزای سازنده این سیستم ارتباطی نیز پرداختیم و دانستیم که سیستم‌های تلفنی متشکل از قسمت‌های مختلفی از جمله منبع اطلاعات، ترانسدیوسر ورودی، فرستنده، کانال مخابراتی، گیرنده، ترانسدیوسر خروجی و مقصد هستند. هدف اصلی استفاده از این سیستم انتقال سیگنال‌ها از فواصل به منظور برقراری ارتباط است.
این سیستم یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در اقتصاد جهانی به حساب آمده و نمی‌توان میزان اهمیت آن را نادیده گرفت! شما چه اطلاعات دیگری پیرامون سیستم‌های ارتباط تلفنی دارید؟ به نظر شما نقش این سیستم در کدام حوزه پُررنگ‌تر است؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون Communication System در قسمت ارسال دیدگاه برای ما بنویسید.
616 بازدید
محمد یاری پور
