آیا می‌دانید ضرورت استفاده از کلید محافظ جان چیست؟ با انواع مختلف کلیدهای محافظ جان آشنایی دارید؟ در سازه‌های مختلف اداری، مسکونی، تجاری و صنعتی برای رعایت مسائل ایمنی و جلوگیری از خسارات مختلف هم‌چون آتش‌سوزی، برق‌گرفتگی و مواردی از این دسته از تجهیزات مختلفی استفاده می‌شود که یکی از آن‌ها فیوز محافظ جان بوده و تمرکز ما در این راهنما نیز بر همین تجهیز است. با ما همراه باشید.
هر آنچه که باید درباره کلید محافظ جان بدانید!
کلیدهای محافظ جان از جمله کلیدهای محافظتی برقی بوده که در سیستم‌های برقی به منظور حفاظت از اشخاص و تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرند. کلیدهای مذکور در زمان تماس غیر مستقیم با برق از ایجاد شوک الکتریکی جلوگیری به عمل خواهند آورد. کلیدهای مذکور نمونه‌ای از ایمن‌ترین کلیدهای حفاظتی به حساب آمده و می‌توانند در تشخیص و قطع جریان نشتی برق تأثیر به سزایی داشته باشند. عملکرد این کلیدها به این شیوه بوده که موجب قطع شدن مدار در صورت وجود اختلاف مابین جریان رفت و برگشت خواهند شد.
به عبارت دیگر، کلیدهای مذکور می‌توانند جریان ورودی و خروجی به دستگاه را مورد اندازه‌گیری قرار دهند. میزان جریان رفت و برگشت در حالت عادی یکسان و برابر خواهد بود، اما چنان‌چه بخش‌های الکتریکی مدار یا سیم‌های فاز به بدنه متصل شوند، منجر به ایجاد اختلاف جریان شده و در این صورت شاهد نشتی جریان خواهیم بود. در حقیقت، کلید محافظ جان قادر است که نشتی ایجاد شده را تشخیص داده و موجب قطع شدن مدار شود. قابل ذکر بوده که کلیدهای مینیاتوری نمی‌توانند مقدار محدود و کمی را از نشتی تشخیص دهند و همین موضوع می‌تواند باعث برق‌گرفتگی و در نهایت آتش‌سوزی شود.
در مقابل، کلیدهای محافظ جان قادر هستند که در کسری از ثانیه وقوع نشتی را شناسایی کرده و در نهایت مدار را قطع کنند. از دیگر عناوین کلیدهای محافظ جان می‌توان به کلید جریان دیفرانسیلی، کلید جریان باقی مانده و کلید جریان تفاضلی اشاره داشت. در کلیه مدارها، بر اساس استانداردهای ایمنی ساختمان استفاده از کلیدهای محافظ جریان یک امر ضروری است.
محل نصب کلید محافظ جان
این کلیدها بایستی در چهار منطقه از ساختمان نصب شوند که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت:
سوئیچ‌ها و پریزها
استفاده از کلیدهای محافظ جان در سوئیچ‌ها و پریزها می‌تواند از بروز خطراتی نظیر برق‌گرفتگی کاربر جلوگیری به عمل آورد.
تابلو برق ورودی
استفاده از کلید محافظ جان در تابلو برق ورودی می‌تواند از تابلو در مقابل آتش‌سوزی ناشی از اتصال کوتاه و اضافه بار جلوگیری به عمل آورد.
سرویس بهداشتی، حمام و سایر مناطق مرطوب در ساختمان
استفاده از چنین کلیدهایی در سوئیچ‌ها و پریزهای موجود در مناطق مرطوب در خانه هم‌چون سرویس بهداشتی و حمام نیز ضروری است؛ چرا که اگر پوست بدن در این محیط‌ها خیس و مرطوب بوده و با جریان برق تماس پیدا کند، بدون شک موجب برق‌گرفتگی خواهد شد.
مزایا و معایب کلید محافظ جان
همان‌طور که گفته شد کلیدهای محافظ جان به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند از دستگاه‌ها و تجهیزات مختلف و همچنین افراد در زمان نشتی جریان در یک سیستم برق جلوگیری به عمل آورند. بهره‌گیری از چنین تجهیزاتی یکسری مزایا و معایب در پی دارد که در ادامه می‌خواهیم به بررسی آن‌ها بپردازیم:
- چنان‌چه در سیستم سیم‌کشی ساختمان و یا بدنه تجهیزات الکتریکی نشتی جریان به وجود آید، میزان نشتی مورد نظر در طی زمان بیش‌تر شده و همین موضوع می‌تواند به وسایل برقی موجود در منزل صدمه وارد کرده و در نهایت سبب سوختن آن‌ها شود؛
- این کلیدها موجب محافظت جانی و مالی، کاهش میزان اتلاف انرژی الکتریکی و در نهایت صرفه اقتصادی خواهند شد؛
- کلیدهای مذکور قادر به تشخیص نشتی جریان هستند اما توانایی محافظت د ر برابر جریان ناشی از اضافه بار و اتصال کوتاه را ندارند. برای برطرف کردن این مشکل بایستی که به سراغ کلید محافظ جان ترکیبی در جریان‌های پایین رفته که در واقع ترکیبی از کلید مینیاتوری و کلید محافظ جان به حساب می‌آیند؛
- از دیگر مواردی که بایستی در رابطه با این کلیدها بدانید این است که میزان تأخیر در قطع و رنج جریان حساسیت کلیدهای مذکور قابل تغییر نبوده و می‌توان از رله ارت فالت به منظور برطرف کردن این مشکل بهره برد. زمان تأخیر قطع رله و رنج جریان حساسیت قابل تنظیم خواهد بود؛
- چنان‌چه کلیدهای محافظ جان نتوانند اختلاف جریان ورودی و خروجی را با دقت بالا تشخیص دهند، قابلیت اطمینان آن‌ها پایین خواهد بود. امکان دارد که در حالت‌های عادی در پی تشخیص اشتباه جریان قطع گردد. چنان‌چه با حساسیت مناسب کلیدهای محافظ جان خریداری و نصب نشوند، احتمال آسیب‌های جانی افزایش پیدا خواهد کرد.
نحوه نصب کلید محافظ جان
در این بخش از راهنما پس از آشنایی با مزایا و معایب کلیدهای محافظ جان قصد داریم به بررسی نحوه نصب این تجهیز بپردازیم. مهم‌ترین نکته‌ای که بایستی در زمان نصب این تجهیزات مد نظر داشته باشید این بوده که قبل از نصب کلید روی مدار، میزان نشتی جریان را با استفاده از دستگاه آمپرسنج مورد بررسی قرار داده و اگر این میزان از دو درصد بالاتر بود،
در ابتدا نشتی را برطرف کرده و در نهایت اقدام به نصب کنید. در کلیدهای دو پل بایستی که در قدم اول سیم نول را پیدا نموده و آن را به ترمینال با علامت N و سیم فاز را به ترمینال با علامت L نصب کنید. قابل ذکر بوده که درجه حفاظت از کلیدها در برابر اجسام خارجی بایستی بر روی IP40 تنظیم شود.
سخن پایانی
در این راهنما ضمن آشنایی با کلید محافظ جان به بررسی ضرورت استفاده، مزایا و معایب و همچنین مهم‌ترین نکاتی که باید در زمان نصب این تجهیز در خانه مد نظر داشته باشید پرداختیم. کلیدهای محافظ جان نمونه‌ای از تجهیزات ایمنی هستند که استفاده از آن‌ها در سیستم‌های برق‌رسانی در اماکن مختلف می‌تواند ضمن حفاظت از وسایل الکتریکی، از جان افراد در برابر آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی نیز مراقبت کند. شما چه ویژگی‌های دیگری در مورد کلیدهای محافظ جان می‌دانید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون کلیدهای محافظ جان در قسمت ارسال دیدگاه برای ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل بنویسید.
151 بازدید
محمد یاری پور
