حدود بیش از 150 سال از اختراع اولین لامپ توسط توامس ادیسون می‌گذرد و روز به روز لامپ‌هایی جدیدتر و با قابلیت روشنایی بالاتر به بازار عرضه می‌شوند اما برخی از لامپ‌ها کاربرد زیادی از گذشته تا به امروز داشته و هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از این لامپ‌ها، که بسیاری از افراد با آن آشنا هستند، لامپ خیاری حبابی می‌باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی لامپ خیاری حبابی پرداخته و چگونگی کارکرد این لامپ را بیان کنیم.
لامپ خیاری حبابی
لامپ خیاری حبابی یکی از انواع لامپ‌های متال هالید است که کاربرد زیادی دارد. لامپ خیاری حبابی نوعی لامپ متال هالید 400 واتی است که به دلیل شکل کشیده لامپ و وجود حبا‌ب‌ها و برجستگی‌هایی بر روی لامپ به آن لامپ خیاری حبابی می‌گویند. دمای رنگ این لامپ حدود 5500 کلوین بوده و بازده نوری آن 3400 لومن است. این نوع لامپ را می‌توان نمونه‌ای پیشرفته از لامپ‌های بخار جیوه‌ای قدیمی دانست که باعث حذف این لامپ‌ها از سطح بازار شده‌اند.
لامپ‌های خیاری حبابی کاربرد بسیار زیادی در اماکن و محل‌های ورزشی، تفریحی، پاساژها و مراکز توریستی و گردشگری، کارخانه‌ها و کارگاه‌ها، انبارها و … دارند. این لامپ‌ها از عمر بالا و زیادی بهره‌مند بوده و قابلیت روشنایی بالایی دارند از همین رو در بسیاری از پروژکتورها و یا چراغ‌هایی که ارتفاع زیادی دارند، استفاده می‌شود. لامپ‌های خیاری حبابی از عمر و بازدهی بالایی برخوردار بوده و نسبت به قیمتشان به صرفه هستند. برای استعلام قیمت و خرید لامپ خیاری حبابی می‌توانید به سایت تکه‌کابل مراجعه کرده و نسبت به ثبت درخواست خود اقدام نمایید.
لامپ خیاری حبابی چگونه کار می‌کند؟
عملکرد لامپ خیاری تفاوت چندانی با سایر لامپ‌های متال هالید نداشته و عملکردی مشابه با لامپ‌های متال هالیدی دارد اما با این حال دارای چندین نکته و تفاوت کوچک است که به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت. این لامپی، لامپ با گازهای فشرده فشار قوی بوده (نوع این گازها عموما زنون یا آرگون است) و دارای هالیدهای فلزی نیز می‌باشد.
یکی از اصلی‌ترین معایب این لامپ، تولید حرارت بیش از اندازه توسط لامپ است. در واقع ایجاد و تولید حرارت لازمه کارکرد این لامپ بوده و تا زمانی که دمای این لامپ به حد مطلوب آن نرسد، لامپ به بازدهی کامل خود نمی‌رسد. لامپ خیاری حبابی بدین صورت عمل می‌کند که این لامپ پس از رسدن به دمای مشخص، به دلیل مواد موجد در بامپ، لامپ شروع به تولید پلاسما کرده و این پلاسما دارای بخار فلز بوده و در اثر تبخیر و بخار ایحاد شده درون لامپ، فلزات دیگر با بخار فلز مخلوط شده و به دلیل حرارت بالا قوس الکتریکی ایجاد می‌شود. این قوس الکتریکی سبب ایجاد نور در لامپ می‌شود.
یکی از موادی که در این لامپ‌ها استفاده شده است، مقدار کمی گاز و اتم‌های هالوژن است. وظیفه اصلی این اتم‌ها کمک به تبخیر فلزات و ایجاد و تشدید گازهای فلزات بوده و سبب تمیز نگه داشتن سطح داخلی شیشه لامپ و افزایش بازده نوری می‌شوند. گاز هالوژن از نظر شیمیایی توانایی واکنش با انواع فلزات را در دماهای پایین دارد، همین واکنس باعث می‌شود تا دمای لامپ بالاتر رفته و تبخیر گازهای فلزات راحت‌تر انجام شود.
همان طور که گفته شد، لامپ‌های خیاری لامپ‌هایی با شرایط تخلیه شدید بوده و در دماهای بالا کار می‌کنند. برای افزایش عملکرد این لامپ‌ها، از یک حباب داخلی که حاوی هالیدهای گاز و فلز است، استفاده شده و موجب افزایش مقاومت لامپ در برابر دما می‌شود. این لامپ‌ها دارای یک حباب خارجی هم هستند که این لایه موجب حفاظت از حباب داخلی شده و از عبور اشعه‌های فرابنفش هم جلوگیری می‌کند.
لامپ‌های خیاری حبابی در رنگ‌های متنوعی در بازار موجود بوده که علت تغییر رنگ آن‌ها هم در نوع و جنس فلز استفاده شده در ساختار آن‌هاست. از آنجا که هر فلزی طیف رنگی خاص خود را دارد، استفاده از گاز هر فلز به صورت جداگانه باعث ایجاد رنگ جدیدی برای لامپ می‌شود.
مزایا و معایب لامپ خیاری حبابی
یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث استفاده زیاد از این لامپ شده است، قابلیت نوری بالای آن است. این لامپ طیف وسعی از نور را پوشش داده و در چندین رنگ در بازار موجود است. از اصلی‌ترین مزایا و مشخصات نوری لامپ خیاری می‌توان به شار خروجی بالای لامپ (یک لامپ 100 وات خیاری حبابی توانایی خروج نوری با ظرفیت 10000 لومن را دارد)، درخشندگی و زیبایی نور بالا که امکان روشن کردن محدوده و مکان وسیع و بزرگی را می‌دهد، تنوع رنگی بالا (با توجه به گاز فلز استفاده شده در آن)، اشاره کرد.
یک از مهم‌ترین معایب نوری لامپ خیاری تولید اشعه ماورابنفش یا فرابنفش است که برای جلوگیری از انتشار این اشعه کافی است که علاوه بر حباب داخلی از یک پوشش یا حباب شیشه‌ای خارجی برای جلوگیری از ورود اشعه فرابنفش به محیط استفاده شود. دومین عیب لامپ‌های خیاری حبابی، وجود جیوه در لامپ‌هاست و وجود جیوه در آن باعث ایجاد خطر و آسیب به محیط و موجودات حاضر، در آن در صورت شکستگی لامپ، می‌شود. از این رو باید مراقب این لامپ‌ها بوده و در صورت سوختگی و یا شکستگی بلافاصله آن‌ها را در پلاستیک ضخیمی قرار داده و دور بیاندازید (در صورت شکسته شدن لامپ خیاری، محیط را برای چندین ساعت ترک کرده و یا با ماسک و دستکش بهداشتی اقدام به جمع‌آوری قطعات لامپ کنید).
نتیجه‌گیری
یکی از لامپ‌های متال هالید محبوب در بازار، لامپ خیاری حبابی است. این لامپ از کیفیت و طیف نوری وسیعی برخوردار بوده و در چندین رنگ در بازار موجود است. از مزایا این لامپ‌ها می‌توان به شار خروجی و ظرفیت نوری بالا، درخشندگی و زیبایی نور لامپ و پوشش‌دهی وسیع و از معایب آن می‌توان به تولید اشعه فرابنفش و وجود بخار جبوه در لامپ، اشاره کرد.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی لامپ خیاری حبابی پرداخته و چگونگی کارکرد این لامپ را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
680 بازدید
احسان شوکتی
