آیا می‌دانید کلید جداساز هوایی چیست و چه خصوصیاتی را شامل می‌شود؟ به نظر شما از این دسته تجهیزات هوایی تحت چه شرایطی می‌توان بهره برد؟ کلیدهای جداساز هوایی نوعی تجهیز حفاظتی – ایمنی به حساب آمده که از آن‌ها برای قطع و وصل کردن شبکه می‌توان بیش‌ترین استفاده را برد. در ادامه این راهنما با این تجهیزات ایمنی بیش‌تر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
هر آنچه که باید درباره کلید جداساز هوایی بدانید!
کلید جداساز هوایی چیست؟
همان‌طور که گفته شد، کلیدهای جداساز هوایی نوعی کلید محافظتی به حساب آمده که می‌توان از آن‌ها به جهت قطع و وصل کردن شبکه بهره برد. جالب است بدانید که کات اوت‌های فیوز و کات اوت‌های تیغه‌ای نمونه‌ای از جداسازهای دستی هوایی به حساب می‌آیند. کات‌های تیغه‌ای بعضاً تحت عنوان جداساز نیز شناخته می‌شوند.
در کات اوت فیوزها در صورت اتصال کوتاه فیوز سیمی موجود درون لینک کات اوت دچار سوختگی شده و در نهایت قطع خواهد شد؛ از جمله انواع کات اوت‌ها می‌توان به کات اوت با مقره سرامیکی و همچنین کات اوت با مقره پلیمری از جنس سیلیکون اشاره داشت. کلید حفاظتی مذکور در بخش لینک یا لوله محافظ سیم فیوز قطعه میله‌ای شکل فلزی تحت عنوان شرتینگ مورد استفاده قرار گرفته و باعث کاهش جرقه و انفجار ناشی از سوختگی سیم فیوز در زمان اتصال کوتاه در مقایسه با نمونه بدون شرتینگ خواهد شد.
به طور معمول کلید جداساز هوایی در محل نصب ترانسفورماتورهای توزیع به منظور قطع و وصل تجهیز مذکور به کار گرفته می‌شوند. ناگفته نماند که برای قطع و وصل کردن کلید حفاظتی جداساز هوایی از ستیک‌های عایق با سری هم‌خوان بهره‌گیری خواهد شد؛ به این صورت که در ابتدا لینک به کمک چوب ستیک جدا شده و در نهایت پایه آن از محل قرارگیری خود جدا گشته و برای تعویض فیوز به پایین آورده خواهد شد. بعد از عبور دادن سیم فیوز جدید و اتصال، هر دو سرِ آن به لینک و برای اطمینان به کمک چوب ستیک در محل خود قرار داده می‌شود. در نهایت، بعد از قرارگیری در محل خود به صورت ضربه‌ای متصل خواهد شد.
جالب است بدانید که این کلید تحت عنوان کلید ایزولاتور نیز شناخته شده و نوعی کلید مکانیکی دستی برای قطع و وصل کردن است که در حالت قطع موجب ایجاد جدایی بین کنتاکت‌ها خواهد شد. کلیدهای مذکور می‌توانند زمانی یک مدار را قطع و وصل کنند که جریان‌ها قطع شده باشند و یا این که تغییر زیادی مابین ولتاژ دو سر قطب‌های کلید ایجاد نشده باشد.
کاربرد کلید جداساز هوایی
این دسته از تجهیزات می‌توانند در شرایط عادی جریان‌هایی را از مدار عبور داده و در بازه‌های زمانی مشخص جریان‌های غیر عادی در مدار را نیز متحمل شوند. به طور معمول از کلیدهای جداساز در ابتدایی‌ترین بخش یک مدار بهره‌گیری شده و بایستی به گونه‌ای باشند که امکان دسترسی به دسته آن‌ها به راحتی فراهم باشد. تجهیزات مذکور در صنایع توزیع و انتقال برق، مدارهای الکترونیکی مختلف و مواردی از این قبیل به کار گرفته می‌شوند.
همان‌طور که گفته شد کلیدهای جداساز معمولاً به صورت دستی مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما عمدتاً در ولتاژهای بالا قادر به عملکرد اتوماتیک هستند. البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت بوده که هزینه عملیات اتوماتیک کلیدهای مذکور در مقایسه با مدل دستی بسیار بیش‌تر محاسبه می‌شود. نکته دیگری که بایستی در رابطه با کلید جداساز هوایی خدمت شما ارائه دهیم این است که کلیدهای مذکور بر حسب رنج جریان قابل عرضه هستند و بهره‌گیری از آن‌ها موجب افزایش ایمنی در کلیدزنی بدون وابستگی به اپراتور خواهد شد.
ویژگی‌های کلید جداساز هوایی
- تجهیزات مذکور از کل قسمت‌های برق‌‌دار مدار حفاظت خواهند کرد؛
- این محصولات قابلیت قفل شدن در هر دو حالت وصل و قطع را دارند؛
- کلیدهای جداساز هوایی نشان‌دهنده وضعیت قطع و وصل نیز هستند؛
- به طور معمول کلیدهای جداساز با میکروسنج داخلی و در جریان‌های 160، 250، 400، 630 و 800 قابل تولید و عرضه هستند؛
- اتصال ورودی و خروجی به کلید جدا ساز هوایی در جهت‌های گوناگون وجود دارد.
مهم‌ترین نکات کاربردی کلید جداساز هوایی یا ایزولاتور
- از جمله مهم‌ترین نکات مربوط به ایزولاتورها این است که کلیدهای مذکور می‌توانند در حالت بی‌باری کامل یا عبور جریان‌های بسیار کم قطع یا وصل شده و استفاده از آن‌ها به عنوان قطع یا وصل‌کننده مدار یا ماشین در حال کار مجاز نیست؛ به همین خاطر بایستی که پیش از قطع کردن دیسکانکتور بار به واسطه کلیدهای دیگر کاهش یابد و بعد از عدم عبور جریان اطمینان حاصل شود.
- اصلی‌ترین کاربرد ایزولاتورها، قطع همه هادی‌های فعال و جدا نمودن تجهیزات از منبع تغذیه اصلی بوده که انجام این روند موجب ایمنی در کار شده و در زمان تعمیرات، نوسازی و اموری از این قبیل صورت می‌گیرد. قطع‌کننده‌ها یا دیسکانکتورها به صورت نرمال یا ترکیبی با فیوز بوده و به حالت موتوردار یا دستی امکان استفاده از آن‌ها فراهم است. ناگفته نماند که کلیدهای مذکور در تابلو برق یا در جعبه‌های استاندارد جای گرفته و در نهایت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
- در زمان استفاده از آن‌ها بایستی همیشه کلید و دسته قطع و وصل آن در دسترس باشد.
- کلید بایستی مجهز به نمایشگر قطع و وصل مکانیکی باشد.
- کلیدهای مذکور بایستی هادی‌های فعال را از منبع اصلی قطع نمایند. در برخی مدل‌ها ترمینال‌هایی برای نول و ارت تعبیه شده که این پلاتین‌ها نسبت به پلاتین‌های فاز زودتر بسته و دیرتر قطع خواهند شد.
- چنان‌چه از کلید ایمنی به جای دیسکانکتور بهره‌گیری می‌شود، بایستی دسته قرمز و بدنه یا صفحه به رنگ زرد باشد.
- می‌بایست با کمک قفل‌های آویز و تجهیزاتی که مخصوص نشانه‌گذاری بوده، کلید را در حالت قطع قفل نماییم.
سخن پایانی
در این راهنما دانستیم که کلید جداساز هوایی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. به طور معمول ایزولاتورها در ورودی اصلی برق و انشعاب هر بخش، ماشین‌های شست‌وشو، سیستم‌های تهویه، فن‌ها، رستوران‌ها و در اماکنی که تعمیرکار نتواند ورودی اصلی برق را ببیند و همچنین موارد مشابه با مصارفی که بر شمردیم مورد استفاده قرار می‌گیرند. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون کلیدهای جداساز هوایی دارید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در رابطه با کلیدهای جداساز هوایی با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل در قسمت ارسال دیدگاه به اشتراک بگذارید.
116 بازدید
محمد یاری پور
