از جمله تجهیزات و وسایل پرکاربرد و مهم در شبکه توزیع برق، سیم‌ها و کابل‌ها هستند که نقش اساسی در برق‌رسانی به منازل و وسایل مورد نیاز ما ایفا کرده و بسیار پرکاربرد هستند. از مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز برای حفظ ایمنی و تنظیم عملکرد انواع سیم‌ها و کابل‌ها، می‌توان به یقه کابل اشاره کرد که وظیفه جلوگیری از اتصالی و آسیب‌دیدن کابل را برعهده داشته و از سیم و کابل محافظت می‌کند. از این رو، در این مقاله قصد داریم به بررسی بقه کابل پرداخته و مزایا و ویژگی‌های آن را بیان کنیم.
یقه کابل چیست؟
همان‌طور که می‌دانید سیم و کابل‌ها از جمله مهم‌ترین تجهیزات و وسایل در زندگی امروزی ما انسان‌ها به شمار می‌روند و تقریباً می‌توان گفت در موارد بسیار زیادی اعم از ساختمان‌سازی، صنعت برق، شرکت‌ها، صنایع مختلف و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. تأمین امنیت و تضمین عملکرد سیم و کابل‌ها همواره یکی از مهم‌ترین موضوعات در بحث برق‌رسانی بوده و اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا برق ماهیتی دو قطبی داشته و می‌توان گفت اگر چه بسیار برای ما انسان‌ها ضروری بوده و مهم است اما دارای معایبی هم است که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان خطر بسیار زیاد برق برشمرد.
عوامل محیطی گوناگونی نظیر رطوبت، آب، نور خورشید و … می‌توانند به سیم‌ها و کابل‌ها آسیب رسانده و عملکرد آن‌ها را با مشکل مواجه کنند. همچنین اگر سیم و یا کابلی دچار آسیب شود، علاوه‌بر اختلال در عملکرد آن می‌تواند برای افرادی که در نزدیکی این اختلال و اتصالی هستند نیز بسیار خطر آفرین بوده و باعث برق‌گرفتگی و حتی آتش‌سوزی شود. برای مثال، اگر در مجاورت سیم و کابلی که آسیب دیده و دچار اتصالی شده است قرار گیریم، خطراتی همچون برق‌گرفتگی ما را تهدید می‌کند.
یکی از لوازم جانبی که به تأمین امنیت و محافظت از سیم و کابل‌ها کمک فراوانی می‌کند، یقه کابل است که می‌توان از آن در جهت جلوگیری و مقابله با مشکلاتی همچون اتصالی انواع سیم‌ها و کابل‌ها و یا آسیب‌دیدن هادی آن‌ها استفاده کرده و بهره برد. این مشکلات اغلب به دلیل بارندگی و قرارگیری سیم و کابل در مجاورت با آب و یا رطوبت زیاد رخ داده و می‌توانند خطرناک باشند. در حالت کلی باید گفت، طرز کار با این قطعه بسیار ساده بوده و دشواری خاصی ندارد اما باید توسط افراد مهادت دیده و مهار انجام گرفته و نصب شود.
در ادامه قصد داریم طرز کار این قطعه را شرح داده و ویژگی‌های آن را بیان کنیم. برای شروع کار، ابتدا باید روکش اصلی کابل برداشته شده و سپس باید یک زاویه 90 درجه بین سیم نول و فاز ایجاد شود. سپس یقه کابل را به درستی جایگذاری کرده و صحت اتصال و نصب مطمئن می‌شویم. پس از جایگذاری این قطعه، سیم‌ها و کابل‌ها در برابر نفوذ آب و بارندگی مقاوم شده و خطر اتصالی کابل‌ها و یا آسیب رسیدن به هسته هادی آن‌ها به طرز چشمگیری کاهش یافته و می‌توان گفت حتی به صفر می‌رسد.
از دیگر ویژگی‌های این قطعه می‌توان به جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت و همچنین جلوگیری از ایجاد اتصال بین نول و فاز در انواع سیم‌ها و کابل‌ها اشاره کرد. از جمله سایر ویژگی‌های یقه‌های کابل می‌توان به مقاومت بالا در برابر پارگی و سایش، انعطاف‌پذیری بالا، پایداری و عمر زیاد در دماهای مختلف، مقاومت بالا در برابر گرما و حرارت، مقاومت در برابر تغییر شکل سیم و کابل، مقاومت در برابر شعل،ه مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش و مقاومت نسبی در برابر مواد شیمیایی اشاره کرد.
یقه کابل‌ها دارای انواع مختلف و متفاوتی بوده که از جمله آن‌ها می‌توان به یقه‌های کابل پلی وینیل کلراید، یقه‌های کابل پلی اورتان و یقه‌های کابل پلی اتیلن اشاره کرد. جالب است بدانید درون یقه کابل با ماده‌ای به نام گریس که به طور مخصوص برای این منظور تولید شده است، پر می‌شود تا از خطرات و مشکلات بیان شده در قسمت بالا جلوگیری کرده شده و احتمالات این خطرات به حداقل برسد. حال که به طور کلی با این قطعه آشنا شدید، بهتر است به سراغ بررسی انواع یقه‌های کابل رفته و آن‌ها را بیان کنیم.
انواع یقه کابل
همان‌طور که می‌دانید سیم و کابل‌ها در انواع مختلفی نظیر تک فاز و سه فاز تولید و به بازار عرضه می‌شوند. بنابراین یقه کابل نیز باید برای پوشش‌دهی انواع سیم‌ها و کابل‌ها و در دو نوع تک فاز و سه فاز تولید شود. نوع تک فاز این قطعه کاربردی برای پوشش‌دهی کابل‌های تک فاز و فشار ضعیف و یا فشار متوسط کاربرد داشته و اهمیت زیادی دارد. از سوی دیگر، نوع سه فاز این قطعه نیز برای کابل‌های سه فاز و فشار قوی طراحی شده و کاربرد زیادی در مراکز صنعتی و مراکز انتقال برق بین شهری دارد.
در حالت کلی می‌توان گفت که این قطعه کاربردی در دسته یراق‌آلات پوشاننده قرار گرفته و اغلب از آن به عنوان نظم‌دهنده هادی‌های سیم و کابل یاد می‌شود. این قطعه نقش بسیار مهمی در محافظت از انواع سیم‌ها و کابل‌ها ایفا کرده و همچنین توانایی مراقبت از هسته هادی‌ها را به صورت مکانیکی دارا بوده و از هادی‌ها در برابر عواملی همچون آسیب‌های حرارتی، آسیب‌های جوی و آب و هوایی، سایش، رطوبت و … محافظت می‌کند.
نتیجه‌گیری
یکی از لوازم جانبی که به تأمین امنیت و محافظت از سیم‌ها و کابل‌ها کمک بسیار زیادی می‌کند، یقه کابل است که از آن در جهت جلوگیری و مقابله با مشکلاتی همچون نفوذ رطوبت و ایجاد اتصال بین سیم و کابل نول و فاز می‌شود. این قطعه کاربرد بسیار زیادی داشته و از سیم و کابل در هنگام بارندگی، آسیب‌های حرارتی، آسیب‌های جوی و آب و هوایی و … محافظت می‌کند. همچنین این قطعه از هادی کابل‌ها در مقابله با عواملی مختلفی همچون آسیب‌های حرارتی، سایش، ضربه و … محافظت نموده و آن‌ها را حفظ می‌کند.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی بقه کابل پرداخته و مزایا و ویژگی‌های آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
508 بازدید
احسان شوکتی
