عوامل زیادی وجود دارد که می‌تواند در هنگام انتخاب نوع دریچه سقفی و یا سیستم تهویه برای ساختمان، گزینه‌های شما را محدود سازد. به عنوان مثال ویژگی‌های آب و هوایی، ابعاد ساختمان و اهداف کاربری آن، انرژی‌های در دسترس شما و بسیاری موارد دیگر را می‌توان نام برد که می‌توانند نحوه انتخاب سیستم تهویه شما را تحت تأثیر قرار دهند. هواکش بادی نیز از این قاعده مستثنی نیست و انتخاب و نصب آن می‌بایست با توجه به شرایط و ویژگی‌های محل مورد نظر انجام شود.
هر چند در اغلب موارد هواکش بادی یا توربینی یکی از به صرفه‌ترین و مطلوب‌ترین گزینه‌هاست، اما با این حال این سیستم تهویه نیز نکات مثبت و منفی مرتبط با خود را دارد؛ بنابراین در نظر گرفتن جوانب مختلف استفاده از هواکش بادی، پیش از خرید آن الزامی است. اگر شما هم در انتخاب سیستم تهویه سقفی خود مردد هستید، در ادامه با ما همراه باشید.
هواکش بادی یا هواکش توربینی چیست و چگونه کار می‌کند؟
هواکش بادی یا هواکش توربینی را در برخی مناطق آن‌ها را به عنوان دریچه‌های گردبادی می‌شناسند. این دستگاه نوعی سیستم تهویه سقفی است که برخلاف تهویه‌های پروانه‌ای برای حرکت پره‌ها به جای استفاده از انرژی برق، از جریان باد در محیط بیرون و جریان هوای داخل ساختمان استفاده می‌کند. چرخش پره‌های توربینی این سیستم تهویه سبب می‌شود تا هوای تازه بیرون جایگزین هوای مانده داخل ساختمان شود.
جریان باد در بیرون ساختمان سبب حرکت پره‌های توربین می‌شود، که در نتیجه این حرکت هوای داخل ساختمان خارج می‌گردد، بنابراین شاید با خود تصور کنید هنگامی که وزش باد در بیرون از ساختمان وجود نداشته باشد تهویه ساختمان نیز صورت نمی‌گیرد، اما اینطور نیست.
دریچه‌های هواکش بادی برای بهینه‌‌ترین عملکرد طراحی شده‌اند، به این معنی که حتی در صورت عدم وزش باد نیز قادر به انجام مأموریت خود هستند. از آنجایی که هوای گرم داخل ساختمان یا سوله از طریق سیستم همرفتی همواره به سمت بالا حرکت می‌کند، در مواقعی که باد نمی‌وزد این جریان هوای داخل است که می‌تواند توربین را به گردش در بیاورد و سبب ورود هوای تازه به محیط ساختمان شود.
مزایای نصب و استفاده از هواکش بادی یا توربینی چیست؟
هرچند ممکن است در نگاه اول پیکربندی هواکش بادی کمی پیچیده به نظر برسد، اما واقعیت این است که این توربین‌ها مکانیسم عملکرد بسیار ساده‌ای دارند. پره‌های توربین نسبت به گردش هوا حساس هستند، به نحوی که عبور جریان هوا از میان این پره‌ها سبب چرخش آن‌ها و در نتیجه حرکت دورانی فن تعبیه شده در این هواکش‌ها می‌شود. فارق از این که دریچه‌های هواکش بادی بدون نیاز به جریان برق و هزینه‌های عملیاتی، تهویه هوای ساختمان‌ها علی الخصوص اماکن تجاری و سوله‌های صنعتی را انجام می‌دهند؛ در هنگام استفاده از این دریچه‌ها نکات مثبت دیگری نیز وجود دارد که در ادامه، آن‌ها را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
قابلیت نصب و راه اندازی راحت و ارزان
نصب هواکش بادی به نسبت فن‌های دیواری بسیار ساده‌تر بوده و با هزینه کمتری انجام می‌شود. علاوه بر این راه‌اندازی آن‌ها با عملیات‌های تخریبی کمتری نیز همراه می‌باشد. با توجه به این که هیچ قطعه الکترونیکی در پیکربندی هواکش بادی وجود ندارد، برای نصب آن‌ها به خدمات برقکاران نیازی نخواهید داشت، در نتیجه هزینه‌های مرتبط با فعالیت‌های رایج برقکاری در نصب سیستم‌های تهویه حذف می‌گردد.
بسیار کارآمد و مؤثر هستند
در زمان‌هایی که جریان باد در محیط اطراف کم است، فرایند تهویه فضای داخلی از طریق جریان همرفتی هوای گرم داخل انجام می‌شود. بدین ترتیب با کمک هواکش بادی طی یک شبانه روز (حتی بدون جریان باد) حداقل 10 الی 12 مرتبه کل هوای داخل ساختمان به طور کامل تهویه می‌شود. اما در زمان‌هایی که باد می‌وزد، هواکش بادی مانند یک سیستم خلاء هوای گرم عمل می‌کند؛ به نحوی که قادر است به صورت مداوم و بدون وقفه هوای گرم داخل ساختمان را به بیرون هدایت و آن را با هوای تازه جایگزین نماید. از آن جایی که این هواکش‌ها برخلاف سیستم‌های تهویه برقی بدون مصرف انرژی و به صورت مداوم کار می‌کنند، اثر گذاری بسیار بیشتری دارند.
قابلیت استفاده برای ساختمان‌ها و سوله‌ها با ابعاد متفاوت
برخلاف اغلب سیستم‌های تهویه که می‌بایست اندازه و توان عملیاتی آن‌ها متناسب با ابعاد ساختمان انتخاب شود؛ از هواکش بادی می‌توان برای ساختمان‌هایی با ابعاد مختلف استفاده نمود. تهویه‌های بزرگتر به معنی تخریب بیشتر سقف و انجام زیرسازی‌های لازم برای نصب آن‌ها است، در حالی که این مشکل برای سیستم تهویه توربینی وجود ندارد. با توجه به این که این توربین‌ها به صورت گسسته نصب و راه‌اندازی می‌شوند، می‌توان با انجام تخریب محدود و سبک آن‌ها را کارگذاشت و به جای استفاده از تهویه‌های بزرگتر برای فضاهای گسترده، از چند واحد هواکش بادی در فواصل مختلف استفاده نمود.
معایب نصب و استفاده از هواکش بادی یا توربینی چیست؟
هر سکه‌ای دو رو دارد و هواکش بادی نیز مانند تمامی ماشین آلات ساخت بشر مجموعه‌ای از مزایا و معایب متفاوت است. نکته‌ای که باید به آن توجه شود، انتخاب شرایط مناسب برای استفاده از تهویه توربینی است تا معایب این سیستم، اخلالی در عملکرد‌های مورد انتظار از آن ایجاد نکند. تنها باشناخت تمامی جوانب و نکات مثبت و منفی هواکش بادی می‌توان به صورت هوشمندانه بین هواکش‌های توربینی و یا سایر سیستم‌های تهویه، گزینه مناسب را انتخاب نمود.
بهترین عملکرد آن‌ها در زمانی است که جریان باد وجود دارد
هرچند هواکش بادی به صورت مداوم در حال کار است و برای انجام عمل تهویه نیاز به انرژی‌های پر هزینه ندارد، اما در مواقعی که باد کم است یا نمی‌وزد، عملکرد آن با سیستم‌های تهویه برقی قابل قیاس نیست. در این شرایط تهویه‌های برقی بسیار بهتر از هواکش توربینی عمل می‌کنند. هواکش بادی می‌تواند به صورت مداوم به تهویه هوای داخل ادامه دهد، اما بدون وزش باد سرعت تهویه به شدت کاهش می‌یابد. بنابراین در کاربرد‌هایی که نیاز است دمای هوای داخل به سرعت کاهش یابد، باید سیستم‌های برقی را انتخاب نمود.
نیاز به تعمیر و نگهداری دوره‌ای دارد
هواکش بادی بدون نیاز به انرژی برق و یا جریان آب کار می‌کند، بنابراین بسیار ارزانتر از سایر سیستم‌های تهویه هواست. اما این مورد دلیل نمی‌شود که سرویس‌ها و تعمیرات دوره‌ای آن را پشت گوش انداخت. این دستگاه‌ها برای عملکرد صحیح به صورت مداوم و در فواصل زمانی مشخص (مثلا هر سه ماه یکبار) نیاز به چکاپ و بررسی قطعات پیدا می‌کنند. روغن کاری و سرویس‌های مشابه را نیز باید به این لیست اضافه کرد. عدم انجام این سرویس‌ها سبب می‌شود تا حساسیت پره‌های هواکش بادی نسبت به جریان باد کم شود در نتیجه باد‌های آرام نمی‌توانند پره‌های توربین را به گردش وادارند. علاوه بر این فرسایش قطعات سبب ایجاد سر و صدای آزار دهنده می‌گردد. در این مواقع با توجه به این که امکان خاموش کردن هواکش بادی وجود ندارد، این صدای‌های جیرجیر و آزاردهنده به صورت 24 ساعته ادامه خواهد داشت.
نمی‌توان برای سرویس تهویه توربینی زمان دقیق و ثابتی را در نظر گرفت، بلکه با توجه به ویژگی‌های آب و هوایی و جغرافیایی منطقه، زمان انجام سرویس‌ها متفاوت است. هرچه هواکش بادی سریعتر و بیشتر کار کند (محیط‌هایی با جریان باد شدید)، زودتر به انجام سرویس نیاز خواهد داشت.
ویژگی‌های ظاهری آن‌ها خیلی قابل تغییر نیست
یکی از مواردی که سبب می‌شود از هواکش بادی کمتر برای مقاصد مسکونی یا بناهای مدرن استفاده شود، این است که این هواکش‌ها ساختار بسیار برجسته ای دارند به نحوی که در برخی موارد حتی از روی سطح زمین هم قابل مشاهده هستند. علاوه بر این نمی‌توان این هواکش‌ها را از نظر پنهان کرد زیرا باید در مسیر جریان هوای آزاد و به دور از موانع قرار داشته باشند. هرچند نمونه‌های جدید تر امکان تنوع رنگی را نیز فراهم می‌کنند، اما از آن جایی که ویژگی‌های ظاهری آن را نمی‌توان چندان تغییر داد، اغلب معماران بناهای مدرن یا مسکونی ترجیح می‌دهند از سایر انواع سیستم‌های تهویه استفاده کنند تا همخوانی بهتری با معماری کل بنا داشته باشد.
نتیجه گیری نهایی
استفاده از هواکش بادی برای ساختمان‌های مسکونی و بناهای مدرن به طور کامل به نظر معمار و صاحب ساختمان بستگی دارد؛ اما در کاربرد‌های صنعتی به چند مورد باید توجه نمود، به عنوان مثال اگر در مناطقی قرار دارید که جریان نسبتاً دائمی باد برقرار است، به سختی می‌توان از هواکش توربینی چشم پوشی کرد. اگر هم فعالیت صنعتی شما نیاز به تهویه دائمی و سریع دارد، می‌توانید در کنار هواکش بادی از یک یا دو سیستم تهویه برقی کوچکتر نیز کمک بگیرید تا در مواقعی که باد نمی‌وزد، کاهش سرعت تهویه هوا، در عملکرد شما اختلال ایجاد نکند. برای اطلاعات بیشتر و مشاهده آگهی‌های مربوط به هواکش بادی، کلیک کنید.
2623 بازدید
الهه زینالی
