سیم و کابل، دو واژه‌ای که به محض شنیدن، مفهوم برق رسانی را برای ما تداعی می‌کنند. همانطور که می‌دانید سیم‌ها و کابل‌ها به طور گسترده در شبکه توزیع برق و شبکه قدرت مورد استفاده قرار می‌گیرند و از آنجا که امنیت در این شبکه‌ها بسیار مهم بوده و رعایت نکردن استانداردها می‌تواند خسارات جانی و مالی زیادی به همراه داشته باشد، پس اطمینان از کیفیت سیم و کابل اهمیت بالایی دارد. در این مقاله کاربردی قصد داریم به بررسی چگونگی کنترل کیفیت سیم و کابل پرداخته و به شما آموزش کنترل کیفیت سیم و کابل را ارائه کنیم.
کنترل کیفیت سیم و کابل
همانطور که گفته شد، کنترل کیفیت سیم‌ها و کابل‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و سیم‌های بی‌کیفیت علاوه بر نداشتن کارایی‌های لازم، حتی می‌توانند باعث حوادثی همچون آتش‌سوزی و خسارات جانی و مالی نیز شوند. از همین رو، معمولا در کارخانه‌های تولید سیم و کابل یک تیم از افراد مجرب برای کنترل کیفیت سیم‌ها و کابل‌ها تشکیل شده که این گروه مستقیما زیر نظر مدیر عامل فعالیت می‌کنند و به بررسی کیفیت و صحت عملکرد محصولات تولید شده می‌پردازند.
این تیم محصولات تولیدی را در چند مرحله و به صورت جداگانه مورد آزمایش و بررسی قرار داده و در صورت سلامت محصول، کیفیت محصول مورد نظر را تایید می‌کنند. فرایند کنترل کیفیت سیم و کابل را می‌توان به سه بخش اصلی استفاده مواد اولیه مناسب، روند صحیح حین تولید و محصول باکیفیت نهایی تقسیم بندی کرد که در ادامه آموزش کنترل کیفیت سیم و کابل به شرح هر یک از این مراحل خواهیم پرداخت.
کنترل کیفیت مواد اولیه
اولین مرحله در چگونگی کنترل کیفیت سیم و کابل، بررسی کیفیت مواد اولیه و اطمینان از صحت آن‌هاست. در فرایند تولید سیم و کابل از مواد اولیه گوناگونی نظیر مواد گرانولی، مفتول‌های آلومینیومی و مسی، نوار فویل، لیبل‌ها، قرقره، پودر تالک و … استفاده می‌شود. برای کنترل کیفیت سیم و کابل نخست باید تمامی این مواد توسط تیم کنترل کیفیت مورد بررسی قرار گیرند. قطعا اگر مواد اولیه به کار رفته در سیم‌ها و کابل‌ها از استانداردهای لازم برخوردار نباشد، محصول نهایی نیز نمی‌تواند کیفیت مطلوب و استانداردهای لازم را داشته باشد.
در این مرحله تمامی مواد اولیه از لحاظ عدم وجود ناخالصی، وضعیت ظاهری، استحکام، رنگ، سایز، عدم وجود شکستگی، عدم چسبندگی و … مورد بررسی قرار گرفته و اگر تیم کنترل کیفیت تشخیص دهد ماده اولیه با معیارهای تعیین شده تطابق ندارد، آن ماده را وارد چرخه تولید نمی‌کند و ماده با گرفتن کارت قرمز کیفیت، برای اصلاح یا انهدام به قسمت تامین بازگردانده می‌شود.
کنترل کیفیت در حین تولید
در ادامه آموزش کنترل کیفیت سیم و کابل مرحله تولید را مورد بررسی قرار می‌دهیم. پس از آن که مواد اولیه مورد تست و آزمایش قرار گرفته و استانداردهای لازم را جهت تولید کسب نمودند، وارد پروسه تولید می‌شوند. تولید سیم و کابل فرایندی شش مرحله‌ای دارد که شامل نازک کاری، آنیل کاری، پانچ، عایق کاری، روکش زنی و بسته بندی می‌شود.
در پایان هر مرحله بازرس کنترل کیفیت محصول (سیم و کابل) را مورد بررسی قرار داده و در صورت داشتن استانداردهای لازم، محصول وارد مرحله بعد می‌شود. در مرحله اول که فرایند نازک‌کاری سیم انجام می‌شود بازرس موظف است سایز قالب را کنترل کرده تا محصول مطابق با سایز مورد نظر نازک کاری شود.
در مرحله آنیل‌کاری بازرس درصد آنیل تمامی محصولات را اندازه گیری کرده و در صورت مطابق با پارامترهای مورد نظر مجوز ورود به مرحله بعد را برای محصول صادر می‌کند. در مرحله پانج‌کردن که عمل تاباندن رشته سیم‌ها انجام می‌شود، بازرس کنترل کیفیت سیم و کابل‌ها را بر اساس طول تاب مورد بررسی قرار می‌دهد.
در مرحله عایق‌کاری و روکش‌زنی، بازرس پارامترهای مختلفی از جمله رنگ، سایز، عدم پارگی روکش، عدم برآمدگی و فرورفتگی را بررسی کرده و در صورت استاندار بودن محصولات آن‌ها را برای بسته بندی به واحد مربوطه می‌فرستد. لازم به ذکر است در صورت وجود مشکل و نبود استاندارهای لازم در هر مرحله از خط تولید، تولید متوقف شده و محصولات برای اصلاح بازگردانده می‌شوند.
کنترل کیفیت محصول نهایی
آخرین قسمت در فرآیند آموزش کنترل کیفیت سیم و کابل، کنترل کیفیت محصول نهایی است. یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای تعیین کیفیت سیم و کابل‌هایی که به مرحله تولید محصول نهایی رسیده‌اند، مقاومت هادی است. این شاخص درصد استفاده مس و آلومینیوم در کابل‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.
از آنجا که بخش عمده‌ای از هزینه‌های تولید سیم و کابل به استفاده از این دو عنصر مربوط می‌شود، تولیدکنندگان اغلب درصد مس و آلومینیوم را کم کرده و فولاد را جایگزین آن می‌کنند. با این کار علاوه بر پایین آمدن ایمنی، کارایی و رسانایی سیم و کابل نیز کاهش می‌یابد. پس آزمون مقاومت هادی از اهمیت زیادی در تشخیص کیفیت سیم و کابل برخوردار است.
شاخص دیگری که برای تعیین کیفیت محصول نهایی وجود دارد بررسی آن از لحاظ فرورفتگی و برآمدگی است. در اغلب سیم و کابل‌های بی‌کیفیت، تولیدکننده وزن مس را کاهش داده و عایق را جایگزین آن می‌کند که این موضوع سبب یکسان نبودن طول سیم شده و از شکل ظاهری آن مشخص می‌شود. همچنین وجود برچسب هولوگرافیک UL بر روی جعبه محصولات سیم و کابل نیز نشان از کیفیت مناسب آن سیم و کابل است.
نتیجه گیری
سیم و کابل ابزارهایی برای انتقال برق با فشارها، ولتاژها و جریان‌های متفاوت هستند. از این رو، باکیفیت بودن و بررسی سلامت این محصولات امری ضروری است. برای بررسی کیفیت سیم و کابل، هر شرکت تولیدکننده سیم و کابل باید حداقل دارای یک تیم کنترل کیفیت سیم و کابل باشد. کنترل کیفیت سیم و کابل به سه قسمت اصلی تقسیم‌بندی می‌شود که برروی هر کدام از این سه قسمت به صورت جداگانه بحث شد.
در این مقاله سعی کردیم به آموزش کنترل کیفیت سیم و کابل و بررسی چگونگی کنترل کیفیت سیم و کابل بپردازیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
742 بازدید
احسان شوکتی
