آیا می‌دانید تابلو کنتور برق چیست و در ساختمان چه نقشی را ایفا می‌کند؟ تابلو برق یا تابلو کنتور یک نوع محفظه فلزی یا غیر فلزی بوده که برای نصب و محافظت از تجهیزات الکتریکی مثل کلیدهای قدرت، فیوزها، قطعات کنترلی و حفاظتی و… کاربرد دارد. این تابلوها در انواع مختلفی طراحی و ساخته شده و هر یک از آن‌ها کارایی مشخصی دارند. در ادامه این راهنما با تابلوهای کنتور برق و انواع مختلف آن بیش‌تر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
معرفی تابلو کنترل برق
کنتور وسیله‌ای بوده که در کلیه ساختمان‌ها برای محاسبه و اندازه‌گیری میزان برق مصرفی به کار گرفته می‌شود. غالباً این تجهیزات درون محفظه‌ای قرار داده می‌شوند که آن محفظه تحت عنوان تابلو کنتور برق شناخته می‌شود. تابلوهای کنتور وظیفه فراهم آوری امکان استفاده از برق سراسری برای مراکز مختلف و ساختمان‌ها را بر عهده دارند. افزون بر این، در این تابلوها امکان نصب کنتورهای تک فاز و سه فاز فراهم است.
به طور معمول، تابلوهای مذکور به سه شیوه ایستاده، توکار و روکار طراحی و ساخته می‌شوند. مدل ایستاده بر روی یک پایه تعبیه شده و مدل روکار به واسطه رول بولت بر روی دیوار قابل نصب خواهد بود. نکته بعدی که لازم است در مورد تابلوهای کنتور برق در نظر داشته باشید این است که تابلوهای مذکور می‌بایست در نزدیک‌ترین فاصله ممکن به درب ورودی ساختمان نصب شوند تا امکان قرائت تابلو برای مأمورین اداره برق به راحتی فراهم باشد. کابل اصلی به واسطه اداره برق از تیر چراغ برق وارد تابلو شده و از آن‌جا میان واحدهای مختلف مسکونی و مشاعات ساختمان تقسیم‌بندی می‌شود.
انواع تابلو کنتور برق کدام‌اند؟
در هر ساختمان با در نظر گرفتن شرایط آن، از یک یا چند تابلو کنتور بهره‌گیری می‌شود. لازم به ذکر بوده که نوع و تعداد این تابلوها و همچنین نقشهکشی و سیم‌کشی آن نیز می‌بایست به واسطه کارشناسان متخصص مورد بررسی قرار گیرد. به طور کل، در ساختمان‌ها می‌توان از انواع تابلو کنتورهای اصلی، عمومی و خانگی بهره‌گیری کرد. حالا این تابلوها چه هستند؟
تابلو برق کنتور اصلی به کابل اصلی برق متصل شده و برق واحدهای مختلف و مشاعات ساختمان از آن دریافت می‌شود. تابلوهای عمومی ارائه‌دهنده برق مشاعات ساختمان از جمله پارکینگ، راه پله، پشت بام و سایر اماکن عمومی بوده و تابلو کنتور برق خانگی تأمین‌کننده برق اختصاصی هر واحد در ساختمان است.
البته همان‌طور که در ابتدای راهنما ذکر کردیم، تابلوهای کنتور برق را بر اساس ساختار و نحوه نصب نیز می‌توان به دو دسته دیواری (wall Mounted) و ایستاده (Self Standing) نیز تقسیم‌بندی نمود. تابلو برق‌های دیواری از جمله پرکاربردترین تابلو برق‌های خانگی هستند که به دو شیوه توکار و روکار نصب می‌شوند. در مقابل، تابلو برق‌های ایستاده همان‌طور که از نامشان پیداست به صورت ایستاده قابل نصب بوده و به هیچ نوع پایه و نگه‌دارنده‌ای نیاز نخواهند داشت.
۱. تابلو کنتور برق تک فاز
برق شهری در دو حالت تک فاز و سه فاز در دسترس ساختمان‌ها و مشترکین قرار می‌گیرد. برق تک فاز و جریان با فرکانس ۶۰ هرتز برای کاربران خانگی به منظور تأمین جریان برق مورد نیاز برای روشنایی‌ها و به کار انداختن موتور سایر دستگاه‌های الکتریکی به کار گرفته می‌شود. زمانی که برق تک فاز به واسطه کابل‌های مخصوص از نیروگاه به ساختمان‌های مسکونی یا مراکز اداری منتقل می‌شود، به منظور کارایی به سامانه‌ای نیاز دارد تا ضمن دریافت و محاسبه توان ورودی آن، برق را میان مصرف‌کنندگان تقسیم کند. سامانه مذکور، تابلو کنتور برق تک فاز است.
۲. تابلو کنتور برق سه فاز
در کنار برق تک فاز، جریان برق سه فاز بیش‌تر برای صنایع و کارخانجات کاربرد دارد. البته ممکن است که در ساختمان‌های مسکونی نیز به منظور تأمین برق برخی از دستگاه‌ها و ماشین آلات هم‌چون آسانسورها، چیلرها و موتورخانه مرکزی و امثالهم برق سه فاز مورد بهره‌برداری قرار گیرد. تابلو کنتور سه فاز نقش دریافت‌کننده، محاسبه‌کننده و تقسیم‌کننده جریان برق سه فاز را بر عهده دارد.
۳. تابلو کنتور برق تک واحدی
اندازه تابلو برق بر حسب تعداد کنتورهایی که در این محفظه نصب می‌شوند، محاسبه خواهد شد. تابلو برق‌های یک ساختمان ده واحدی حاوی ده عدد کنتور برق اختصاصی بوده و یک کنتور عمومی دارند. اما این روند برای تابلو برق‌های تک واحدی متفاوت است؛ چرا که این تابلوها از لحاظ ابعاد کوچک‌تر هستند و تنها شامل یک کنتور برق خواهند بود.
استانداردهای نصب تابلو کنتور برق
همان‌طور که گفته شد تابلوهای مذکور به سه روش روکار، توکار و ایستاده قابل نصب هستند. در تابلو برق‌های ایستاده فرآیند نصب می‌بایست بر روی یک پایه انجام شود و در نوع دیواری نصب به کمک رول بولت به دیوار محکم خواهد شد. لازم به ذکر است نصب تابلو برق‌هایی که دارای بیش از ۱۲ عدد کنتور هستند به صورت دیواری مجاز نخواهد بود.
ارتفاع نصب تابلو کنتور برق
- تابلو از کف می‌بایست ۱۷۰ سانتی‌متر بالاتر در نظر گرفته شود.
- چنان‌چه ارتفاع ۱۷۰ سانتی‌متری به منظور نصب فراهم نبود، حداکثر میزان ارتفاع نمراتور بالاترین کنتور، ۲۲۰ سانتی‌متر از کف تمام شده و نمراتور پایین‌ترین کنتور حداقل ۸۰ سانتی‌متر از کف تمام شده در نظر گرفته شود.
- تابلو برق می‌بایست نزدیک درب ورودی ساختمان به منظور در دسترس بودن مأمورین برق نصب شود. توصیه می‌شود روبه‌روی تابلو به اندازه ۱۵۰ سانتی‌متر فضای خالی در نظر گرفته شود تا مانع رفت و آمد افراد و وسایل نقلیه نگردد.
- تابلو برق کنتور نباید زیر راه پله نصب شود و حد فاصل آن تا کنتورهای آب و گاز می‌بایست بین ۶۰ الی ۱۳۰ سانتی‌متر باشد.
مراحل نصب تابلو برق کنتور ساختمان
مرحله اول
ابتدا محل مناسب به منظور نصب تابلو برق را انتخاب کرده و آن را پاک‌‌سازی کنید. با توجه به متریال به کار رفته در ساخت دیوار می‌بایست روکار یا توکار بودن نصب را مشخص کنید.
مرحله دوم
در این مرحله ارتفاع مناسب نصب نیز باید مشخص شود.
مرحله سوم
توجه به درب‌ها از جمله مهم‌ترین موضوعاتی است که حین نصب باید مد نظر قرار گیرد. در این مرحله فضای مورد نیاز و کافی برای باز و بسته شدن درب‌ها مشخص شود.
مرحله چهارم
چنان‌چه تابلو برق مورد نظر فلزی است، به ضخامت آن توجه کنید. تابلو برق‌های خانگی معمولاً دارای ضخامت‌های ۱، ۱.۵، ۲ و ۲.۵ هستند.
مرحله پنجم
در مرحله پنجم وزن تابلو را بررسی کرده و متناسب با آن از تجهیزات مناسب به منظور نصب ایمن و محکم اطمینان حاصل کنید.
مرحله ششم
پس از انجام مراحل فوق و نصب اجزای داخلی و بیرونی، به منظور کاهش خطر برق‌گرفتگی، از محافظ بر روی قسمت‌های برق‌دار استفاده نمائيد.
سخن پایانی
تابلو کنتور برق محفظه‌ای فلزی یا غیرفلزی در ساختمان بوده که نگه‌دارنده کنتور یا کنتورهای ساختمان به منظور برق‌رسانی است. شما چه اطلاعات دیگری در مورد این تابلوها دارید؟ لطفاً نظرات ارزشمند خود را با ما و کاربران گرامی تکه کابل در میان بگذارید.
766 بازدید
محمد یاری پور
