یکی از وسایلی که امروزه در بسیاری از خانه‌ها یافت شده و کاربرد بسیار زیادی دارد، تلویزیون‌ها هستند. در حالت کلی تلویزیون‌ها به دو دسته تلویزیون‌های قدیمی و تلویزیون‌های جدید تقسیم‌بندی می‌شوند.از تلویزیون‌های قدیمی با نام تلویزیون‌های جیوه دار نیز نام برده می‌شود زیرا این تلویزیون‌ها دارای جیوه در ساختار خود هستند. از آنجا که هنوز هم تعداد زیادی از این تلویزیون‌ها در انبار خانه‌ها و مکان‌های در دسترس بوده و جیوه ماده‌ای خطرناک و سمی است، در این مقاله قصد داریم به بررسی تلویزیون جیوه دار پرداخته و مزایا و معایب آن بیان کنیم.
تلویزیون جیوه دار
در واقع، تلویزیون‌های جیوه دار یکی از انواع تلویزیون‌های قدیمی هستند که در دهه‌های 1950 و 1960 میلادی بسیار محبوب بوده و به شکل انبوه در ایران و سایر کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این تلویزیون‌ها به دلیل استفاده از جیوه به عنوان یکی از عناصر مهم در تصویرسازی در ساختار داخلی آن‌ها، با نام تلویزیون های جیوه دار شناخته می‌شدند. تلویزیون‌های قدیمی جیوه‌دار، از لوله‌های دارای جیوه برای پخش تصویر بر روی نمایشگر استفاده می‌کردند. این لوله‌ها، شامل جیوه بودند که با گرم‌شدن روشن شده و تصویر را به نمایش می‌گذاشتند اما این لوله‌ها، بسیار آسیب‌پذیر بودند و با کوچک‌ترین ضربه و یا فشار ناخواسته‌ای به راحتی می‌شکستند.
در واقع، تلویزیون جیوه‌دار از یک لامپ الکترونی برای تولید تصویر در قسمت نمایشگر تلویزیون استفاده می‌کند. در این تلویزیون‌ها، نور ساطع‌شده از یک لامپ الکترونی به داخل یک جیوه سفید و سفید و یا یک جیوه سفید و مشکی ارسال شده و باعث نمایش تصویر بر روی نمایشگر دستگاه می‌شد. این جیوه‌ها در اصل به ازای هر پیکسل در تصویر وجود داشته و باعث به تصویرکشیده‌شدن صحنه‌های مورد نظر می‌شدند.
برای تولید تصویر، جیوه‌ها با نور لامپ الکترونی به گردش در آمده و در نتیجه، تصویر مورد نظر بر روی نمایشگر یا ال سی دی تلویزیون ایجاد می‌شد. این تلویزیون‌ها به دلیل کیفیت تصویر مناسب و قابلیت نمایش رنگ‌های واقعی، بسیار مورد علاقه قرار گرفتند اما با گذر زمان، تلویزیون‌های جیوه‌دار جای خود را به تلویزیون های رنگی دادند. این تلویزیون‌ها با استفاده از ترکیب سه رنگ اصلی (قرمز، سبز و آبی)، توانستند تصاویر رنگی با کیفیت نسبتا بالا و مناسبی را تولید کرده و به نحوی تقاضا را برای تلویزیون‌های جیوه‌ای یا همان جیوه دار کاهش دهند.
علاوه‌بر این، تلویزیون‌های رنگی از انرژی و برق کم‌تری برای نمایش تصاویر استفاده کرده و به‌صرفه‌تر بودند. همین امر باعث شد تا تلویزیون های جیوه دار کم کم جایگاه قبلی خود را از دست داده و به جرگه تلویزیون‌های قدیمی و از دور خارج شده، بپیوندند اما با این حال، همچنان تلویزیون جیوه دار برخی طرفداران خاص خود را دارد که برای کالکشنرها و نوستالژیک‌بازها و علاقمندان به تکنولوژی‌های قدیمی هنوز هم بسیار محبوبیت بوده و پرطرفدار است.
مزایا و معایب تلویزیون های جیوه دار
همان‌طور که گفته شد، تلویزیون‌های جیوه‌دار از کاربرد بسیار زیادی بهره‌مند بوده و در اواخر دهه 1940 و دهه 1950 و اوایل 1960 میلادی به شکل گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند اما با ظهور تلویزیون‌های جدید و باکیفیت‌تر، این تلویزیون‌ها جایگاه خود را از دست داده و به نوعی تبدیل به یک نوستالژیک و خاطره شدند. دلیل اصلی که این تلویزیون‌ها کنار گذاشته شده و از دور خارج شدند، بررسی و مقایسه مزایا و معایب تلویزیون های جیوه دار با تلویزیون‌های رنگی و جدیدتر بود.
همان‌طور که مشخص است، هر وسیله و دستگاهی دارای مزایا و معایبی است که اطلاع از آن‌ها می‌تواند به شما کمک بسیار زیادی در انتخاب و استفاده صحیح از آن‌ها نماید. تلویزیون‌های قدیمی جیوه دار هم از این قضیه مستثنی نبوده و دارای مزایا و معایبی است که می‌تواند شما را نسبت به نگهداری و حتی استفاده از این تلویزیون‌ها راهنمایی نماید.
مزایا تلویزیون جیوه دار عبارتند از:
- کیفیت مناسب: در آن زمان (دهه‌های 1940، 1950 و 1960 میلادی) کیفیت تصویر تلویزیون‌های جیوه‌دار یکی از مناسب‌ترین کیفیت‌های تصویر در بین انواع تلویزیون‌ها بود. درست است که تلویزیون‌ها بیش‌تر به صورت سیاه و سفید بوده و فاقد رنگ بودند اما از کیفیت نسبتا مناسبی برخوردار بوده و تصویر را به درستی به نمایش درمی‌آوردند.
- نوستالژیک‌بودن: با اینکه سال‌ها از استفاده از این تلویزیون‌ها می‌گذرد اما هنوز هم حس نوستالژیک و خاطرات جذاب این تلویزیون‌ها در ذهن برخی از افراد باقی مانده و افراد زیادی مانند کالکشنرها، نوستالژیک‌بازها و افراد علاقه‌مند به وسایل و دستگاه‌های قدیمی از این تلویزیون‌ها استقبال کرده و مایل به خرید آن‌ها هستند.
- فروش سریع و راحت: از آنجا که در ساختار این نوع تلویزیون‌ها از جیوه (در بسیاری از موارد از جیوه قرمز استفاده شده است) بهره برده شده است و جیوه (به خصوص جیوه قرمز) از قیمت نسبت بالایی برخوردار است، افراد زیادی تمایل به خرید این تلویزیون‌ها داشته و حتی ضایعات آن را هم با قیمت مناسب خریدارند.
موارد ذکر شده در قسمت بالا مزایا تلویزیون‌های جیوه‌دار را بیان می‌کرد اما از آنجا که تنها بررسی و بیان مزایا یک دستگاه صحیح نبوده و باید معایب و علل کنار رفتن این دستگاه از رقابت جهانی نیز بررسی شود، به بیان معایب تلویزیون‌های جیوه دار خواهیم پرداخت.
معایب تلویزیون جیوه دار عبارت است از:
- وزن سنگین: وزن تلویزیون‌های جیوه دار زیاد و سنگین بوده و از آنجا که کوچک‌ترین ضربه‌ای به آن‌ها می‌تواند باعث خرابی و شکستن اجزا داخلی تلویزیون شود، این یک عیب بزرگ برای این نوع تلویزیون‌ها محسوب می‌شود.
- حجیم‌بودن: تلویزیون جیوه دار بسیار سنگین و حجیم بوده و همین عامل باعث شده است تا حمل، جابه‌جایی و نصب آن دشوار بوده و افراد را با مشکل مواجه کند.
- شکننده‌بودن: همان‌طور که گفته شد، اجزای داخلی تلویزیون‌های جیوه‌دار مانند لوله‌های جیوه‌دار و لامپ الکترونی بسیار شکننده بوده و به کوچک‌ترین ضربه یا فشاری شکسته و قابلیت‌های خود را از دست می‌دهند. از آنجا که این تلویزیون‌ها سنگین بوده و جابه‌جایی و نصب آن‌ها دشوار است، احتمال شکستن و خراب‌شدن اجزا داخلی افزایش پیدا می‌کند.
- سمی‌بودن جیوه: یکی از مشکلات اصلی و بزرگ این تلویزیون‌ها، جیوه سمی است که درون آن‌ها قرار دارد. در تلویزیون‌های جیوه‌دار، جیوه در پشت ال سی دی یا همان نمایشگر تلویزیون قرار داشته و در صورتی که این جیوه نشت پیدا کرده و یا به هر نحوی از تلویزیون خارج شود، بسیار سمی بوده و می‌تواند باعث بروز بیماری‌های پوستی و تنفسی زیادی در انسان شود. این ماده علاوه‌بر ضررهایی که برای سلامت انسان دارد، برای محیط زیست هم مضر بوده و از آنجا که از قیمت بالایی هم برخوردار است، باید توسط یک متخصص خارج و استفاده شود.
- صرفه اقتصادی پایین: یکی از اصلی‌ترین دلایلی که تلویزیون جیوه دار جای خود را به تلویزیون رنگی و نوین داد، صرفه اقتصادی پایین آن بود. تلویزیون جیوه دار از قیمت نسبتا بالایی برخوردار بوده و برق و انرژی زیادی هم مصرف می‌کند. از این رو، تلویزیون جیوه دار با تلویزیون‌های جدید و رنگی جایگزین شده و به جرگه تلویزیون‌های قدیمی پیوست.
نتیجه‌گیری
یکی از وسایلی که امروزه در بسیاری از خانه‌ها یافت شده و کاربرد بسیار زیادی دارد، تلویزیون‌ها هستند. در حالت کلی تلویزیون‌ها به دو دسته تلویزیون‌های قدیمی و تلویزیون‌های جدید تقسیم‌بندی می‌شوند. یکی از انواع تلویزیون‌های قدیمی، تلویزیون جیوه دار است. تلویزیون‌های جیوه‌دار یکی از باکیفیت‌ترین انواع تلویزیون‌های قدیمی به شمار می‌روند که با استفاده از لامپ الکترونی و جیوه به نمایش تصاویر می‌پرداختند.
این تلویزیون‌ها از مزایا و معایبی زیادی برخوردار بوده و با تلویزیون‌های رنگی و جدید جایگزین شدند. در این مقاله سعی کردیم به به بررسی تلویزیون جیوه دار پرداخته و مزایا و معایب آن بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
2853 بازدید
احسان شوکتی
