چرا از سیم مسی در صنعت برق استفاده می‌شود؟ به دلایل بسیاری از فلز مس برای ساخت سیم‌های برق استفاده می‌شود که یکی از آن‌ها خاصیت انعطاف‌پذیری عالی مس است که باعث می‌شود کابل‌های مسی به بدون این که آسیب ببینند به راحتی خم شوند. در ادامه این راهنما به پیرامون سیم‌های مسی و ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.
شناخت و ویژگی انواع سیم‌های مسی
از ویژگی‌های این سیم رسانایی بسیار خوب و عالی این فلز است. همیین‌طور وزن معین و بالای مس هم سبب ثابت بودن وزن کابل بوده و جزو ویژگی‌های عالی آن به حساب می‌آید. علاوه بر این‌ها مقاومت کششی و مقاومت حرارتی بالای این فلز به همراه قیمت مناسب آن نیز سبب شده تا بهترین گزینه برای استفاده در صنعت برق باشد. فلز مس عنصری شیمیایی بوده که با نماد اتمی cu شناخته می‌شود. این فلز مایل به قرمز بوده و در خط ساخت و ساز به عنوان یک ماده ساختمانی در لوله کشی‌ها و از همه مهمتر در صنعت برق استفاده می‌شود.
سیم‌های مسی انواع مختلفی در ساخت و تولید دارند که در ادامه به معرفی و بررسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم:
- سیم مسی لاکی
این نوع سیم عایقی نازک با حجم بسیار کم دارد و در ترانس‌ها و سیم پیچی موتورها مورد استفاده قرار گرفته و فضای بسیار کمی را نیز اشغال می‌کند. این سیم توانایی تحمل حرارت بالایی نسبت به سیم های معمولی دارد.
- سیم مفتول مسی
سیم مفتول از یک رشته سیم از جنس مس بسیار منعطف و مقاوم تشکیل شده که به راحتی شکسته نمی‌شود. از این سیم در صنعت کشاورزی، نجاری و صنعت برق استفاده می‌شود. سیم مفتول را با نام سیم خشک و نصب ثابت نیز می‌شناسند.
- سیم مسی افشان
این نوع شامل تعداد زیادی رشته‌های نازک مسی با قابلیت انعطاف بسیاربالا بوده و در قطرهای متفاوتی تولید می‌شوند. این سیم بر اساس ولتاژ نامی به دو گروه تقسیم شده که اولی با ولتاژ نامی۳۰۰ الی۵۰۰ ولت و دومی با ولتاژ نامی۴۵۰ الی ۷۵۰ولت است. مراحل تولید این سیم نیز شامل: نازک‌کاری، آنیل‌کاری، پانچ، عایق‌کاری، روکش‌زنی و بسته‌بندی است.
- سیم نازک مسی
از دیگر انواع سیم‌های مسی، سیم نازک مسی بوده که دارای قطر ۴/۶ میلی‌متر و یا ۲۵/۰ اینچ است. به دلیل نرمی این سیم از آن در تمام شبکه‌ها استفاده می‌کنند و نوع نازک این سیم می‌تواند سینگال‌ها را تا ۱۸۵ متر ارسال کند.
- سیم ضخیم مسی
این مدل سیم یک نمونه از کابل‌های کواکسیال بوده و به نام اترنت استاندارد هم شناخته می‌شود. از این کابل در معماری شبکه استفاده می‌کنند و قطر آن ۲۶/۱ سانتی‌متر است. اصولا ضخامت هسته سیم باعث می‌شود تا سیگنال‌ها بتوانند مسافت بیشتری را طی کنند.
- سیم‌های مسی روکش‌دار
سیم مسی روکش‌دار از تدادی رشته فلزی تشکیل شده که در یک بدنه پلاستیکی در کنار قرار گرفته‌اند و در برابر آسیب‌های فیزیکی و تداخلات الکترومغناطیسی در امان هستند. این سیم‌ها در دو نوع افشان و مفتولی نیز تولید می‌شوند.
- سیم‌های مسی بدون روکش
کابرد بسیار این سیم در سیستم‌های ارتینگ است و دارای سایزهای گوناگون بوده و معمولا در سایزهای ۱۶ تا ۲۰ میلیمتری تولید می‌شود. این سیم دارای قدرت الکتریکی بالایی بوده ولی انعطاف پذیری مناسبی ندارد و به همین جهت در تابلوهای برق، مخابرات و کارخانه‌های کابل سازی از آن استفاده می‌کنند.
- سیم مسی چاه ارت
وجود سیستم ارتینگ برای محافظت در برابر شوک‌های الکتریکی بوده؛ به صورتی که سیم ارت بعد ازمتصل شدن به بدنه تجهیزات برقی به سمت داخل چاه ارت هدایت می‌شود و به صفحه مسی چاه ارت متصل خواهد شد. این نوع سیم از جنس مس بوده و در سایزهای بسیاری تولید می‌شود که اندازه‌های رایج مورد استفاده آن در سیستم برقگیری شامل موارد زیر است:
- ۱۶ میلیمتری تشکیل شده از ۷ رشته سیم
- ۲۵ میلیمتری تشکیل شده از ۷ رشته سیم
- ۳۵ میلیمتری تشکیل شده از ۷ رشته سیم
- ۵۰ میلیمتری تشکیل شده از ۷ رشته سیم
- ۷۰ میلیمتری تشکیل شده از ۱۹ رشته سیم
- ۹۵ میلیمتری تشکیل شده از ۱۹ رشته سیم
- ۱۲۰ میلیمتری تشکیل شده از ۳۷ رشته سیم
- سایزهای بزرگ‌تر آن تا ۲۴۰ میلی‌متر نیز وجود دارد که از ۳۷ رشته سیم تشکیل شده‌اند.
کاربرد سیم‌های مسی
ویژگی‌های فوق‌العاده مس باعث کاربرد زیاد و استفاده وسیع از سیم‌های مسی در صنعت برق و تجهیزات صنعتی و سیستم‌های گرمایشی شده است. از موارد کاربردهای سیم‌های مسی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- مورد استفاده در خطوط انتقال نیرو
- کاربردهای آن در معماری
- انواع تجهیزات و لوازم برقی
- سیم کشی‌های برق و کابل و شینه
- مورد استفاده در سیم‌کشی برق فشار قوی
- کاربرد آن در مبدل‌های حرارتی
- لوله‌های تبرید
به صورت کلی میزان استفاده از سیم‌های مسی در سال، در صنایع مختلف به صورت زیر است:
- صنعت برق ساختمان سازی ۴۷درصد
- محصولات الکترونیکی ۲۳درصد
- حمل و نقل ۱۰درصد
- محصولات مصرفی ۱۱درصد
- صنعت ماشین الات ۹ درصد
مزایا و معایب سیم‌های مسی
برای آشنایی با مزایا و معایب استفاده از سیم‌های مسی در صنعت برق می‌توان به موارد زیر توجه داشت:
- رسانای الکتریکی بالای سیم مسی در مقایسه با سیم آلومینیوم
- مقاومت مکانیکی بالا و تحمل زیاد در مقابل تنش‌های الکتریکی در سیم‌های مسی
- مقاومت خمیدگی و چرخش ۷ برابری سیم‌های مسی نسبت به آلومینیومی‌ها
- مقاومت عالی در برابر فرسودگی و خوردگی حتی در مجاورت مواد شیمیایی
- مقاوم بودن بالای آن در برابر زنگ زدگی یا اکسید شدن
- داشتن ظرفیت بار بیشتر، وزن بیشتر، قیمت بیشتر و دارای الاستیک بیشتر نسبت به آلومینیوم
- مصرف انژزی پایین و کاهش هدر رفت انرژی نیز از مزیت‌های این سیم است.
نگاهی به معایب سیم‌های مسی:
- قیمت بالای سیم‌های مسی
- احتمال سرقت این سیم‌ها
- همینطور سختی در نصب و نیاز به متخصص برای انجام آن
سخن پایانی
در انتها متوجه علت استفاده از سیم مسی در صنعت برق شدیم. مس زنگ نمی‌زند و اگر بخواهیم آن را با آلومینیوم و طلا یا نقره جایگزین کنیم به دلیل قیمت بالا کاربرد زیادی نخواهد داشت. حال از شما می‌خواهیم نظرات و تجربیات خود را با ما و اعضای محترم سایت تکه کابل پیرامون سیم‌های مسی و ویژگی‌ها و کاربردهای آن به اشتراک بگذارید.
795 بازدید
محمد یاری پور
