یکی از مهمترین سوالات بسیار مهمی که برای بسیاری از افراد که قصد وارد شدن به رشته برق را دارند این است که پست برق چیست؟ قبل از پاسخ به این سوال باید بگوییم که مسیر انتقال برق از تولید به مصرف فاصله بسیار زیادی را طی می‌کند و همچنین از جاهای بسیاری عبور می نماید که پست های برق نیز یکی از آن‌ها می باشند. به صورت کلی برای تعیین میزان ولتاژ مورد نیاز انرژی الکتریکی و جلوگیری از آسیب رسانی باید به روش‌های متفاوتی کنترل شود که پست برق یکی از آن‌ها است.
پست برق
پست برق یک ایستگاه فرعی در مسیر انتقال برق می باشد که در موارد مورد نیاز به وسیله ترانسفورماتور اقدام به کم یا زیاد نمودن ولتاژ برق می نماید. براساس این قاعده الکتریکی در صورتی که در برخی مسیرها میزان ولتاژ بسیار بالا باشد ممکن است به دلیل نارسایی‌هایی که در مسیر انتقال وجود دارد انرژی الکتریکی مورد نظر تبدیل به گرما شده و به صورت کلی تلف گردد. برای همین امر در بسیاری از مسیرها با قرار دادن یک پست برق و با استفاده از ترانسفورماتور میزان ولتاژ پایین آورده می شود تا جریان مورد نظر به صورت عادی از مسیر رد شود و در مسیر انرژی الکتریکی تلف نشود.
انواع پست برق
پست برق‌ها براساس کارکرد و میزان ولتاژ دریافتی به دسته های زیر تقسیم بندی می‌شوند:
1-پست انتقال
وظیفه کلی این پست انتقال دو یا چند خط توزیع برق می باشد. ساده ترین نوع آن تنها دارای دو نوع ولتاژ می باشد که در این صورت پست دارای یک مدار شکن خواهد بود تا در صورت هرگونه حادثه و تعمیرات مسیر را بدون قطعی جدا نماید. این پست ممکن است دارای یک ترانسفورماتور برای تبدیل دو ولتاژ و یا دارای تجهیزات متفاوتی برای انواع آن باشد.
این نوع از پست‌ها ممکن است بسیار ساده و یا بزرگ و پیچیده باشند. یک ایستگاه ساده ممکن است شامل چیزی بیشتر از یک مدار شکن نباشد ولی یک پست بزرگ و پیچیده ممکن است منطقه بزرگی را که دارای چندین ولتاژ متفاوت است را پوشش داده و دارای تجهیزات حفاظتی بسیار زیادی باشند. در پست های انتقال بزرگ و پیچیده میزان ولتاژها بالاتر از 63 کیلو وات بوده و این مقدار ممکن است تا 400 کیلو وات نیز برسد.
2- پست توزیع
یکی از مهمترین وظایف پست توزیع دریافت ولتاژ از پست انتقال و ارسال آن برای مصرف کننده می باشد. اگر همه مصرف کننده ها به برق اصلی وصل شوند، علاوه بر خطرات احتمالی از نظر اقتصادی نیز برای کشور اصلا به صرفه نمی باشد.
هدف دیگری که این پست به عهده دارد این می باشد که اگر در جریان انتقال برق حادثه‌ای ایجاد شود، در انتقال برق برای مصرف کننده مشکلی به وجود نخواهد آمد و این پست از خطی دیگر قادر به دریافت انرژی الکتریکی و ولتاژ مورد نیاز خواهد بود.
اجزای پست‌های برق
به صورت کلی پست‌های برق از انواع و اقسام تجهیزات ساخته می شوند و این تجهیزات براساس نوع کاربرد خود در هر پست متفاوت می باشند. اما به صورت کلی این اجزا شامل انواع تجهیزات سوییچ، سیستم‌های حفاظت کننده، انواع کنترل و همچنین یک یا چند ترانسفورماتور در سایزهای متفاوت است. در قسمت زیر به بررسی مهمترین قطعات یک پست برق می‌پردازیم.
ترانسفورماتور
یکی از مهمترین ابزارهای یک پست برق می باشد؛ به صورتی که بدون یک ترانسفورماتور دیگر پست برقی وجود نخواهد داشت. برخلاف ماشین‌های الکتریکی ساخته شده که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی و یا برعکس تبدیل می نمایند، ترانسفورماتور تغییری در نوع انرژی نداده و تنها در این مورد به تغییر میزان ولتاژ آن می پردازد.
اگر به صورت تخصصی‌تر گفته شود، ترانسفورماتور ولتاژ را با همان جریان و به صورت متناوب منتقل می نماید، به صورتی که ولتاژهای پایین را به ولتاژهای بالاتر تبدیل نموده و یا جریان دریافتی را به جریان‌های متفاوت در مدار تبدیل می نماید. ترانسفورماتورها این کار را با عنوان یک اثر به نام «القا الکترومغناطیسی متقابل» انجام می‌دهند. این اثر بدین صورت است، که اگر یک سیم که جریان الکتریکی در آن وجود دارد در کنار یک سیم دیگر قرار بگیرد به صورت عادی بر آن اثر گذار خواهد بود و ولتاژ در سیم دوم بدون هیچ گونه مشکلی القا خواهد شد.
سوئیچگیر در پست برق
سوئیچگیر Switchgear مجموعه‌ای از تجهیزات هستند که ارتباط شینه‌ها را با سایر قطعات و یا شینه‌های متفاوت را با هم برقرار می‌نمایند. هدف اصلی سوئیچگیر ارتباط بین قطعات مختلف فشار قوی و همچنین توانایی کنترل و مانیتور آن‌ها می‌باشد. در بسیاری از مواقع این سویچگیرها به دلیل اهمیت خود در داخل یک ساختمان قرار می گیرند. یک سوئیچگیر به صورت کلی از انواع متفاوتی از قطعات شامل قطعات زیر می باشد:
- فیدر (Feeder) یا تغذیه کننده شینه ها
- (BusBar) کلید قدرت
- (Circuit Breaker) کلید جداکننده
- (Disconnect Switch) انواع ترانسفورماتور اندازه گیری جریان ولتاژ
- (Instrument Transformer) تعدادی تله موج
- (Line Trap) انواع برقگیر
- (Lightning Arrester) جبران کننده ی بار راکتیو فونداسیون، اسکلت فلزی، مقره های نگهدارنده و عایق کننده
این قطعات هر کدام دارای یک وطیفه خاص در سوئیچ گیر بوده و در زمان‌های خاصی به کار می روند.
278 بازدید
الهه زینالی
