آیا می‌دانید سرسیم چیست و چه کاربردی دارد؟ با انواع آن آشنایی دارید؟ سرسیم از جمله ادوات مورد نیاز در سیم‌کشی‌ها بوده که به عنوان متصل‌کننده الکتریکی در تجهیزات مدار الکتریکی کاربرد دارد. نوع اتصال قطعات فلزی مذکور به صورت دائمی یا موقتی است. در این راهنما تمرکز اصلی ما بر چیستی و انواع سرسیم است. چنان‌چه علاقمند به کسب اطلاعات بیش‌تر پیرامون تجهیزات مذکور هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این راهنما همراه ما باشید.
سر سیم چیست؟
همان‌طور که گفته شد، سرسیم نوعی قطعه فلزی بوده که از آن به عنوان اتصال‌دهنده الکتریکی در تجهیزات مدار الکتریکی بهره‌گیری می‌شود. این قطعات در انواع مختلف و متنوعی طراحی و تولید شده و کاربر می‌تواند بر حسب نیاز پروژه از مدلی که بیش‌ترین رسانایی را دارد بهره‌گیری نماید. سرسیم‌ها در انواع مختلف عایق‌دار و بدون عایق در بازار موجود هستند. لازم به ذکر است که عایق بودن سر سیم موجب نارسانا شدن و حفاظت قطعه در برابر آب، رطوبت، سرما و گرمای شدید شده و در مقابل سرسیم‌هایی که بدون عایق هستند زمانی که بحث ایمنی و حفاظت زیاد چندان مطرح نباشد، گزینه‌ای مقرون به صرفه و مناسب هستند.
انواع سرسیم کدام‌اند؟
به طور کل سرسیم‌ها به انواع مختلفی تقسیم‌بندی شده که هر یک از آن‌ها دارای ویژگی‌ها و مشخصات منحصربه‌فردی هستند. وایرشو، وایرشو دوبل، دو شاخ روکش‌دار و گرد یا حلقوی روکش‌دار، سوزنی روکش‌دار، رابط یا مف روکش‌دار، فیشی نری و مادگی روکش‌دار و برنجی از جمله انواع سر سیم هستند. در ادامه با هر یک از موارد مذکور آشنا خواهیم شد:
۱. وایرشو
وایرشوها اولین نمونه از انواع مختلف سر سیم‌ها هستند که به منظور برقراری اتصال سریع و ایمن سیم به ترمینال مورد استفاده قرار می‌گیرند. عملکرد وایرشو به این صورت بوده که ابتدا قسمت عایق وایرشو بر روی عایق سیم جای‌گذاری شده و بخش هادی آن بر روی قسمت لخت سیم که قابل مشاهده بوده پیچ شده و به واسطه ابزار پرس اتصال برقرار خواهد شد. شاید برایتان سوتال پیش بیاید که مزیت اصلی اتصال سیم به ترمینال به واسطه وایرشو در مقایسه با اتصال مستقیم چیست؟
در پاسخ باید بگوئیم که اتصالات وایرشو در مقایسه با اتصال مستقیم بسیار مطمئن‌تر بوده و ایمنی کار را افزایش می‌دهد. افزون بر این، اتصال سیم به ترمینال در مدت زمان بسیار کوتاه‌تر و با قیمت بهتری نیز صورت می‌گیرد.
۲. وایرشو تکی و دوبل
وایر شو تکی: وایرشو تکی نوعی از انواع سرسیم بوده که دارای یک ورودی سیم هستند و به واسطه آچار پرس اتصال انجام می‌شود. اتصال به واسطه وایرشو تکی دائمی بوده و عایق آن به صورت قیفی است و به سادگی سیم در آن قرار خواهد گرفت.
وایرشو دوبل: این نوع از وایرشوها دارای دو ورودی سیم به صورت همزمان بوده که به واسطه آچار مناسب پرس امکان اتصال دائمی سیم و وایرشو فراهم می‌شود. لازم به ذکر بوده که عایق وایرشو دوبل به صورت قیفی است و طول هادی آن نیز متناسب با سایر وایرشو متفاوت خواهد بود. همچنین، جنس و رنگ روکش در این نوع سرسیم مطابق با استاندارد DIN در نظر گرفته می‌شود.
۳. انواع سرسیم گرد
این نوع از سر سیم‌ها به منظور اتصال پیچ هادی به سیم مورد استفاده قرار می‌گیرند. به منظور نصب سر سیم‌های گرد یا حلقوی تنها کافی است که پیچ هادی باز شده و بخش هادی سر سیم در قسمت مورد نظر پیچ جای‌گذاری شده و پیچ بسته شود. لازم به ذکر است که روکش این نوع از سر سیم‌ها به صورت قیفی به منظور جای‌گیری سیم به شکلی راحت‌تر طراحی شده و امکان برقراری اتصالی ایمن را فراهم می‌سازد.
۴. سر سیم دو شاخ
نوع بعدی سرسیم، سرسیم‌های دو شاخ بوده که از آن‌ها برای اتصال سیم به پیچ هادی بدون نیاز به باز کردن کامل پیچ استفاده می‌شود. به منظور نصب این نوع از سرسیم‌ها تنها کافی است که قسمت هادی سر سیم حول پیچی که اندکی باز شده جای‌گذاری شود. روکش این نوع از سرسیم‌ها نیز به صورت قیفی طراحی می‌شود.
۵. سر سیم سوزنی
سر سیم‌های سوزنی برای جلوگیری از آسیب دیدن سیم در حین اتصال به ترمینال و بستن پیچ آن بر روی سیم مورد استفاده قرار می‌گیرند. نحوه اتصال سرسیم‌های مذکور به این صورت بوده که قسمت هادی آن درون سلول ترمینال قرار گرفته و پیچ شده و به واسطه آچار، پرس و اتصال دائمی صورت می‌گیرد. ناگفته نماند که روکش این نوع از سرسیم‌ها نیز به صورت قیفی طراحی می‌شود.
۶. سر سیم مف یا دوراهی روکش‌دار
این مدل از انواع سرسیم به منظور برقراری اتصال دائمی بین دو سیم با هم دیگر و یا افزایش طول دو سیم به کار گرفته می‌شوند. برای مطمئن شدن از ورود مقدار کافی سیم در سر سیم و اتصال ایمن بین آن‌ها، روکش سرسیم مذکور به صورت قیفی طراحی می‌شود.
۷. سر سیم فیشی یا کولری
سر سیم‌های فیشی یا کولری در دو نوع نری و مادگی طراحی و تولید می‌شوند:
۸. سر سیم فیشی یا کولری نری
سر سیم فیشی نری در برابر فیش‌های مادگی به منظور برقراری اتصال موقت دو سیم با یک دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از یک زوج سر سیم فیشی نری و مادگی می‌توان بدون نیاز به ابزار اضافی و با کمک دست عمل قطع و وصل بین دو سیم را به دفعات مختلف به انجام رساند.
۹. سر سیم فیشی یا کولری مادگی
در مقابل فیش‌های نری برای اتصال موقت دو سیم از سر سیم فیشی یا کولری مادگی بهره‌گیری می‌شود. این مدل از انواع سرسیم دارای قابلیت جداپذیری از سر سیم فیشی نری با کمک دست و بدون نیاز به ابزار به دفعات مختلف را بوده و یک امتیاز برای آن به حساب می‌آید. ناگفته نماند که لبه‌های برگشته شده سرسیم‌های فیشی مادگی سبب برقراری اتصال محکم و مطمئن سر سیم فیشی نری بر روی مقطع هادی سر سیم خواهد شد؛ به همین خاطر می‌توان از این زوج سر سیم در محیط‌هایی با ارتعاش بالا به راحتی استفاده کرد.
سخن پایانی
سر سیم یکی از قطعات فلزی مورد استفاده در اتصالات الکتریکی بوده که در این راهنما با انواع سرسیم و ویژگی‌های مختص هر مدل به صورت مجزا آشنا شدیم. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون سرسیم‌ها در ذهن دارید؟ لطفاً نظرات و ایده‌های خود را با ما و کاربران محترم تکه کابل در میان بگذارید.
665 بازدید
محمد یاری پور
