آیا با نحوه محاسبه هزینه برق آشنایی دارید؟ فرقی ندارد که از سیستم خود برای انجام امور روزانه، تماشای تلویزیون یا حتی ماینینگ ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنید، محاسبه مصرف برق می‌تواند در مدیریت بهتر هزینه‌ها کمک شایانی به شما کند. در ادامه این راهنما با روش‌های محاسبه هزینه برق آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
آشنایی با نحوه محاسبه هزینه برق
نحوه محاسبه هزینه برق: درک کیلو وات ساعت
حتما در هنگام مشاهده قبض برق با واژه کیلو وات ساعت (KWH) مواجه شده‌اید. کیلو وات ساعت روشی برای اندازه‌گیری میزان مصرف انرژی به حساب می‌آید. کیلو وات ساعت تعداد کیلو وات مصرفی شما در یک ساعت نبوده، بلکه برابر با مقدار انرژی است که با روشن نگه داشتن یک دستگاه ۱۰۰۰ وات به مدت ۱ ساعت مصرف خواهید کرد. در محاسبات ۱۰۰۰ معادل کیلو است؛ بنابراین ۱۰۰۰ وات معادل ۱ کیلو وات خواهد بود.
به عنوان مثال یک لامپ ۱۰۰ وات را در نظر گرفته و روشن کنید. حدوداً ۱۰ ساعت طول خواهید کشید تا این لامپ تا ۱ کیلو وات ساعت انرژی مصرف کند. از طرف دیگر، یک دستگاه ۲۰۰۰ وات تنها به نیم ساعت زمان نیاز داشته تا ۱ کیلو وات ساعت انرژی را مصرف نماید.
محاسبه مصرف برق خانگی برای کنتورهای قدیمی یا تک زمانه
در کنتورهای برق قدیمی، مقدار کیلو وات ساعت مصرفی به صورت یک سری اعداد روی کنتور نمایش داده می‌شود. درون کنتور یک صفحه نقره‌ای گردان تعبیه شده که به ازای هر ۳۷۵ دوری که می‌زند، شما یک کیلو وات ساعت برق مصرف خواهید کرد.
اصطلاحاً به کنتورهای قدیمی، کنتورهای تک زمانه می‌گویند؛ چرا که این کنتورها توانایی فهمیدن این که برق مصرف شده در ساعت‌های اوج بار بوده یا ساعت‌های کم بار را دارند. بنابراین، اگر کنتور برق شما از نوع قدیمی بوده، تمام مصرف برق شما به صورت میان باری محاسبه می‌شود.
به قبض زیر نگاه کنید؛ این قبض برای یک کنتور تک زمانه صادر شده که می‌توانید مقدار کیلو وات ساعت مصرفی را روی آن پیدا کنید (مصرف کل دوره).
همان طور که در قبض برق بالا می‌بینید، مصرف کل دوره طی ۵۶ روز، ۱۴۴ کیلو وات ساعت kwh است؛ بنابراین، ما بایستی برای اجرای نحوه محاسبه هزینه برق، عدد ۱۴۴ را بر ۵۶ تقسیم کرده و مقدار به دست آمده را در ۳۰ (تعداد روزهای ماه) ضرب کنیم تا در نهایت متوسط مصرف ۳۰ روزه محاسبه گردد. اگر این محاسبات را برای این قبض انجام دهیم، در نهایت رقم به دست آمده برابر است با ۷۷.۱۴ کیلو وات ساعت (در یک ماه). جدولی که در میانه قبض بالاست را مشاهده کنید:
این جدول در نحوه محاسبه هزینه برق، جدول محاسبه پلکانی در پله‌های مصرف ۳۰ روزه بوده و طبق تصمیمی که پس از یارانه‌ای شدن اتخاذ گردید، افرادی که مصرف برق بیش‌تری دارند، بایستی مطابق جدول بالا هزینه چند برابری را پرداخت نمایند؛ به عنوان مثال در سطر اول جدول نوشته شده که اگر در یک بازه ۳۰ روزه، بین ۰ الی ۱۰۰ کیلو وات ساعت مصرف شود، نرخ هر کیلو وات ساعت برابر است با ۴۰۹ ریال.
اکنون به سطرهای پایینی این جدول نگاه کنید. همان طور که در سطر دوم این جدول قابل مشاهده است، چنان‌چه مازاد بر ۱۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کرده باشید، هر کیلو وات ساعت مازاد برای شما ۴۷۷ ریال محاسبه می‌شود. در سطر سوم مشاهده می‌کنید که اگر مازاد بر ۲۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کرده باشید، هزینه هر کیلو وات ساعت مازاد ۱۰۲۳ ریال بوده که به نسبت سطر اول بیش از ۲ برابر است.
اکنون برگردیم به نحوه محاسبه هزینه برق قبض اول. همان طور که می‌بینید در این قبض ۱۴۴ کیلو وات ساعت برق در طی ۵۶ روز مصرف شده است؛ بنابراین، تعرفه ما طبق سطر اول جدول پلکانی حساب خواهد شد؛ به این معنا که باید ۱۴۴ را در ۴۰۹ ریال ضرب کنیم که برابر است با ۵۸۸۹۶ ریال. علاوه بر این، مبلغ هزینه‌های دیگری نظیر عوارض برق، آبونمان، مالیات بر ارزش افزوده هم در قبض لحاظ خواهد شد.
منظور از آبونمان در نحوه محاسبه هزینه برق، در واقع همان حق اشتراک بوده و مبالغ دریافتی از آن صرف هزینه‌های تعمیر، نگهداری و به‌سازی خطوط انتقال خواهد شد. این قبض مربوط به سال ۱۳۹۵ است و مالیات بر ارزش افزوده برای سال ۱۳۹۵، نه درصد در نظر گرفته شده بود. بنابراین برای محاسبه مالیات در قبض برق باید مبلغ مصرف شده را (۵۸۸۹۶ ریال) با آبونمان جمع کرده و نه درصد آن محاسبه شود. مقدار به دست آمده همان مالیات بر ارزش افزوده است که در قبض برق لحاظ خواهد شد.
محاسبه هزینه قبض برق برای کنتورهای جدید یا سه زمانه
کنتورهای دیجیتالی در حقیقت همان کنتورهای جدید هستند که تحت عنوان کنتور سه زمانه نیز شناخته می‌شوند؛ چرا که در این کنتورها یک زمان سنج تعبیه شده است که مصرف برق را به تفکیک در سه بازه اوج بار، میان باری و کم باری محاسبه و اندازه‌گیری خواهد کرد. در بحث مصرف برق سه اصطلاح اوج بار، میان باری و کم باری قابل بررسی هستند. منظور از اوج بار، ساعت‌هایی بوده که بیش‌ترین فشار روی شبکه برق کشور است و در این ساعت اکثر مصرف کنندگان خانگی در حال مصرف انرژی برق هستند.
منظور از میان باری، یک حالت نرمال بوده که در آن نه مصرف برق بالاست و نه خیلی پایین. کم باری هم زمانی است که کم‌ترین میزان مصرف برق صورت می‌گیرد؛ به عنوان مثال ساعت ۱۱ شب به بعد که بیشتر مردم خواب هستند جزو ساعات کم باری به حساب می‌آید. البته قابل ذکر است که این ساعات برای نیمه اول و دوم سال متفاوت خواهد بود.
چنان‌چه کنتور برق شما از نوع دیجیتالی بوده، نحوه محاسبه هزینه برق شما بر حسب مقداری که در بازه زمانی میان باری، اوج بار و کم باری مصرف می‌کنید، اندازه‌گیری و محاسبه خواهد شد. به قبض زیر توجه کنید؛ این قبض برق برای یک واحد تجاری در استان تهران در سال ۹۵ است. همان‌طور که در قبض قبلی مشاهده کردید، مصرف کل دوره ۶۳۰ kwh در طی ۶۱ روز مصرف شده بود؛ بنابراین متوسط مصرف ۳۰ روزه این مشترک ۳۰۹/۸۴ kwh محاسبه می‌شود.
از این ۳۰۹/۸۴ کیلو وات ساعت:
- ۱۰۰ کیلو وات ساعت به نرخ پله اول
- ۱۰۰ کیلو وات ساعت به نرخ پله دوم
- ۱۰۰ کیلو وات ساعت به نرخ پله سوم
- و ۹/۸۴ کیلو وات ساعت باقی مانده به نرخ پله چهارم
- بعد از محاسبه مقادیر بالا، عدد ۱۰۸۱۱۱۳ به دست می‌آید.
سخن پایانی
در این راهنما با نحوه محاسبه هزینه برق آشنا شدیم. چنان‌چه روش‌های دیگری برای محاسبه برق مصرفی می‌شناسید، لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل در میان بگذارید.
265 بازدید
محمد یاری پور
