کلید انواع و اشکال مختلف و متفاوتی دارد که یکی از پرکاربردترین آن‌ها، کلید تبدیل است. از کلید تبدیل در مکان‌ها و مواردی که بخواهیم یک یا چند وسیله الکتریکی مانند لامپ را روشن و یا خاموش نماییم استفاده میشود. یکی از کارهایی که باید در خصوص کلید تبدیل به آن توجه کرد، نحوه و چگونگی نصب کلید تبدیل است. در این مقاله قصد داریم به بررسی و آموزش نصب کلید تبدیل پرداخته و چگونگی نصب آن را بیان کنیم.
کلید تبدیل
کلید تبدیل نوعی کلید است که برای روشن و خاموش‌کردن یک یا چند لامپ مورد استفاده قرار گرفته و امکان روشن و یا خاموش‌کردن آن وسیله الکتریکی مانند لامپ را در دو نقطه متفاوت فراهم می‌کند. از کلید تبدیل می‌توان در راه‌پله‌هایی که قصد روشن و یا خاموش‌کردن لامپ یا چراغ را در پایین راه‌پله داشته و دوباره در بالای راه‌پله آن را خاموش کنید، از کلید تبدیل استفاده میشود و یا فرض کنید که دارای ویلای بزرگی هستید و می‌خواهید در ابتدای ورودی ویلا و در ابتدای ورودی ساختمان دارای دو کلید برای روشن و خاموش‌کردن کل چراغهای حیاط ویلا باشید.
در این‌گونه موارد هم کلیدهای تبدیل کاربرد بسیار زیادی داشته و بسیار پرمصرف هستند البته امروزه و با پیشرفت‌های صورت گرفته درصنعت و حوزه کلید و پریز و برق، کلیدهای برق تایمردار و یا چشم راه‌پله یا همان کلیدهای سنسور حرکتی اختراع شده و امکان روشن و خاموش‌شدن خودکار را فراهم کرده‌اند. اگرچه کلیدهای تایمردار و کلیدهای سنسور حرکتی دارای کاربرد بسیار زیادی بوده و پرمصرف هستند و می‌توان گفت تبدیل جایگزین بسیار مناسبی برای کلیدهای تبدیل گشته‌اند اما با این حال، هنوز در بسیاری از موارد از کلیدهای تبدیل استفاده شده و اطلاع از چگونگی نصب کلید تبدیل و اطلاع از روش سیم‌کشی آن اهمیت زیادی برای برقکاران دارد.
آموزش نصب کلید تبدیل
برای نصب کلید تبدیل، باید از دو کلید تبدیل بهره برد. این دو کلید شبیه کلیدهای تک پل بوده با این تفاوت که ساختار داخلی این کلیدهای تبدیل با کلید تک پل متفاوت بوده و باید کاملا به ساختار داحلی آن‌ها توجه شود زیرا امکان تعویض و یا جایگذاری اشتباه این کلیدها با کلیدهای تک پل وجود دارد.
برای انجام صحیح سیم‌کشی کلید تبدیل و نصب کلید تبدیل مراحل زیر را دنبال کنید:
۱. شاستی روی کلید را باز کنید
کلیدهای تبدیل دارای یک شاستی یا به اصطلاح قاب کلید هستند که برای دسترسی به پیچ‌ها و ساختار داخلی کلید، باید آن را باز کنیم. با استفاده از یک پیچ‌گوشتی، پیچ‌گوشتی را در زیر لبه قاب یا شاستی قرار داده و با یک فشار یا ضربه کوچک و ضعیف قاب را بردارید.
۲. کلید اول را ببندید
پس از اینکه قاب روی کلیدهای تبدیل را برداشتید، به سراغ کلید اول و اتصال سیم‌های برق به پیچ‌ها و محل‌های مورد نظر کلید می‌رویم. کلیدهای تبدیل دارای 3 عدد پیچ هستند که 2 عدد از این پیچ‌ها با یکدیگر هم‌رنگ بوده و رنگ پیچ سوم با دو پیچ دیگر متفاوت است. عموما پیچ سوم قرمز رنگ بوده که به نوعی نشان‌دهنده تمایز این پیچ نسبت به دو پیچ دیگر است (عموما رنگ دو پیچ هم‌رنگ، سفید است). دو پیچ هم‌رنگ برای اتصال سیم‌های مشترک کاربرد دارند. سیم‌های مشترک عبارت است از دو سیم که بین دو کلید یکسان بوده و کلید تبدیل اول را به کلید تبدیل دوم متصل می‌کنند.
پیچ قرمز رنگ هم پیچی است که برای اتصال فاز ساختمان به کلید تعبیه شده و کلید اول را مستقیما به فاز ساختمان متصل می‌کند. به‌طور خلاصه، 3 رشته سیم داریم که دو رشته آن سیم مشترک بوده (عموما دو سیم مشترک هم‌رنگ هستند تا درصد و احتمال خطای سیم‌کشی کاهش یابد) و یک رشته آن سیم فاز است. پس از تشخیص پیچ فاز و پیچ‌های مشترک، به سراغ اتصال رشته سیم‌ها به محل‌های مورد نظر می‌رویم. ابتدا دو پیچ مشترک که به رنگ سفید یا نقره‌ای هستند را به کمی باز کرده به‌شکلی که امکان قرارگیری سیم در زیر آن‌ها وجود داشته باشد.
سپس سر رشته سیم‌های مشترک را کمی لخت نموده و قسمت لخت و بدون روکش را زیر پیچ‌های باز شده، قرار داده و پیچ‌ها را محکم می‌بندیم. همین مراحل را باید پیچ و سیم فاز تکرار کرده و سیم فاز را به پیچ قرمزرنگ کلید تبدیل متصل می‌کنیم.
دقت داشته باشید که در هنگام کار با سیم فاز، استفاده از دستکش و نکات ایمنی را رعایت کرده زیرا احتمال برق‌گرفتگی وجود دارد. در انتها پیچ‌های نصب کننده کلید را بسته و پس از نصب کلید تبدیل اول، قاب کلید تبدیل اول را جایگذاری می‌کنیم. توجه کنید که در این سیم‌کشی و نصب کلید تبدیل، نیازی به کار و یا استفاده از سیم نول نبوده و سیم نول مستقیما به لامپ یا لامپ‌ها و یا وسایل الکتریکی مورد نظر، متصل میشود.
۳. کلید تبدیل دوم را ببندید
در مرحله سوم از مجموعه مراحل نصب کلید تبدیل، به سراغ نصب کلید تبدیل دوم می‌رویم. پس طی مراحلی هم‌چون بازکردن قاب و پیچ‌های کلید تبدیل دوم، سیم‌های مشترک کشیده شده از کلید تبدیل اول را شناسایی کرده و به دو پیچ هم‌رنگ کلید تبدیل دوم متصل می‌کنیم. رنگ این پیچ‌ها هم دقیقا مشابه با کلید تبدیل اول بوده و تفاوت چندانی ندارند.
پیچ قرمز رنگ درون کلید تبدیل دوم را به سیم فاز (سیمی هم‌رنگ و هم‌سایز سیم فاز ساختمان که به سیم‌فاز ساختمانی متصل نبوده و از طریق کلید تبدیل، درون مدار فاز ساختمان قرار می‌گیرد) متصل کرده و این سیم فاز کلید تبدیل دوم به لامپ یا لامپ‌های مورد نظر متصل میشود. دقت کنید که سیم فاز کلید تبدیل اولیه به سیم فاز ساختمان متصل بوده و از ساختمان گرفته میشود اما سیم فاز کلید تبدیل دوم از یک سو به کلید تبدیل دوم و از سوی دیگر به لامپ متصل است. در واقع کلید تبدیل واسطه‌ای برای اتصال فازها به یکدیگر است.
سیم نول هم مستقیما به لامپ‌ها متصل شده و وارد کلید تبدیل نمی‌شود. پس از طی تمامی مراحل بالا، پیچ‌های محکم‌کننده کلید را بسته و قاب کلید را برروی کلید نصب می‌کنید. در پایان باید سیم‌کشی مربوطه را یک‌بار دیگر بررسی کرده (اتصال صحیح سیم‌های مشترک، اتصال سیم فاز به دو کلید تبدیل و سپس به لامپ و اتصال صحیح سیم نول با لامپ یا لامپ‌ها) و کارکرد کلیدهای تبدیل را امتحان نمایید.
نتیجه‌گیری
کلید وسیله‌ای برای قطع و وصل جریان برق بوده که در انواع و اشکال مختلفی تولید میشود. یکی از انواع کلیدهای برق، کلید تبدیل است. کلید تبدیل امکان قطع و وصل جریان یک یا چند لامپ و وسیله الکتریکی را از دو نقطه متفاوت فراهم می‌آورد. چگونگی نصب کلید تبدیل یکی از وظایفی است که هر برق‌کاری باید از آن اطلاع داشته باشد.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی و آموزش نصب کلید تبدیل پرداخته و چگونگی نصب آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
701 بازدید
احسان شوکتی
