آیا انواع سیم برق موجود در بازار را می‌شناسید و کاربردهای هر یک از آن‌ها را می‌دانید؟ اکثر وسایلی که در طول روز در حال استفاده از آن‌ها هستیم به واسطه جریان برق کار می‌کنند؛ این بدان معناست که در ساختار وسایل مذکور از انواع مختلف سیم برق بهره‌گیری شده است. در ادامه این راهنما ضمن آشنایی با سیم‌های برق به معرفی کاربرد و ویژگی‌های هر یک از آن‌ها نیز می‌پردازیم. با این مقاله از تکه کابل همراه ما باشید!
اطلاعات تکمیلی انواع سیم برق
تاریخچه ساخت سیم برق
برای اولین بار از سیم‌های برق در سال 1850 استفاده شد. در آن سال به تازگی برق کشف شده بود و سیم برق جزو ملزومات بهره‌گیری از این انرژی به حساب می‌آمد. در حقیقت، در آن دوره برای روشنایی اماکن عمومی هم‌چون ایستگاه‌های قطار و یا فانوس‌های دریایی از سیم‌های برق به جهت انتقال جریان الکتریکی و تأمین برق مورد نیاز استفاده می‌شد. متأسفانه در آن دوره به علت عدم وجود روکش، خطرات ناشی از برق‌گرفتگی سبب از دست رفتن افراد بسیاری شد و همین موضوع سبب شد که به مرور زمان نوعی روکش پلاستیکی تهیه شده از کائوچوی طبیعی تحت عنوان گوتاپرچا ساخته شود.
در پی رشد و تکامل سیم‌های برق، دانشمندان اقدام به ساخت ماده‌ای تحت عنوان بالکیت کردند که در مقایسه با گوتاپرچا قیمت ارزان‌تری داشت. این ماده برای نخستین بار در ساختار سیم 10 کیلو ولت که متشکل از 3 رشته سیم بود به کار گرفته شد.
معرفی چیستی و انواع سیم برق
سیم وسیله‌ای بوده که هم‌چون کابل‌های برق از آن برای انتقال جریان الکتریکی از یک نقطه مشخص به نقطه مشخص دیگر بهره‌گیری می‌شود. سیم‌های برق در جنس‌ها و ابعاد گوناگون طراحی، تولید و به بازار عرضه می‌شوند. اگر بخواهیم دو نوع رایج و کلی برای این محصول در نظر بگیریم، می‌توان انواع سیم برق را در سیم مسی و سیم آلومینیومی خلاصه کنیم.
سیم‌های برق مجهز به هادی جریان برق از جنس مس بوده و در مقابل سیم‌های آلومینیومی هادی از جنس آلومینیوم دارند. از دیدگاه مقایسه، سیم‌های مسی نسبت به مدل آلومینیومی رسانای قوی‌تری بوده و به همین علت قیمت بالاتری دارند. در واقع همین دلیل سبب شده است که امروزه اکثراً از سیم‌های آلومینیومی به جای سیم‌های مسی استفاده شود.
در حالت کلی می‌توان انواع سیم برق را به دو شکل روکش‌دار و بدون روکش طراحی و عرضه کرد. سیم‌های برق بدون روکش متشکل از یک هادی جریان الکتریکی بوده و سیم‌های برق روکش‌دار علاوه بر هادی مجهز به یک عایق نیز هستند. قابل ذکر بوده که سیم‌های مسی و آلومینیومی روکش‌دار در مقایسه با انواع بدون روکش کارایی بیش‌تری دارند.
سیم برق مفتولی
سیم‌های برق مفتولی متشکل از 1 رشته سیم بوده و تحت عناوین دیگری نظیر سیم خشک یا تک لایه نیز شناخته می‌شوند. به طور معمول سیم‌های برق مفتولی در ساختار تابلوهای برق مورد استفاده قرار گرفته و دارای ولتاژی مابین 300 الی 500 ولت هستند. از دیگر ویژگی‌های سیم‌های برق مفتولی می‌توان به سطح مقطع‌های متفاوت آن اشاره داشت که از 1.5 الی 240 میلی‌متر ادامه پیدا خواهد کرد.
قابل ذکر بوده که سیم‌های برق مفتولی نسبت به انواع سیم برق در برابر خوردگی و پوسیدگی مقاومت بیش‌تری از خود نشان داده و از لحاظ قیمت نسبت به سیم‌های افشان ارزان‌تر هستند. این سیم‌ها علاوه بر تابلوهای برق در توزیع‌کننده‌ها، درون لوله‌ها و زیر گچ و در سیم‌کشی ساختمان به کار گرفته می‌شوند.
سیم برق افشان و نیمه افشان
سیم‌های برق افشان از جمله انواع سیم‌های برق بوده که بسیار نرم و انعطاف‌پذیر هستند؛ به همین خاطر اکثراً در سیم کشی ساختمان‌ها، سیم‌کشی تأسیسات صنعتی، کلید اتصال و پمپ شناور داخل چاه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع از سیم‌های برق مثل سیم مفتولی دارای سطح مقطع متفاوتی بوده و ولتاژ آن بین 300 الی 500 است. سیم‌های برق نیمه افشان نوعی سیم هستند که خواص آن‌ها برگرفته از نوع مفتولی و افشان است.
سیم نایلون
سیم‌های نایلونی از چسبیدن دو سیم نازک به هم دیگر تولید شده و عمده کاربرد آن‌ها در صنعت ساختمان‌سازی برای سیم‌کشی ساختمان‌های تجاری، دولتی، مسکونی و اداری است. لازم به ذکر است که استفاده از سیم‌های نایلونی در اماکنی که در آن فشار مکانیکی وجود داشته باشد غیر مجاز است؛ چرا که این سیم‌ها قدرت ضعیفی دارند.
سیم لاکی
سیم‌های لاکی نوع دیگری از انواع سیم‌های برق به حساب آمده که از کنار هم قرارگیری یک رشته هادی و یک عایق بسیار نازک تولید می‌شوند. سیم‌های لاکی به علت ضخامت و حجم بسیار نازکی که داشته در سیم پیچی ترانسفورماتورها و موتورها مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ به همین خاطر این سیم‌ها تحت عنوان سیم ترانس نیز شهرت دارند. افزون بر این، سیم‌های لاکی در سیم پیچی بلندگوها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سیم ارت
سیم‌های ارت از جمله سیم‌های مسی به حساب می‌آیند که به روکشی زرد و سبز رنگ مجهز شده‌اند. از آن‌جایی که این سیم از مس بسیار خالص بهره می‌برد، میزان مقاومت اهمی آن در مقایسه با سایر سیم‌ها پایین‌تر خواهد بود. با این حال وجود سیم ارت در یک مجموعه بسیار حائز اهمیت بوده و موجب افزایش امنیت سیستم اتصال به زمین مجموعه مذکور می‌شود.
در حالت کلی، کلیه تجهیزاتی که دارای جریان الکتریکی بوده نیازمند سیم ارت هستند تا از نشتی جریان برق جلوگیری به عمل آید؛ به عنوان مثال سیم ارت یخچال، سیم ارت خودرو، سیم ارت لباس‌شویی، سیم ارت پریز و… نمونه‌هایی از پرکاربردترین سیم‌های ارت به حساب می‌آیند.
گاهی اوقات احتمال دارد که در پی فاکتورهای مختلفی هم‌چون پوسیدگی سطح عایق، ضربه، له شدگی، لخت بودن بخشی از رسانا، رطوبت و… نشتی جریان الکتریکی رخ دهد و چنان‌چه این نشتی به بیرون از دستگاه الکتریکی انتقال پیدا کند، افراد در صورت تماس با دستگاه دچار برق‌گرفتگی خواهند شد. تنها راه حل جلوگیری از بروز چنین اتفاقی استفاده از سیم اتصال به زمین یا همان سیم ارت است.
سخن پایانی
سیم برق یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده وسایل برقی بوده که مهم‌ترین وظیفه آن انتقال جریان الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر و تأمین برق مورد نیاز برای کارکرد دستگاه‌های برقی است. در بازار انواع سیم برق قابل خرید بوده که هر یک از آن‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فردی دارند. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون سیم‌های برق دارید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در رابطه با سیم‌های برق با ما و کاربران گرامی وب سایت تکه کابل در میان بگذارید.
150 بازدید
محمد یاری پور
