آیا می‌دانید کنتاکتور و بی متال برق صنعتی چیست؟ با کارکرد این تجهیزات آشنا هستید؟ محافظ‌ها و کلیدهای قطع و وصل جریان برق از جمله مهم‌ترین تجهیزات در صنعت برق به حساب می‌آیند. از جمله این محافظ‌ها که نقش بسیار حائز اهمیتی در تأمین امنیت ساختمان ایفا کرده می‌توان به کنتاکتور و بیمتال برق صنعتی اشاره داشت. در ادامه این راهنما با تجهیزات مذکور بیش‌تر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
هر آنچه که باید درباره کنتاکتور و بی متال برق صنعتی بدانید!
محافظ‌ها و کلیدهای قطع و وصل جریان برق از جمله پراهمیت‌ترین تجهیزات در هر ساختمانی به حساب می‌آیند که عدم برخورداری از کیفیت کافی در آن‌ها می‌تواند موجب کاهش امنیت کلی سازه شود. این تجهیزات همانند یک کلید محافظ عمل کرده و زمانی که در سیستم خطایی رخ دهد، موجب قطع شدن جریان برق خواهند شد.
کنتاکتور و بی متال برق صنعتی چیست؟
کنتاکتور نوعی قطعه الکتریکی و همچنین الکترونیکی به حساب آمده که عمدتاً در مدارات الکتریکی ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول به طور خاص برای قطع و وصل مدار کارایی دارد. در حقیقت، کنتاکتورها نوعی کلید مغناطیسی محسوب می‌شوند که می‌توانند با قطع و وصل کردن جریان مدار از بروز خطا و هرگونه حادثه ناگواری جلوگیری به عمل آورند.
این تجهیزات از لحاظ ساختاری و کارایی شباهت بسیار زیادی به کلیدهای سه فاز داشته و متشکل از سه بخش اصلی یا در واقع سه کانتکت هستند. برخی از کانتکت‌ها وظیفه دارند ارتباط مورد نیاز با تجهیزات و دستگاه‌های الکتریکی مدار را برقرار کرده و برخی دیگر از آن‌ها موظف هستند که به مدار فرمان دستگاه یا تابلو کمک کنند.
در مقابلِ کنتاکتور، بی متال برق صنعتی را داریم که نوعی رله به حساب می‌آید. این تجهیز قادر است با تکیه بر ویژگی‌های خود از موتور الکتریکی در برابر اضافه بار محافظت کند. قابل ذکر است که اگر بی متال نتواند در شرایط مورد نیاز به درستی کار کند، احتمال این که حوادث و اتصال کوتاه پیش بیاید بسیار زیاد خواهد بود. به طور معمول از کنتاکتور و بی متال برق صنعتی و به ویژه رله بی متال در دستگاه‌ها و مدارات ولتاژ و جریان بالا و همچنین تابلوهای برق بهره‌گیری می‌شود. نحوه عملکرد این تجهیز به این صورت بوده که بر مبنای اختلاف ضریب انبساطی طولی ایجاد شده در قطعات داخلی خود عمل خواهد کرد.
اجزای تشکیل‌دهنده کنتاکتور و بی متال برق صنعتی
اکنون که با چیستی کنتاکتور و بی متال برق صنعتی آشنا شدیم و دانستیم که این تجهیزات در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرند، خوب است برای درک بهتر عملکرد آن‌ها نگاهی بر تجهیزات داخلی این محصولات نیز داشته باشیم:
اجزای کنتاکتور:
- هسته آهنی ثابت و متحرک
- ترمینال
- کنتاکت ثابت و متحرک
- حامل کانتکت ثابت
- حامل کنتاکت متحرک
- صفحه فلزی پایینی یا انتهایی که به نصب کنتاکت‌های ثابت کمک زیادی می‌کند
- قسمت کنترل‌کننده جرقه
- بوبین کنتاکتور
اجزای بی متال برق صنعتی
- پیچ تعیین و تغییر وضعیت بی متال
- تیغه‌های متصل‌کننده بی متال به کنتاکتور
- ترمینال مشترک فرمان
- ترمینال‌های اتصال به کابل‌های موتور
- ترمینال باز و بسته کردن مدار فرمان
- دکمه برگشت وضعیت
- پیچ تنظیم جریان
قابل ذکر است که شناخت اجزای تشکیل‌دهنده قطعات مذکور در کنتاکتور و بی متال برق صنعتی می‌تواند در عیب‌یابی و یا امکان تعمیر تجهیزات مورد بحث به ما کمک شایانی کنند. افزون بر این، می‌توان درک بهتری از روند کار و نحوه عملکرد این تجهیزات نیز در اختیار داشت.
نحوه عملکرد کنتاکتور و بی متال برق صنعتی
کنتاکتور نوعی ابزار بوده که وظیفه قطع و وصل کردن پشت سر هم و مکرر جریان را بر عهده داشته و متشکل از دو هسته است. یکی از هسته‌های تشکیل‌دهنده آن ثابت و هسته بعدی متحرک بوده و به واسطه یک فنر از هسته ثابت جدا می‌شود. هر دو هسته مذکور متصل به یک سری کنتاکت بوده و عایق‌بندی شده‌اند. قابل ذکر است که با اتصال کنتاکت‌های هسته متحرک، جریان نیز وصل خواهد شد.
در حقیقت می‌توان گفت که هسته ثابت نوعی آهنربای الکترومغناطیسی به حساب آمده که به واسطه اتصال جریان و ورود جریان به سیم اطراف هسته، خاصیت مغناطیسی پیدا می‌کند و در نهایت هسته متحرک را به سمت خود می‌کشد. با کشیده شدن هسته متحرک به طرف پایین، کانتکت‌های هسته متحرک داخل مدار قرار می‌گیرند و در نهایت جریان وصل می‌شود. ناگفته نماند که سرعت و نحوه عملکرد کنتاکتور بر حسب نوع آن متغیر خواهد بود.
در مقابل بی متال برق صنعتی را داریم که نوعی کلید به حساب آمده و حالات گوناگونی دارد. این تجهیز در ساختار خود دارای 2 الی 3 تیغه از جنس فلز بوده که به دور آن سیمِ دارای جریان پیچیده می‌شود. ناگفته نماند که تیغه‌های فلزی موجود در ساختار بی متال برق صنعتی با استفاده از نورد گرم به هم دیگر متصل هستند. توجه داشته باشید که ضریب انبساط طولی فلزهای مذکور با یک دیگر فرق دارد و در صورتی که در معرض گرما قرار گیرند، بی متال به طرف تیغه‌ای که تغییر طولی کم‌تری داشته کشیده خواهد شد و در نتیجة این عمل، کلید یا همان سوئیچ بی متال باز و بسته خواهد شد.
سخن پایانی
در این راهنما به بررسی کنتاکتور و بی متال برق صنعتی پرداختیم و دانستیم که دو محصول مذکور، دو عدد از پرکاربردترین و مهم‌ترین قطعاتی بوده که در اکثر ساختمان‌ها یا مراکز خرید و تفریحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. نحوه عملکرد تجهیزات مذکور مشابه با کلید بوده و در پی قطع یا وصل کردن جریان در شرایط مورد نیاز می‌توانند از بروز بسیاری از حوادث پیش‌گیری به عمل آورند. قابل ذکر است که دو قطعه مذکور به هم دیگر متصل بوده و با یک دیگر در ارتباط هستند.
این تجهیزات از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده و هر یک از آن‌ها وظیفه خاصی دارند و مجموع آن‌ها موجب عملکردِ بهتر این تجهیزات می‌شود. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون کنتاکتور و بی متال دارید؟ به نظر شما ضرورت استفاده از این تجهیزات در ساختمان چقدر است؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون کنتاکتورها و بی متال‌های برق صنعتی در قسمت ارسال دیدگاه با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل به اشتراک بگذارید.
683 بازدید
محمد یاری پور
