تامین روشنایی مناسب برای محیط کار یکی از اصول اولیه مدیریت تامین سلامت می باشد. وضعیت تابش نور در محیط کار، نوع منبع نورانی و فاصله ای که نور از سطح کار لازم است داشته باشد، تابع قوانین خاصی بوده و مقدار نوری که در محیط‌های کاری مختلف لازم است تامین شود، بسته به نوع فعالیت و محیط متفاوت و تابع جداول استاندارد می باشد. در اغلب موارد استفاده غیر صحیح از لامپ های روشنایی، آرایش و چیدمان آن‌ها باعث اشتباه دید و بروز حوادث شدید می گردد. بدین ترتیب داشتن مقدار نور لازم برای هر کاری و اندازه گیری آن به منظور پیشگیری از آسیب‌های بینایی و انجام کار درست، از شرایط اساسی مدیریت ایمنی محیط کار می‌باشد. یکی از اصلی ترین مواردی که باید در رابطه با تامین روشنایی به آن آگاه باشیم شدت روشنایی است که در این مقاله به صورت تخصصی به آن می پردازیم.
شدت روشنایی چیست؟
میزان شار نوری منتشر شده از یک منبع روشنایی شدت روشنایی می نامند. نماد علمی شدت روشنایی E می باشد و واحد اندازه گیری آن در یکای اس ای لوکس(IX) است و همین واحد در سایر دستگاه های استاندارد بافت (PHOT) بیان می گردد که معادل 10000 لوکس است. شدت روشنایی در اصل مقدار نوری است که واحد سطح برخورد می کند. چناچه مساحتی که برای شدت روشنایی مورد بررسی قرار می گیرد نسبت به منبع نوری نامحدود باشد، یعنی منبع روشنایی نسبت به سطح خیلی ناچیز باشد مثل یک لامپ نسبت به تالار پذیرایی بزرگ، و برعکس همین قضیه یعنی منبع روشنایی نسبت به سطح خیلی بزرگ نباشد مثل (تابش یک لامپ به سطح یک تارمو ) در این صورت می توان شدت روشنایی را با میزان متوسط آن برابر فرض کرد.
شدت روشنایی چگونه محاسبه می گردد؟
در علوم تمام تعاریف دارای فرمولی منحصر به فرد خود هستند. شدت روشنایی نیز دارای فرمولی به این صورت است E= dΦ /dA . در این فرمول E برابر شدت روشنایی، dΦ آهنگ شار نوری و dA آهنگ تغییر سطح است که در واقع شدت روشنایی دقیق همین فرمول است.
البته فرمولی دیگر در رابطه با بدست آوردن شدت روشنایی وجود دارد که می توان از آن نیز زمانی استفاده نمود که منبع روشنایی و مساحت سطح نسبت به یکدیگر بی نهایت نباشد، می توان از این فرمول به جای فرمول فوق استفاده نمود: E= Φ/A در این فرمول E شدت روشنایی است البته با واحد لوکس، A مساحت سطح است یا واحد متر مربع و Φشارژ نوری است با یکای محاسبه لومن.
شدت روشنایی را با چه وسیله ای محاسبه می کنند؟
برای بدست آوردن شدت روشنایی از دستگاهی با نام لوکس متر استفاده می کنیم. لوکس متر میزان شدت روشنایی را در یک محیط محاسبه می نماید.
چرا شدت روشنایی متوسط اهمیت دارد؟
در نورپردازی یک محیط هنگامی که منبع روشنایی و مساحت سطح مورد کار، نسبت به یکدیگر بی نهایت نباشند می توان در این حالت از شدت روشنایی متوسط به جای شدت روشنایی استفاده کرد.
در رابطه با شدت روشنایی متوسط نکته مهمی که وجود دارد این است که نمی توان آن را به صورت دقیق از طریق فرمول شدت روشنایی بدست آورد اما در حقیقت چیزی است که در نور پردازی به صورت عملی اندازه گیری شده است. هنگام بدست آوردن میزان روشنایی استاندارد برای یک محیط مهم ترین چیزی که باید لحاظ گردد این است که شدت روشنایی در کل محیط است نه فقط یک سطح خاص از محیط. بنابراین چیزی که در عمل مورد محاسبه قرار می گیرد شدت روشنایی متوسط می باشد. البته در این نوع محاسبه فرمول بدست آوردن شدت روشنایی یک مکان بلکه با استفاده از دستگاه لوکس متر، میزان روشنایی سطوح مختلف فضای مورد بررسی را محاسبه می کنند. و پس از آن میانگین داده های دریافتی را به عنوان شدت روشنایی متوسط محیط در نظر می گیرند. اگر بدانیم که شدت روشنایی مورد نیاز برای هر مکان بر اساس کاربری آن و سپس با محاسبه میزان شدت روشنایی فضا می توان منابع روشنایی مورد نیاز برای فضا را انتخاب و تهیه نمود.
329 بازدید
09123704177
