یکی از تجهیزاتی که نقش مهم و حیاتی در صنایع تولیدی، کارخانجات و حتی برق‌کشی ساختمان ایفا می‌کند، تابلوهای برق هستند که علاوه‌بر محافظت از افراد در برابر خطراتی همچون برق‌گرفتگی، به محافظت از تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل محیطی همچون رطوبت، گرد و غبار، گردباد و … می‌پردازد. امروزه انواع متنوعی از این قطعات کاربردی موجود است که هر یک کاربرد مخصوص به خود را داشته و هر کدام برای فعالیت و کاری مناسب هستند. یکی از مهم‌ترین تابلوهای برق، تابلو برق کامپوزیت است که از کاربرد زیادی هم برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به بررسی تابلو برق کامپوزیت پرداخته و کاربرد آن را بیان کنیم.
تابلو برق و انواع آن
تابلو برق یا Electrical Enclosure را می‌توان یک محفظه برای نصب تجهیزات الکتریکی دانست که قطعاتی همچون سوئیچ‌ها، کلیدها، نمایشگرها و … بر روی آن نصب می‌شوند. به عبارت دیگر، تابلو برق شامل محفظه‌ای است که تجهیزات کنترل برق درون آن قرار گرفته و برای کنترل مدار درون این محفظه نصب می‌شوند. تجهیزات داخلی درون تابلو برق با توجه به نوع و کاربرد تابلو برق متفاوت هستند. مهم‌ترین کاربرد تابلو برق را می‌توان جلوگیری از وقوع شوک‌های الکتریکی در تجهیزات دانست.
علاوه‌بر موارد بالا، این قطعه از تجهیزات نصب شده داخل خود در برابر عوامل محیطی همچون گرد و غبار، رطوبت، آب و باران، باد و … محافظت کرده و اجازه نمی‌دهد به قطعات و تجهیزات نصب شده درون تابلو آسیبی برسد. از دیگر کاربردهای تابلو برق می‌توان به محافظت از افراد در برابر برق گرفتگی اشاره کرد. تجهیزات درون تابلو برق در ردیف‌های عایق‌بندی و به صورت منظم قرار گرفته و این امر باعث سهولت دسترسی، تعمیر و تعویض آن‌ها شده است.
از مهم‌ترین اجزای تابلو برق می‌توان به بدنه تابلو برق، کلیدها و شینه‌ها، تجهیزات اندازه‌گیری و حفاظتی، سیستم اینترلاک و ارتینگ، مقره، کنتاکتور، سنسورها، ترمینال‌ها، چراغ‌های هشدار و … اشاره کرد. تابلوهای برق براساس سطح ولتاژ، محل نصب و … به انواع مختلفی نظیر داخلی، فضای باز، فشار قوی، فشار متوسط، فشار ضعیف و … تقسیم‌بندی می‌شوند که هر کدام با توجه کار مورد نظر انتخاب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تابلوهای برق انواع مختلف و متفاوتی داشته اما از نظر جنس بدنه می‌توان آن‌ها را به چهار دسته تابلو برق فولاد ضدزنگ، تابلو برق آلومینیومی، تابلو برق پلاستیکی یا پلی‌کربنات و تابلو برق کامپوزیت تقسیم‌بندی کرد. تابلو برق فولادی خاصیت ضدزنگ بالایی داشته و از سوی دیگر در برابر باکتری‌ها و قارچ‌ها نیز بسیار مقاوم است.
تابلو برق آلومینیومی وزن بسیار کمی در مقایسه با سایر تابلوهای برق داشته و بسیار کم‌هزینه و ارزان است و در ضمن، از انعطاف‌پذیری بالایی نسبت به سایر تابلوها برخوردار است. تابلو برق پلی‌کربنات غیر رسانا و سبک بوده و کاربرد فراوانی در محیط‌های اسیدی دارد زیرا از مقاومت بالایی در برابر مواد اسیدی و باران‌های اسیدی برخوردار است. در ادامه به بحث در مورد تابلو برق کامپوزیت خواهیم پرداخت.
تابلو برق کامپوزیت
تابلو برق کامپوزیت که به آن تابلو برق فایبرگلاس نیز گفته می‌شود را می‌توان نسل جدیدی از تابلوهای برق به‌حساب آورد که جنس بدنه آن از کامپوزیت بوده و از همین رو به آن تابلو برق کامپوزیت یا فایبرگلاس می‌گویند. این تابلو برق نیز مانند سایر تابلوهای برق برای قرارگیری و محافظت از تجهیزات الکتریکی به‌کار برده شده و مقاومت بالایی در برابر آتش، خوردگی، اشعه UV و … دارد.
این تابلو برق به عنوان عایق الکتریسیته، می‌تواند از شوک‌های الکتریکی و برق‌گرفتگی جلوگیری کرده و از قطعات و تجهیزات داخلی تابلو در برابر آسیب‌رسیدن به آن‌ها محافظت کند. همان‌طور که گفته شد، جنس بدنه این تابلو برق از کامپوزیت است، کامپوزیت ترکیبی از دو یا چند ماده است که از تقویت‌کننده و ماتریس تشکیل شده است. ماتریس را معمولا پلیمر، سرامیک و فلز در نظر گرفته و تقویت کننده‌ها نیز می‌توانند ذرات، الیاف کوتاه، پلاکت‌ها و … باشند.
از مزایای تابلو برق کامپوزیت می‌توان به 2.5 برابر استحکام بیشتر نسبت به فولاد، ضدرطوبت و ضدخوردگی بودن این تابلو، جلوگیری از برق‌گرفتگی، درجه حفاظت و امنیت و ایمنی بالا، مقاومت بالا در برابر آتش و حرارت و سایر عوامل محیطی، نصب آسان و سریع، داشتن اثر خنثی در میدان مغناطیسی، به‌صرفه‌بودن به لحاظ اقتصادی و … اشاره کرد. این مدل تابلوهای برق توانایی کار در محیط‌های مرطوب را دارا بوده و محدوده دمایی استاندارد خاصی ندارند و از آن‌ها می‌توان در انواع شرایط محیطی و جوی بهره برد.
مزایای ذکر شده در بالا باعث استفاده گسترده از این تابلو برق در صنایع، کارخانجات و خطوط انتقال برق شده است. از اجزای تشکیل‌دهنده این تابلو برق، علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، می‌توان به بدنه کامپوزیتی یا فایبرگلاسی، رله، کابلشو، پوش باتن، تایمر، سافت استارتر، کلید زمین، چراغ سیگنال و … اشاره کرد.
نتیجه گیری
تابلو برق محفظه‌ای برای نصب انواع قطعات و تجهیزات الکتریکی بوده که قابلیت محافظت از آن‌ها را نیز برخوردار است. تابلوهای برق از کاربرد و تنوع گسترده‌ای برخوردار بوده که یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آن‌ها، تابلو برق کامپوزیت است. تابلو برق کامپوزیت یکی از پرکاربردترین تابلو برق‌هاست که جنس بدنه کامپوزیتی یا فایبرگلاسی داشته و مزایای فراوانی همچون محافظت از قطعات الکتریکی در برابر شرایط محیطی، استحکام بالا، کاربرد گسترده در صنایع و خطوط انتقال برق و … دارد.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی تابلو برق کامپوزیت پرداخته و کاربرد آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
464 بازدید
احسان شوکتی
