یکی از لوازم ضروری در محیط‌های کاری پرخطر مانند کارگاه‌های صنعتی، کارگاه‌های ساختمانی، شرکت‌های تولیدی و …، کفش کارگری یا همان کفش ایمنی کارکنان است. کفش‌های کارگری از کفش‌های معمولی و عادی متمایز بوده و باید دارای ویژگی‌ها و استانداردهایی برای حفاظت از پا باشند تا بتوانند از جان و سلامت کارگران و کارکنان آن کارگاه یا تولیدی به خوب محافظت نمایند. در این مقاله قصد داریم به بررسی استانداردهای کفش کارگری پرداخته و هر کدام از این استانداردها را بیان کنیم.
ویژگی‌های کفش کارگری استاندارد
یکی از وظایف اصلی کارفرمایان در محیط‌های کار تولید و دستی، تامین کفش کار استاندارد برای کارگران است. کفش‌های کارگری مقاومت و کارایی بسیار بیش‌تری در مقایسه با کفش‌های عادی داشته و در‌صورتی که نتوانند امنیت پای کارگران را حفظ کنند، یک کفش کارگری استاندارد به‌شمار نمی‌روند. در واقع، کفش‌های استاندار کارگری دارای ویژگی‌هایی هستند که آن‌ها را از سایر کفش‌ها متمایز کرده و حتما باید در هنگام خرید کفش کارگری به آن‌ها دقت نمود. ویژگی‌های کفش کارگری استاندارد عبارتند از:
- ایمنی بالا: این ویژگی یکی از مهم‌ترین معیارهایی است که از یک کفش استاندارد انتظار داریم. در واقع، استانداردهای کفش کارگری یا به عبارتی استانداردهای ایمنی کفش کارگری بر‌اساس نوع کار مورد نظر تعیین شده که در بخش‌های بعدی به طور مفصل شرح داده خواهند شد.
- حس راحتی در هنگام کار: کفش کار را قبل از خریدن حتما امتحان کرده و فقط از روی ظاهر آن قضاوت نکنید. اگر پای شما در کفش احساس راحتی نداشته باشد، تمرکز خود را هنگام کار از دست داده و این موضوع می‌تواند دلیلی برای بروز حادثه باشد. علاوه‌بر این، وجود حس راحتی پا در هنگام کار باعث افزایش کارایی کارکنان شما شده و راندمان کاری آن‌ها بالاتر می‌رود.
- حفظ بهداشت پا: برای بررسی ویژگی بهداشت کفش، باید در هنگام خرید کفش کارگری استاندارد به جنس کفی و رویه کفش دقت نمایید. جنس نامناسب و عدم گردش صحیح هوا در کفش باعث می‌شود پا عرق کرده و بو بگیرد که در این حالت مستعد بیماری‌های قارچی بوده و می‌تواند به پا آسیب برساند.
- دوام طولانی‌مدت: کفش‌های کارگری باکیفیت علاوه‌بر عملکرد صحیح و ایمن، دوام نسبتا بالایی نیز دارند و شما می‌توانید با خیال راحت و به‌مدت طولانی از کفش ایمن خود استفاده کنید.
- وزن سبک و مناسب: کفش‌های کار به‌دلیل استفاده از قطعات فولادی در آن‌ها نسبت به کفش‌های معمولی کمی سنگین‌تر هستند که همین سنگینی بیش از اندازه می‌تواند سبب خستگی زودتر از موعد کارکنان شود. از این رو، دقت کنید که در هنگام خرید، وزن این کفش‌ها بر اساس نوع آن، حدودا بین 0.5 تا 1.5 کیلوگرم باشد.
استانداردهای کفش کارگری
از آنجا که کفش‌های کارگری یکی از وسایل و تجهیزات ایمنی مهم در محیط‌های تولیدی و صنعتی به شمار رفته و اهمیت زیادی برای حفظ سلامت کارکنان دارند، استاندارهایی تحت عنوان استانداردهای کفش کارگری برای آن‌ها تعریف شده است. در حالت کلی، برای داشتن واحدی یکسان برای سنجش کیفیت کفش‌های کار، استانداردهای کفش کارگری با کاربردهای مختلف تعریف شده‌اند. این استانداردها بین المللی بوده و در همه کشورها یکسان و قابل استناد هستند. از جمله مهم‌ترین استانداردهای کفش‌های کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- EN ISO 20345:2011: کفش‌های ایمنی دارای این استاندارد در برابر ضربه‌هایی معادل 200 ژول مقاوم بوده و آسیب نمی‌بینند.
- EN ISO 20346:2014: این کفش‌ها در‌برابر ضربه و خراش و پارگی مقاوم بوده و ضرباتی با شدت 100 ژول را تحمل می‌کنند.
- EN ISO 20347:2012: برای این کفش‌ها شاخصی به عنوان مقاومت در برابر ضربه تعریف نشده است و معمولا برای کارهایی که تحت تاثیر حرارت، رطوبت، روغن‌های صنعتی و مواد شیمیایی قرار دارند، استفاده می‌شوند.
- ASTM F2413-11: کفش‌های دارای این استاندارد برای کارهای سبک‌تر که تحت ضربات شدید قرار ندارند، مورد استفاده قرار گرفته و پوشیده می‌شوند. مقاومت این کفش‌ها در‌برابر ضربه حدود 75 ژول بوده و ضد‌خراش نیز هستند.
- CSA Z195-14: این کفش‌ها علاوه‌بر مقاومت بالا در برابر ضرباتی با نیروی معادل 125 ژول، در برابر سایر آسیب‌ها مانند حرارت، رطوبت، مواد شیمیایی و … نیز مقاوم هستند.
- OSHA: اگر برای کارهای ساختمانی نیاز به کفش ایمنی دارید، کفش‌های دارای این استاندارد مناسب کار شما هستند. مقاومت نسبت به خراش و ضربه این کفش‌ها تا 75 ژول است. این استاندارد، یکی از مهم‌ترین استانداردهای کفش کار ساختمانی است.
کفش‌های کاری که توسط تولیدکننده‌های معتبر و مطابق با استانداردهای موجود تولید می‌شوند، عموما ضدآب و ضد‌لغزش هستند و از کیفیت جنس و دوخت خوبی برخوردارند. از این رو، در هنگام خرید کفش کارگری مورد نظرتان به دوخت و ضدآب بودن آن و وجود استانداردهای ذکر شده دقت نمایید تا بتوانید کفش تقلبی را از کفش کارگری اصلی تشخیص داده و بهترین کفش کار را خریداری نمایید.
مزایای استفاده از کفش کارگری
همان‌طور که گفته شد، محیط‌های کاری به دلیل دار بودن و وجود ابزارها و دستگاه‌های کوچک و بزرگ، کار با برق و مواد شیمیایی، وجود قطعات تیز و سنگین، شرایط سخت کاری مانند کار در ارتفاع و …، همیشه از محیط‌های پرخطر برای کارکنان و افراد حاضر در آن محیط محسوب می‌شود. پوشیدن یک کفش ایمنی در محل کار که مطابق با استانداردهای کفش کارگری تولید شده باشد، مزایای زیادی داشته که در اینجا به چند نمونه از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم. مهم‌ترین مزایا استفاده از کفش کارگری عباتند از:
- جلوگیری از حادثه و کاهش شدت ضربه: تصور کنید در یک کارگاه صنعتی، قطعه‌ای سنگین از دست کارگر رها شده و روی پای او بیفتد. در صورتی که کفش ایمنی نداشته باشد، ممکن است سانحه منجر به شکستگی و یا آسیب‌های زیاد دیگری شود اما در‌صورت وجود کفش ایمن کارگری، می‌توان امیدوار بود که اتفاق رخ داده منجر به آسیب نشده و یا حداقل از شدت ضربه مربوطه کاسته شود.
- محافظت در برابر حرارت و سوختگی: کفش‌های ایمنی استاندارد نسبت به کفش‌های معمولی در برابر حرارت و آتش بسیار مقاوم بوده و در زمان آتش‌سوزی و یا برخورد با مواد شیمیایی از پای فرد محافظت می‌کنند. این کفش‌ها عموما ضد آب نیز بوده و در برابر رطوبت هم مقاوم هستند.
- کاهش خستگی پا: اغلب کارگران حداقل یک شیفت کاری باید به طور پیوسته از کفش کار خود استفاده کنند. در چنین شرایطی استفاده از کفش کارگری غیراستاندارد، آن‌ها را خیلی زود خسته کرده و دچار درد در قسمت پا، زانو و حتی کمر می‌کند. توجه به استانداردهای کفش کارگری می‌تواند بدن افراد را از آسیب‌های اسکلتی و بیماری‌هایی مانند دیسک و سیاتیک در امان نگه داشته و باعث حفظ سلامتی کارکنان شود.
- حفاظت در برابر برق‌گرفتگی: افرادی مانند تعمیرکاران دکل‌های برق یا افرادی که سیم‌کشی برق ساختمان‌ها را انجام می‌دهند، بیش‌تر از کارهای دیگر در معرض برق‌گرفتگی بوده و باید از کفش‌هایی استفاده کنند که به عنوان عایقی کامل بین پا و زمین عمل کرده و از انتقال جریان بین بدن انسان و زمین جلوگیری کند. به منظور کاهش احتمال خطر برق‌گرفتگی پوشیدن کفش‌هایی که دارای عایق کامل باشد، برای این دسته از افراد ضروری است.
نتیجه‌گیری
یکی از لوازم ضروری در محیط‌های کاری پرخطر مانند کارگاه‌های صنعتی، کارگاه‌های ساختمانی، شرکت‌های تولیدی و …، کفش کارگری است. کفش‌های کارگری از دوام و کیفیت بالاتری نسبت به کفش‌های عادی برخوردار بوده و دارای استانداردهایی تحت عنوان استانداردهای کفش کارگری هستند که استانداردهایی جهانی بوده و باید در هنگام تولید کفش‌های کارگری به آن‌ها توجه شود. در این مقاله سعی کردیم به بررسی استانداردهای کفش کارگری پرداخته و هر کدام از این استانداردها را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
192 بازدید
احسان شوکتی
