انرژی برقآبی پرکاربرد نوعی انرژی تجدیدپذیر است که از جریان آب برای تولید برق استفاده کرده و در نیروگاه‌های برقآبی تولید می‌شود. در نیروگاه‌های برقابی آب باعث به حرکت درآمدن توربین‌هایی که به ژنراتورها متصل هستند، شده و برق تولید می‌شود. از آنجا که این نوع انرژی کاربرد زیادی در سدها و نیروگاه‌های برقابی دارد، در این مقاله قصد داریم به بررسی انرژی برقابی پرداخته و مزایا و معایب استفاده از آن را بیان کنیم.
انرژی برقابی چیست؟
همان‌طور که گفته شد، انرژی برقابی نوعی انرژی تجدیدپذیر است که از جریان و انرژی پتانسیل آب برای تولید برق استفاده کرده و اقدام به تبدیل و تولید انرژی پاک می‌کند. این انرژی از طریق نیروگاه‌های برقآبی تولید می‌شود. در این نیروگاه‌ها، آب باعث به حرکت درآمدن توربین‌هایی که به ژنراتورها متصل هستند، شده و برق و انرژی تولید می‌شود.
این انرژی پاک از طریق سدها و نیروگاه‌های برقابی تولید می‌شود. سدها با ایجاد یک مخزن آب، انرژی پتانسیل آب را ذخیره کرده و سپس، آب از طریق توربین‌های برقابی به پایین جریان می‌دهند و باعث چرخش توربین‌ها می‌شوند. این توربین‌ها نیز به ژنراتورهای توید برق متصل بوده و باعث چرخش ژنراتورهای برق و تولید برق می‌شوند.
در سال‌های اخیر، استفاده از انرژی‌های برقابی در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش بوده است. این امر به دلیل نگرانی‌های روزافزون در مورد آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی بوده است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی جهانی، ظرفیت انرژی‌های برقآبی نصب شده در جهان از 72 گیگاوات در سال 2000 به 1,300 گیگاوات در سال 2022 افزایش یافته است. انتظار می‌رود این ظرفیت تا سال 2050 به 2,800 گیگاوات رسیده و بخش زیادی در انرژی توسط این روش تامین شود.
پیش‌بینی می‌شود که آینده انرژی‌های برقآبی بسیار روشن باشد. در حالت کلی پیش‌بینی می‌شود، این انرژی به طور فزاینده‌ای به عنوان منبع اصلی انرژی در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته و بخش زیادی از انرژی مورد نیاز بشر را تامین کند. انرژی‌های برقآبی می‌توانند به کاهش آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی کمک زیادی کرده و از افزایش آلودگی‌های زیست محیطی که در اثر مصرف سوخت‌های فسیلی و شیمیایی ایجاد شده است، جلوگیری کند.
با توسعه فناوری‌های تولید انرژی‌های برقابی و کاهش هزینه‌های این تولید این‌گونه انرژی‌ها، استفاده از انرژی‌های برقابی در سال‌های آینده به طور فزاینده‌ای افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود انرژی‌های تجدیدپذیر مانند برقابی، جایگزین انرژی‌ها و سوخت‌های فسیلی و شیمیایی شوند.
اگر چه استفاده از انرژی‌های برقابی بسیار مناسب بوده و به محیط زیست کمک زیادی می‌کند اما دارای چالش‌هایی نیز است که این چالش‌ها باید حل شده و سپس از این انرژی کاربردی و به صرفه، بهره‌برداری شود. برخی از مهمترین چالش‌های استفاده از انرژی‌های برقابی شامل تغییرات جریان آب و تخریب محیط زیست می‌شوند. تغییرات جریان آب می‌تواند بر تولید برق نیروگاه‌های برقآبی تأثیر گذاشته و بازدهی نیروگاه را افزایش و یا کاهش دهد.
اگر چه استفاده از این نوع انرژی به محیط زیست کمک زیادی می‌کند اما ساخت نیروگاه‌های برقابی می‌تواند باعث تخریب محیط زیست و دره‌ها، جنگل‌ها و بستر رودخانه‌ها شده و مخرب باشد. با این حال، این چالش‌ها قابل حل بوده و با توسعه فناوری‌های جدید، می‌توان از تغییرات جریان آب کاسته و همچنین می‌توان با استفاده از روش‌های مناسب، از تخریب محیط زیست ناشی از ساخت نیروگاه‌های برقابی جلوگیری کرد.
مزایا و معایب انرژی‌های برقابی
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، انرژی‌های برقابی دارای کاربردهای ویژه و به صرفه‌ای بوده و برای محیط زیست بسیار مفید هستند. اگر بخواهیم علت اصلی این کاربردها دریابیم، باید به بررسی مزایا و معایب انرژی‌های برقابی بپردازیم. انرژی‌های برقابی دارای مزایا متعددی هستند که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به تجدیدپذیر بودن، کاهش آلودگی هوا و محیط زیست و ایجاد اشتغال اشاره کرد.
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، انرژی برقابی یک منبع انرژی تجدیدپذیر است که می‌تواند برای مدت طولانی مورد استفاده قرار گرفته و کاربرد داشته باشد. این در صورتی است که انرژی‌ها و سوخت‌های شیمیایی و فسیلی محدود بوده و سرعت تجدیدپذیری آن‌ها بسیار پایین است. دومین مزیت مهم استفاده از انرژی‌های برقابی، کاهش آلودگی هوا و محیط زیست است.
انرژی‌های برقابی آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی را به همراه نداشته و انرژی خالص و پاک را بشر هدیه می‌دهند. علاوه بر تمامی مزایا بالا، انرژی‌های برقابی باعث ایجاد اشتغال شده و می‌توانند برای اقتصاد منطقه مورد نظر (محل احداث نیروگاه برقابی) بسیار موثر و مفید باشد.
در حالت کلی، استفاده از انرژی برقابی دارای مزایا زیاد و مختلفی بوده و کاربرد فراوانی دارند اما استفاده از این نوع انرژی دارای معایبی هم است که اطلاع از آن‌ها می‌تواند باعث گرفتن انتخابی صحیح و برای استفاده و یا عدم استفاده از این نوع انرژی‌ها شود. از جمله معایب انرژی‌های برقابی می‌توان به هزینه بالای ساخت و ساز نیروگاه برقابی و تاثیر منفی این نوع نیروگاه بر روی محیط زیست اشاره کرد. جالب است بدانید هزینه ساخت و ساز سدها و نیروگاه‌های برقابی بسیار بالا بوده و بودجه مشخص و هنگفتی را نیاز دارد. علاوه بر این، سدها می‌توانند باعث تغییرات زیست‌محیطی، مانند از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی، شده و برای موجودات آن منطقه دردسرساز باشند.
نتیجه‌گیری
یکی از پرکاربردترین منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان، انرژی برقابی است. این نوع انرژی از جریان و انرژی پتانسیل آب برای تولید برق استفاده کرده و اقدام به تبدیل و تولید برق و انرژی پاک می‌کند. این انرژی پاک از مزایا بسیاری همچون تجدیدپذیر بودن، کاهش آلودگی هوا و محیط زیست و ایجاد اشتغال برخوردار بوده و دارای معایب و چالش‌هایی نیز است که مهمترین آن‌ها می‌توان به هزینه بالای ساخت و ساز نیروگاه برقابی و تاثیر منفی این نیروگاه بر روی محیط زیست اشاره کرد.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی انرژی برقابی پرداخته و مزایا و معایب استفاده از آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
96 بازدید
احسان شوکتی
