ایستگاه‌های برق متشکل از اجزای مختلفی هستند که یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترینِ این اجزا، سکسیونر تابلویی است. به طور معمول سکسیونرها در ایستگاه‌های برق با فشار بالا کارایی دارند. در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی این تجهیز و انواع مختلف آن بپردازیم. برای کسب اطلاعات بیش‌تر در ادامه همراه ما باشید.
نگاهی بر سکسیونر تابلویی و انواع مختلف آن
سکسیونر چیست؟
منظور از سکسیونر نوعی تجهیز جداکننده بوده که در دسته انواع کلید قدرت جای می‌گیرد. این تجهیزات دارای یکسری تیغة قابل مشاهده هستند، اما مجهز به محفظه خاموش‌کننده جرقه نبوده و در انواع قابل قطع زیر بار و غیر قابل قطع زیر بار به بازار عرضه می‌شوند. در حقیقت سکسیونرها می‌توانند تجهیزات و قطعاتی که تحت ولتاژ بوده را از شبکه جدا نمایند. به عبارت بهتر، این تجهیزات توانایی قطع و وصل کردن سیستم‌هایی را داشته که فاقد جریان باشند. به نظر شما چرا از سکسیونر تابلویی در پست‌های فشار قوی استفاده می‌شود؟
اصلی‌ترین علت بهره‌گیری از این تجهیزات در پست‌های فشار قوی جدا کردن دو بخش مختلف پست از هم دیگر است. نکته قابل توجه در رابطه با تجهیزات مورد بحث این است که با کمک سکسیونرها می‌توان انواع مختلف کابل برق کوتاه، ترانسفورماتورهای تحت ولتاژ و همچنین مقره‌ها را قطع نمود. افزون بر این، سکسیونرها می‌توانند موجب بهبود ایزولاسیون به دژنکتورها در پست نیز شوند. کلیدهای قدرت مذکور نوعی جداکننده مکانیکی یا ارتباط‌دهنده مابین سیستم‌ها به حساب می‌آیند.
به واسطه سکسیونر تابلویی می‌توان در مواقع ضروری از برق‌گرفتگی جلوگیری نمود. به طور معمول سکسیونرها در حین بازرسی، تعمیرات و در حالت کلی کار روی تجهیزات فشار قوی، باز یا بسته خواهند شد.
بررسی اجزای تشکیل‌دهنده سکسیونر تابلویی
در سکسیونرها مقاومت جنس کنتاکت‌ها در زمان بسته بودن حائز اهمیت است. در زمان عبور جریان نامی از سکسیونر نباید دمای آن از 90 درجه سانتی‌گراد بیش‌تر شود. در حالت کلی سکسیونر متشکل از سه بخش اصلی بوده که عبارت‌اند از: مقره اتکایی، تیغه‌های حامل جریان و مکانیزم عمل‌کننده و اهرم‌های مربوطه. ناگفته نماند که احتمال اکسید شدن کنتاکت‌ها در زمان قطع و وصل شدن سکسیونر وجود خواهد داشت؛
به همین خاطر بایستی که جنس آن‌ها بسیار مقاوم در برابر عوامل اکسید باشد. در رابطه با مکانیزم عمل‌کننده بایستی گفت که سکسیونرها هم می‌توانند به صورت موتوری و هم به صورت دستی کار کنند. در حالت موتوری به سیستم گیربکس یک موتور الکتریکی متصل خواهند کرد و اهرم‌های عملکرد نیرو موجب باز و بسته شدن سکسیونر خواهند شد.
مصارف سکسیونر تابلویی
در حالت کلی، سکسیونرها مصارف بسیار زیادی دارند؛ در واقع این تجهیزات بایستی در درجه اول به مصرف‌کننده این اطمینان خاطر را بدهند که دستگاه الکتریکی از مدار جدا خواهد شد. به همین علت، بایستی طراحی آن‌ها به گونه‌ای صورت بگیرد که در زمان قطع و وصل شدن جریان، محل بریدگی و قطع‌شدگی به خوبی نمایش داده شود.
می‌توان گفت که کاربرد اصلی این تجهیزات ایزوله کردنِ ایمن تجهیزات مصرفی است؛ به این ترتیب از آن‌ها به منظور کنترل مدار استفاده نخواهد شد. دلیل اصلی این کار کم بودن ظرفیت آن‌ها بوده که پس از قطع جریان به واسطه برخی تجهیزات، قابلیت قرارگیری در مدار را خواهند داشت.
انواع سکسیونر تابلویی
اگر بخواهیم سکسیونرها را از نظر محل نصب به انواع مختلفی دسته‌بندی کنیم، دو نوع سکسیونر داخلی و سکسیونر خارجی خواهیم داشت. کلیدهای قدرت مذکور با در نظر گرفتن سطح ولتاژ و مصارفی که داشته خود به انواع مختلف دیگری قابل تقسیم‌بندی هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:
سکسیونر کشویی
این دسته از سکسیونرها معمولاً برای قفسه‌های کم عمق و کیوسک‌ها مورد استفاده قرار گرفته و به صورت میله‌ای و در جهت عمودی قطع و وصل خواهند شد. قابل ذکر بوده که این تجهیز برای فشار متوسط کارایی داشته و در ساختار آن دو پایه ثابت و یک تیغه متحرک استفاده شده که تیغه در امتداد خودش حرکت خواهد کرد. می‌توان گفت که اصلی‌ترین مزیت این تجهیز قابلیت ساخت تیغه به صورت لوله‌ای است.
سکسیونر تیغه‌ای
این نوع سکسیونر تابلویی برای ولتاژهای پایین تا متوسط کارایی داشته و در اماکنی که با محدودیت سطح مواجه باشند نیز کارایی دارد. قابل ذکر بوده که نوع نصب این دستگاه مهم است؛ چرا که بایستی به گونه‌ای نصب شود که در شرایط جوی نامناسب ضمن داشتن مقاومت عالی به راحتی وصل نشود. همچنین، در ساختار این مدل سکسیونر بایستی یک کنتاکت ثابت و یک کنتاکت متحرک وجود داشته باشد.
سکسیونر دورانی
این مدل از سکسیونرها برای ولتاژهای مابین 60 الی 765 کیلو ولت مورد استفاده قرار می‌گیرند و در ساختار آن‌ها شاهد دو تیغه متحرک و دورانی هستیم. از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مدل از سکسیونرها می‌توان به این موضوع اشاره داشت که نیروهای وزن و باد موجب وصل شدنِ بی‌موقع آن نمی‌شوند. زمانی که سکسیونر تابلویی مذکور قطع یا وصل گردد، پایه‌ها حول محور خود به میزان 90 درجه خواهند چرخید و همین موضوع موجب قطع و وصل شدن کنتاکت‌ها خواهد شد.
سکسیونر اهرمی
این مدل از سکسیونر تابلویی در سطوح ولتاژ 63 الی 765 مورد استفاده قرار می‌گیرد. سکسیونر مذکور مجهز به یک تیغه لوله‌ای برای هر فاز در سطح ولتاژ 63 الی 230 کیلو ولت و همچنین دو تیغه لوله‌ای برای سطوح ولتاژ 145 الی 765 کیلو ولت است.
سکسیونر قیچی یا پانتوگراف
این سکسیونر که تحت عنوان تک ستونی نیز شناخته شده برای ولتاژهای فشار قوی و همچنین فوق فشار قوی کارایی دارد. افزون بر این، از این تجهیزات در اماکنی که دارای اختلاف دما بوده نیز بهره می‌برند.
سکسیونر قابل قطع زیر بار فیوزی
سکسیونر مذکور تحت عنوان کلید بار نیز شناخته شده و دارای قابلیت قطع جریان‌های بار که چندین برابر جریان نامی بوده، است. سکسیونر مذکور در انواع بیرونی و داخلی تولید شده و از آن می‌توان در انشعاب‌های کوچک و فیدر موتوری بهره برد.
سخن پایانی
در این راهنما به بررسی سکسیونر تابلویی و مصارف این تجهیزات پرداختیم و دانستیم که سکسیونرها در حقیقت نوعی جداکننده به حساب می‌آیند. شما چه اطلاعات دیگری در رابطه با سکسیونرها دارید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون این تجهیزات در قسمت ارسال دیدگاه با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل به اشتراک بگذارید.
387 بازدید
محمد یاری پور
