آیا می‌دانید ترموکوپل سیمی چیست و در چه مواردی می‌توان از آن بهره‌گیری کرد؟ ترموکوپل‌های سیمی از جمله انواع ترموکوپل بوده که از آن‌ها برای اندازه‌گیری دما استفاده می‌شود. در حقیقت، سیم ترموکوپل بخشی بوده که قسمت حساس به دما را به اتصال سرد متصل می‌سازد. این تجهیزات با استفاده از دو فلز کروم و نیکل تولید شده و در حسگر دما به هم‌دیگر متصل می‌شوند. در ادامه این راهنما ضمن آشنایی بیش‌تر با چیستی ترموکوپل سیمی خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
ترموکوپل سیمی چیست؟
پیش از این که به بررسی ترموکوپل سیمی بپردازیم، خوب است که با چیستی این ابزار آشنا شویم. ترموکوپل‌ها از جمله تجهیزات رایج برای اندازه‌گیری الکتریکی دما در صنایع هستند. مکانیزم این تجهیزات بر اساس پدیده سی بک (Seebeck) بوده که این پدیده اختلاف دما بین دو نقطه را به ولتاژ تبدیل خواهد کرد. جالب است بدانید که ترموکوپل‌ها به عنوان یکی از مولدهای برق شناخته می‌شوند.
ترموکوپل سیمی (Wired thermocouple) در حقیقت یکی از تکنیک‌های اندازه‌گیری دما به صورت تماسی بوده که ساخته شده از اتصال دو سیم و آلیاژ است. طول عمر این وسیله به ضخامت سیم وابسته خواهد بود. این ترموکوپل از جمله ترموکوپل‌های سری K به حساب می‌آید. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که منظور از ترموکوپل سری K چیست؟
ترموکوپل سری K
ترموکوپل سری k از جمله رایج‌ترین ترموکوپل‌های مصرفی در بازار به حساب می‌آید. همان‌طور که می‌دانید امروزه وسایل اندازه‌گیری دما به دلیل پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن ابزار جدید دستخوش تغییرات زیادی شده‌اند. ترموکوپل‌ها که از جمله وسایل اندازه‌گیری دما بوده نیز بر موج این تغییرات سوار شده و در انواع مختلف در بازار موجود هستند.
این تجهیزات ساخته شده از سنسورهای حساس به گرما بوده که درون این سنسورها دو سیم فلزی وجود دارد که در زمان افزایش حرارت به تولید انرژي الکتریکی می‌پردازد. انرژی الکتریکی تولید شده به دستگاه ترموکوپل پشتیبان فرستاده شده و بعد بر حسب میزان حرارت، درجه گرمای موجود در محیط تعیین می‌شود. ترموکوپل‌ها دارای انواع مختلفی هستند که یکی از انواع پرکاربرد آن، تیپ K است. ترموکوپل‌های تیپ K به دلیل طراحی و کارایی منحصربه‌فردی که دارند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ویژگی‌های ترموکوپل سیمی سری K
همان‌طور که گفته شد، ترموکوپل‌ها به منظور اندازه‌گیری دمای محیط یا دمای کوره‌ها کاربرد دارند. هر یک از انواع مختلف این تجهیزات رنج دمایی مشخصی را پوشش داده و طیف کارایی منحصربه‌فردی دارند. ترموکوپل سیمی تیپ K دارای رنج دمایی بالایی است؛ به این معنا که می‌تواند از دماهای پایین تا دماهای بالا را به خوبی اندازه‌گیری کند. به طور کل ترموکوپل‌های سری K بازه دمایی منفی 200 الی 1260 درجه سانتی‌گراد را اندازه‌گیری می‌کنند.
نکته بعدی که لازم است در رابطه با ترموکوپل سیمی سری K در نظر داشته باشید، قیمت این تجهیزات است. این تجهیزات در مقایسه با سایر ترموکوپل‌های موجود در بازار قیمت مناسب‌تری داشته و به همین دلیل میزان تقاضا برای آن‌ها بالا است. از دیگر ویژگی‌های مثبت این دستگاه می‌توان به عمر مفید بالای آن اشاره داشت؛ به گونه‌ای که پس از کارکرد طولانی عملکرد آن دچار اختلال نشده و با کیفیت عالی به کارایی خود ادامه می‌دهد.
به طور کل ترموکوپل‌های سری K علاوه بر نوع سیمی در انواع مختلف دیگری نظیر هد دار، فلنج دار و رزوه دار نیز در بازار موجود هستند. این تجهیزات بر حسب کارایی که دارند از آلیاژهای مختلف تهیه می‌شوند. به طور معمول در سر مثبت آن‌ها از آلیاژی شامل 90 درصد نیکل و 10 درصد کروم بهره‌گیری شده و در سر منفی آن‌ها آلیاژی با 95 درصد نیکل، 2 درصد آلومینیوم، 2 درصد منگنز و 1 درصد سیلیکون به کار رفته است.
کاربرد ترموکوپل‌های سری K
ترموکوپل سیمی از جمله انواع ترموکوپل‌های سری K بوده که در بین مدل‌های مختلف این سری، بیش‌ترین کاربرد را داشته و از یک رشته سیم روکش‌دار به منظور تشخیص دما بهره‌گیری می‌کند. همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره شد، این تجهیزات دامنه تشخیص دمای بسیار بالایی دارند؛ به همین خاطر می‌توان از آن‌ها به منظور اندازه‌گیری دمای آب، دمای مواد شیمیایی، دیگ بخار، موتورها، هیترهای صنعتی، دمای گازهای مورد استفاده در صنایع و… بهره‌گیری نمود. افزون بر این، تجهیزات مذکور برای اندازه‌گیری دما در بیمارستان‌ها و انبارهای ذخیره مرکبات و مواد غذایی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مهم‌ترین دلیل استفاده از ترموکوپل سیمی سری K
همان‌طور که می‌دانیم، این تجهیزات از جمله پرکاربردترین نوع ترموکوپل‌ها در صنایع مختلف به حساب می‌آیند. از جمله اصلی‌ترین دلایل محبوبیت و استفاده از این نوع ترموکوپل، دوام بالای آن در شرایط دمایی بالا است. در ساختار این تجهیزات از آلیاژهای منحصربه‌فردی استفاده شده که در زمان مواجه شدن با دمای بسیار بالا مقاومت خیلی خوبی از خود نشان می‌دهد. از دیگر دلایل بهره‌گیری از ترموکوپل‌های مذکور عدم اکسید شدن آن تحت شرایط دمایی بالا است.
روش اندازه‌گیری دما به وسیله ترموکوپل سری K
فلز به کار رفته در ساختار ترموکوپل‌ها در اثر درجه حرارت بالا، ولتاژ تولید خواهد کرد. ولتاژ تولید شده می‌تواند به واسطه یک ولت متر ساده اندازه‌گیری شده و میزان دما تشخیص داده شود. لازم به ذکر است که برخی از شرکت‌ها برای افزایش کارایی و بازدهی بهتر این نوع از ترموکوپل‌ها از وسایل ذخیره داده بهره‌گیری می‌کنند تا داده‌هایی که از طریق ولت متر به دست آمده‌اند، به صورت مجدد مورد بازرسی دوره‌ای قرار گیرند.
سخن پایانی
ترموکوپل سیمی از جمله ترموکوپل‌های سری K بوده که در مقایسه با انواع دیگر ترموکوپل‌های تیپ K هم‌چون هد دار، فلنج دار و رزوه دار، کاربرد بیش‌تری دارد. شما چه اطلاعات دیگری پیرامون ترموکوپل سیمی در ذهن دارید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون این تجهیزات با ما و کاربران محترم وب سایت تکه کابل به اشتراک بگذارید.
137 بازدید
محمد یاری پور
