آیا می‌دانید چرا سیم نول برق دارد؟ ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که چراغ فازمتر در هر دو سوراخ پریز روشن شود؛ این اتفاق به این معنا بوده که سیم نول در خانه شما برق‌دار است و بایستی مشکل را برطرف کرد. برای کسب اطلاعات بیش‌تر پیرامون برق‌دار بودن سیم نول در ادامه با ما همراه باشید.
چرا سیم نول برق دارد و چگونه می‌توان این مشکل را برطرف کرد؟
اگر برایتان سوال است که چرا سیم نول برق دارد، در ابتدا لازم است که با دلایل برق‌دار شدن این سیم آشنا شویم. رایج‌ترین دلیلی که می‌تواند منجر به برق‌دار شدن سیم نول گردد، قطع شدن سیم نول بوده که این مورد باعث برگشت فاز از سیم نول می‌شود. علاوه بر این، گاهی اوقات در شبکه‌های توزیع برق به علت عدم اتصال زمین مرکز ستاره یا به دلیل زیگزاگ سیم پیچ ترانسفورماتورها، اگر اتصال فاز به زمین در نقطه‌ای از شبکه رخ دهد، شاهد اختلاف پتانسیل یا همان ولتاژ 220 ولت بین زمین و نول خواهیم بود.
دلیل دیگر ایجاد الکتریسیته در سیم نول می‌تواند عدم تعادل بار در شبکه توزیع باشد. در چنین شرایطی، نقطه اتصال ستاره ترانسفورماتور توزیع جابه‌جا شده و در آخر باعث خطا در سیم نول خواهد شد. همچنین، ایراد پیدا کردن سیم پیچ‌های ترانسفورماتور نیز می‌تواند دلیلی برای بروز چنین خطایی باشد. پس از دانستن این که چرا سیم نول برق دارد برای برطرف کردن این مشکل بایستی نول را در ابتدا از فاز تشخیص دهید.
برای انجام این کار به ابزاری تحت عنوان فازمتر نیاز خواهید داشت. به منظور تشخیص فاز و نول از هم دیگر بایستی سر فازمتر را با احتیاط کامل در یکی از سوراخ‌های پریز قرار داده و سر انگشت شصتتان را به ته فازمتر بچسبانید. چنان‌چه سیم فاز باشد، لامپ فازمتر روشن خواهد گردید. چنان‌چه لامپ روشن نشود، یکی از موارد زیر رخ داده است:
- امکان دارد سوراخی که فازمتر در آن قرار داده شده سیم نول باشد.
- امکان دارد پریز فاقد برق باشد.
- امکان خراب بودن فازمتر نیز وجود دارد.
نگاهی بر ساختار سیم نول
اکنون که می‌دانیم چرا سیم نول برق دارد و دانستیم که باید این مشکل را حل کنیم، بیایید پیش از بررسی مراحل برطرف کردن این مشکل نگاهی بر چیستی سیم نول داشته باشیم. در اجرای سیم کشی ساختمان برای این که بتوان جریان برق را به خوبی در مدار اجرا و از آن بهره‌برداری کرد، بایستی از سیم و فاز و نول در کنار هم دیگر به عنوان مکمل بهره برد.
برخی افراد تصور صحیحی از مسیر جریان برق ندارند و بر این باور هستند که تنها استفاده از سیم فاز در انتقال جریان برق کفایت خواهد کرد. جالب است بدانید که زمانی یک سیستم برق به خوبی کار کرده که در زمان به جریان افتادن در سیم فاز، مسیری برای بازگشت به مدار وجود داشته باشد. سیم نول در واقع همان سیمی بوده که قادر است این مسیر را برای سیستم الکتریسیته فراهم سازد. سیم نول (Neutral) تحت عنوان سیم خنثی یا فاقد بار نیز شناخته شده و با علامت اختصاری (N) در مدارهای برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیم‌های نول بر خلاف سیم‌های فاز در مدار برق با رنگ آبی و گاهاً سفید نمایش داده می‌شوند. اکنون که با چیستی سیم نول و این که چرا سیم نول برق دارد آشنا شدیم، در بخش بعدی با مراحل برطرف کردن این مشکل آشنا خواهیم شد:
مراحل رفع مشکل برق دار بودن سیم نول
در حالت کلی 11 مرحله وجود داشته که با طی کردن آن‌ها می‌توانید سیم نول را فاقد بار کنید. این مراحل عبارتند از:
- در وهله اول تمامی وسایلی که در منزل با کمک انرژی برق در حال کارکرد هستند را خاموش کرده و برق آن‌ها را قطع کنید.
- به کنتور اصلی مراجعه کرده و در این مرحله اقدام به جداسازی سیم نول اصلی از سیستم سیم کشی کنید. توجه داشته باشید که در این مرحله فقط سیم نول مد نظر بوده و کاری با سیم فاز نداریم. توجه داشته باشید که در حین انجام مراحل بایستی حتماً از دستکش استفاده کرده و احتیاط کامل کنید.
- تحت هیچ شرایطی دستتان با سیم نول ساختمان تماس پیدا نکند.
- در این مرحله با استفاده از فازمتر وارد عمل شوید. اگر فازمتر روشن شود احتمالا خطا از طرف شبکه بوده و بایستی سازمان برق را در این باره مطلع سازید.
- چنان‌چه غیر از مرحله قبل رخ داد، فیوز ساختمان را جدا کرده و نول‌های برق را نیز جدا نموده و مورد بررسی قرار دهید. فراموش نکنید که فازمتر در زمان بررسی هر کدام از سیم‌ها نباید روشن شود.
- با استفاده از دستکش نول شبکه و نول‌های سیم کشی منزل را از اکسید یا همان زنگ‌زدگی پاک کنید؛ این کار را تا زمانی ادامه دهید که سطح مس به طور کامل تمیز شده و رنگ سرخ دیده شود.
- در مرحله هشتم از «چرا سیم نول برق دارد و برطرف کردن آن»اقدام به اتصال مجدد نول شبکه به نول‌های ساختمان کنید. توصیه می‌شود که این کار را با استفاده از ترمینال مخصوص یا شین به انجام رسانید.
- در مرحله نهم فیوز را سر جای اصلی خود قرار داده و دوباره با کمک فازمتر، نول را مورد بررسی قرار دهید. همان‌طور که می‌دانید، فازمتر نباید روشن شود.
- در این مرحله به ساختمان بر گشته و جریان برق را به وسایل برقی خود برگردانید.
- در مرحله نهایی برای اطمینان خاطر، نول پریزهای داخل ساختمان را با کمک فازمتر مورد بررسی قرار داده و از عدم روشن شدن فازمتر اطمینان حاصل فرمایید.
سخن پایانی
در این راهنما دانستیم که چرا سیم نول برق دارد و با دلایل و مراحل برطرف کردن این مشکل آشنا شدیم. بهترین ابزار برای تشخیص برق دار بودن یک سیم، فازمتر است. به بیان ساده، زمانی که در حین بررسی سیم با فازمتر، این ابزار روشن نشود به این معنا بوده که سیم مورد نظر فاقد برق است. توصیه می‌شود اگر در این زمینه تجربه ندارید حتماً از کمک یک فرد متخصص استفاده کنید. شما چه راهحل دیگری برای این مشکل می‌شناسید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را پیرامون سیم فاز و نول با ما در قسمت ارسال دیدگاه به اشتراک بگذارید.
509 بازدید
محمد یاری پور
سلام، لامپ بالکون از اول خراب بود، من یه لامپ خریدم ولی هر دو سیم یه رنگه و وقتی کلید را میزنم فازمتر با هر دو سیم روشن میشه، میشه کمک کنید که ایا این حالت نرماله یا مشکلی هست؟ و اینکه چطوری فاز و نول را بشناسم؟