یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین سیستم‌های ایمنی در ساختمان‌هایی که در ارتفاعات ساخته شده و یا ساختمان‌هایی که دارای ارتفاع زیادی هستند، سیستم ارتینگ یا همان سیستم ارت است. در سیستم ارت، سیم ارت و صفحه ارت از اهمیت بالایی برخوردار هستند زیرا این دو قسمت باعث انتقال جریان و بار اضافی به داخل زمین می‌شوند.
با توجه به اینکه صفحه ارت آزادکننده الکترون‌ها به درون خاک یا زمین است، استفاده صحیح از آن اهمیت زیادی دارد. یکی از پرکاربردترین انواع صفحه‌های ارت، صفحه روکش مس ارت است. در این مقاله قصد داریم به بررسی صفحه روکش مس ارت پرداخته و مزایای استفاده از آن را بیان کنیم.
صفحه روکش مس ارت
همان‌طور که گفته شد، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های سیستم ارتینگ، نصب صحیح و استفاده از صفحه ارت مناسب است. صفحه ارت تمام مس به علت مساحت و حجمی که دارد از مس به کار رفته بیشتری در ساختار خود بهره برده و از این رو قیمت بسیار بالاتری نسبت به سیم مسی یا سایر اجزای سیستم ارت دارد.
در واقع صفحه ارت باید تماما مسی بوده و به راحتی الکترون و بار الکتریکی را به زمین منتقل کند اما از آنجایی که قیمت صفحه ارت مسی بالا است، برخی اوقات پیمانکاران و سازندگان و طراحان سیستم ارت برای کاهش هزینه‌های اولیه و جاری پروژه دست به استفاده از صفحه روکش مس ارت به جای صفحه ارت مسی استفاده می‌کنند (البته دقت کنید که این تصمیم‌گیری حتما باید با هماهنگی کارفرما بوده و سازنده یا طراح نباید به‌تنهایی این تصمیم را بگیرد).
صفحه ارت روکش مس یا صفحه روکش مس ارت که از آن با نام صفحه اتمایز ارت هم نام برده می‌شود، نوعی صفحه ارت است که مغزی و هسته اصلی آن از جنس فولاد بوده و دارای یک روکش کامل مسی است که باعث انتقال راحت جریان الکتریکی به درون زمین می‌شود. این صفحه به صورت مربع و یا مستطیل بوده و باید ضخامت آن حداقل 4 میلی‌متر باشد. قیمت این صفحه خیلی کم‌تر از قیمت صفحه تمام مسی ارت بوده و از کیفیت و کارایی بسیار مطلوبی نسبت به قیمت آن برخوردار است.
این صفحه به سیم مسی منتقل‌کننده جریان متصل بوده و بدین‌شکل جریان یا بار الکتریکی را درون زمین تخلیه کند. دقت کنید که این سیم مسی حتما باید به قسمت مسی صفحه روکش مس متصل شده و نباید به قسمت هسته فولادی متصل شود. این صفحه به‌صورت عمودی در خاک قرار گرفته و در بین الکترولیت‌ها نصب می‌شود.
مزایا و ویژگی‌های صفحه روکش مس ارت
همان‌طور که گفته شد، صفحه روکش مس ارت از کیفیت و رادمان و انتقال جریان مناسبی بهره‌مند است و می‌تواند جریان را به‌خوبی منتقل کند. این صفحه قابلیت به‌کارگیری در تمامی برنامه‌ها و پروژه‌های ساخت سیستم ارتینگ، انتقال بار جریان‌های غیرمنتظره مثل رعد و برق یا صاعقه، تابلوهای برق، موتورها و کلیه وسایل برقی که امکان نشر و انتشار جریان برق را دارا هستند، داشته و بسیار پرکاربرد است.
صفحه ارت روکش مس حداقل باید دارای اضلاع 40 در 40 بوده و ضخامت روکش مسی آن حداقل باید 200 تا 250 میکرون باشد تا بتواند جریان را به‌خوبی عبور داده و از طول عمر بالایی برخوردار باشد. در واقع میزان و صخامت مس صفحه روکش مس، ارتباط مستقیمی با عمر کاری صفحه و میزان انتقال جریان الکتریسیته آن صفحه دارد.
هر چه صخامت این روکش مسی بیشتر باشد، انتقال جریان بهتر صورت گرفته و صفحه دارای عمر بیشتری خواهد بود. عمر کاری صفحه روکش مس ارت را می‌توان با استفاده از ضخامت روکش مس حساب کرد بدین صورت که سالانه حدود 5 میکرون از سطح مسی صفحه از بین رفته و کارایی خود را از دست می‌دهد. با استفاده از یک ضرب و تقسیم ساده می‌توان دریافت که عمر یک روکش مس 200 میکرونی 40 سال بوده و هر چه ضخامت از روکش بیشتر باشد، عمر و راندمان کاری صفحه بالاتر است.
نکته‌ای که باید در هنگام استفاده از این مدل صفحات به آن دقت کرد، تعویض به موقع و کامل این صفحات و جایگزینی آن‌ها با صفحات جدید است زیرا زمانی که روکش مسی این صفحه از بین برود، جریان دیگر انتقال پیدا نکرده و از آنجا که فولاد مقاومت الکتریکی بالایی (در مقایسه با سیم مسی و جنس مس) دارد، جریان به‌خوبی به زمین منتقل نشده و کل کارایی سیستم ارت مختل می‌شود و حتی امکان برگشت جریان به درون ساختمان وجود دارد.
از این رو توصیه می‌شود در چک‌کردن و تعویض این صفحه (در صورتی که عمر را کرده و روکش مسی آن از بین رفته باشد یا نزدیک به اتمام روکش مسی باشد) قصور نکرده و حتما آن را با یک صفحه جدید جایگزین نمایید.
صفحه ارت روکش مس علاوه بر عمر بالایی که دارد، از خوردگی پایین، رسانایی بالا، خلوص مس بالا، قیمت مناسب و فرسایش پایین برخوردار است. نکته‌ای که یکی از مهم‌ترین مزایای این صفحات محسوب شده و باعث شده است این صفحات روکش مس ارت بسیار محبوب باشند، قیمت بسیار مناسب و پایین آن‌ها در مقایسه با صفحه ارت مسی یا صفحه مس ارت است.
قیمت صفحات روکش مس ارت بسیار پایین‌تر از قیمت صفحات مسی بوده و از کارایی و انتقال جریان مناسبی هم بهره‌مند هستند. از همین رو می‌توان این صفحات را جانشین خیلی مناسبی برای صفحات ارت مسی دانسته و در صورت نیاز به صرفه‌جویی در هزینه‌های اولیه، از صفحه‌های روکش مس ارت بهره برد.
نتیجه‌گیری
یکی از مهم‌ترین قسمت‌های سیستم ارتینگ، صفحه ارت است که وظیفه انتقال جریان و بار الکتریکی وارده از جریان غیرمنتظره را به درون زمین عهده‌دار است. بدین منظور عموما از صفحات ارت مسی بهره برده که از قیمت بالایی (در مقایسه با سایر صفحات ارت) برخوردارند. صفحه روکش مس ارت به‌دلیل قیمت پایین، انتقال جریان مناسب، فرسودگی پایین و سایر مزایا و محاسنی که دارد، جانشین و جایگزین بسیار مناسبی برای این صفحه مس ارت بوده و خریداران زیادی دارد.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی صفحه روکش مس ارت پرداخته و مزایای استفاده از آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
278 بازدید
احسان شوکتی
