همان‌طور که همه ما می‌دانیم در گذشته تامین روشنایی منازل و ساختمان‌ها بر عهده چراغ‌های روغنی و شمع‌ها بوده است اما این روش‌ها خطرات و مشکلاتی را به‌همراه داشتند که همین مشکلات انسان را به فکر اختراع قطعه و وسیله‌ای کاربردی به نام لامپ انداخت. در سال 1879 اولین لامپ اختراع گردیده و انقلابی در عرصه روشنایی به وجود آورد. در همان سال‌های لامپ‌های متعدد دیگری هم ساخته شدند که از آن‌ها با نام لامپ قدیمی یاد می‌شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی لامپ قدیمی پرداخته و تاریخچه آن را بیان کنیم.
تاریخچه لامپ
قبل از اینکه به بررسی ویژگی‌های لامپ قدیمی بپردازیم بهتر است ابتدا نگاهی به تاریخچه لامپ و تحولات آن از اول ساخت و اختراع لامپ تا به امروز انداخته و آن را مورد بررسی قرار دهیم. اولین قدم در اختراع لامپ توسط فردی به نام همفری دیوی و در سال 1802 میلادی برداشته شد.
در واقع این فرد اولین ایده را در جهت اختراع لامپ ارائه کرده و اقدام به تولید وسیله‌ای برای روشنایی با استفاده از جریان الکتریسیته نمود اما به‌دلیل مشکلاتی که ایده و وسیله ساخته شده توسط او داشت، وسیله و ایده‌اش چندان موفق نبود و توانست خود را به عنوان وسیله‌ای کاربردی مانند لامپ مطرح کند. پس از دیوی فردی به نام وارن دی لی رو به فکر کامل کردن ایده لامپ فردی افتاد. این دانشمند تا حدود زیادی کاربرد و ماهیت لامپ را ارتقا بخشید ولی بازهم محصول او نیز به‌دلیل قیمت بسیار بالا و کیفت نه‌چندان مناسب آن، زیاد مورد توجه قرار نگرفت.
همه ما ادیسون را خالق اولین لامپ می‌دانیم اما در واقع ادیسون ایده‌های ذکر شده در قبل را تکامل بخشیده و سرانجام در سال 1879 موفق به اختراع اولین لامپ رسمی و کاربردی گردید و یا به عبارتی می‌توان گفت ایده اختراع لامپ توسط ادیسون تکمیل شده و به بازار با قیمت و کیفیت مناسب ارائه گردید.
این لامپ ادیسون را می‌توان اولین لامپ قدیمی به‌شمار آورد. البته باید گفت که نمونه اولیه این لامپ‌ها چندان به‌صرفه نبوده و علاوه‌بر مصرف برق زیاد، طول عمر کمی نیز داشتند اما با این حال، این لامپ‌های قدیمی برای جامعه تاریک آن زمان بسیار جذاب بودند. بعد از ادیسون، هنری وودوارد که دانشجوی پزشکی بود به فکر اختراع لامپ برقی افتاد که مشکلات ایده‌ها و اختراعات قبلی را نداشته باشد.
لامپ اختراع شده توسط هنری، دارای یک لوله شیشه‌ای و همچنین یک میله کربنی بود. این لامپ برخلاف نمونه‌های قبلی کاملا قابل استفاده بود اما به‌دلیل مشکلاتی همچون نداشتن بودجه کافی، هنری وودوارد موفق به تولید و عرضه این لامپ به بازار نشد. پس از آن لامپ‌های فلورسنت به میان آمدند. این لامپ‌ها توسط پیتر کوپر هیویت اختراع و اولین بار در سال 1980 به بازار ایران وارد شدند. لامپ‌های فلورسنتی یکی دیگر از انواع لامپ‌های قدیمی هستند که انقلابی جدید در این صنعت به‌وجود آورده و مشکلاتی همچون طول عمر پایین و یا مصرف برق زیاد را به‌همراه نداشتند.
پس از لامپ فلورسنت، در سال 1962 لامپ‌هایی با تکنولوژی جدید و با نام LED وارد بازار شدند و از آن‌ها با نام نسل سوم لامپ‌ها یاد می‌شد. البته نمی‌توان لامپ LED را نوعی لامپ قدیمی به‌شمار آورد زیرا امروزه هم از این نوع لامپ‌ها استفاده شده و بسیار هم کاربردی هستند؛ اما باید بدانید که ال‌ای‌دی‌های امروزی هم با نمونه‌های اولیه آن متفاوت بوده و بسیار پیشرفته‌تر از ال‌ای‌دی‌های اولیه هستند.
بعد از این لامپ‌ها، لامپ‌های SMD به میان آمدند که در دسته لامپ‌های LED قرار دارند اما این لامپ‌ها از طول عمر بالاتر و مصرف انرژی پایین‌تری نسبت به لامپ‌های LED برخوردار بوده و کاربرد زیادی دارند. پس از این نمونه از لامپ‌ها، لامپ‌های SOB که از فناوری پیشرفته‌تری برخوردار بودند وارد بازار شده و خود را به‌عنوان یکی از جدیدترین نمونه‌های لامپ‌های امروزی به بازار معرفی نمودند.
لامپ قدیمی
بازه استفاده و نام‌گذاری لامپ‌های قدیمی را می‌توان از ابتدا و سال شروع ساخت لامپ اولیه تا زمانی که لامپ‌های LED ساخته و وارد بازار شدند، تخمین زد. این بازه، گستره‌ای از انواع لامپ‌هایی است که باعث تکامل و پیشرفت سطح زندگی بشر شده و سعی می‌شد که هر کدام از نمونه لامپ‌های جدید، مشکلات لامپ‌های قدیمی‌تر را نداشته و بازدهی بیشتری داشته باشند. برخی از این لامپ‌های قدیمی هم در زمان خود بسیار پرطرفدار شده و کاربرد زیادی پیدا کردند.
لامپ‌های رشته‌ای را می‌توان جزو قدیمی‌ترین لامپ‌ها به‌شمار آورد که قابلیت تبدیل انرژی الکتریسیته را به نور و روشنایی دارا هستند. لامپ‌های رشته‌ای اولین بار در سال 1920 در بازار عرضه شده و لامپ 60 وات آن را می‌توان اولین نمونه این نوع لامپ‌ها به‌شمار آورد. لامپ رشته‌ای 60 وات را می‌توان قدیمی‌ترین نوع لامپ رشته‌ای به‌شمار آورد که نوری شبیه به نور خورشید داشته و بسیار پرمصرف (مصرف برق بالا) بود.
لامپ رشته‌ای که یکی از انواع لامپ‌های قدیمی به‌شمار می‌رود، معایبی همچون طول عمر کم، اتلاف بالای انرژی، آثار مضر برای محیط زیست و انسان، تولید گاز گلخانه‌ای، اندازه بزرگ، تبخیر رشته تنگستن و … داشت. اصلی‌ترین مشکل لامپ‌های رشته‌ای همین تبخیر رشته تنگستن است. این مشکل موجب بالا رفتن سرعت سوخت لامپ شده و اگر این رشته بخار شود، نور لامپ کم‌تر می‌گردد. همین دلایل و مشکلات باعث شدند که لامپ‌های رشته‌ای هم جایگاه خود را از دست داده و با لامپ‌های جدیدتر جایگذین شوند.
اگر بخواهیم ویژگی‌های لامپ قدیمی را با لامپ جدید مقایسه کنیم باید گفت که لامپ‌های نسل جدید دارای امکاناتی نظیر تنوع رنگی، تنظیم روشنایی، مصرف بسیار پایین انرژی و … بوده و همچنین این لامپ‌ها قیمتی به‌صرفه‌تر و طول عمر بالاتر دارند. لازم به ذکر است که امروزه در سرتاسر جهان استفاده از لامپ‌های LED و فلورنست جایگزین لامپ‌های رشته‌ای شده و لامپ‌های قدیمی کاربرد سابق خود را از دست داده‌اند.
نتیجه گیری
توماس ادیسون مخترع اولین لامپ که با تکمیل ایده‌های پیشین در مورد اختراع لامپ و وسیله‌ای برای روشنایی مستمر، موفق به ساخت و تولید اولین لامپ شد. لامپ‌هایی که از ابتدا و سال شروع ساخت لامپ اولیه تا زمانی که لامپ‌های LED ساخته و وارد بازار شدند را می‌توان جزو انواع لامپ‌های قدیمی به‌حساب آورد. این لامپ‌های تاثیر زیادی در تولید لامپ‌های امروزی داشته و باعث پیشرفت در این صنعت شدند.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی لامپ قدیمی پرداخته و تاریخچه آن را بیان کنیم. امیدوارم این مطلب مورد پسند و رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد. ممنون می‌شویم اگر نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در سایت تکه‌کابل در میان گذاشته و ما را از مباحث مورد نیازتان مطلع سازید.
953 بازدید
احسان شوکتی
