ترانسفورماتورهای روغنی ازجمله ترانسفورماتورهایی بوده که عمدتاً در شرکت‌های برق، کارخانجات و سایر صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. آیا می‌دانید نحوه تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی چگونه انجام می‌شود؟ در ادامه این راهنما ضمن آشنایی بیشتر با ترانسفورماتور روغنی، به نکاتی که می‌بایست در تعمیر و نگهداری از آن مورد توجه قرار گیرد نیز خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
ترانسفورماتور روغنی
ترانسفورماتورهای روغنی (OIL TYPE TRANSFORMER) در حقیقت ترانس‌هایی هستند که برای عایق‌کاری و نگه‌داشتن ترانسفورماتور در سطوح دمایی سالم از روغن بهره‌گیری می‌کنند. ترانسفورماتورهای مذکور به گونه‌ای ساخته شده‌اند که از دوام بالایی برخوردار بوده و در صورت قرارگیری در معرض مواد شیمیایی پایداری خود را از دست نمی‌دهند. این دستگاه از یک محیط خنک‌کننده یا مایع عایق بهره‌گیری کرده که از مواد معدنی تشکیل شده است.
تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی
تعمیر ترانسفورماتور مذکور تنها در صورتی مجاز بوده که تعذیه ترانسفورماتور قطع شده و ترمینال‌ها زمین شوند. منظور از تعمیر و نگهداری این نوع ترانسفورماتور سرکشی‌های منظم و مطابق برنامه، بازررسی‌های دوره‌ای از نحوه کارکرد، انجام تعمیرات جاری و سرویس منظم، انجام آزمون‌های دوره‌ای و همچنین کنترل درجه حرارت و بار آن است.
بازررسی‌های دوره‌ای ترانسفورماتور روغنی
بازررسی‌های منظم و رفع نقص‌های ترانسفورماتورها به منظور بهره‌برداری بهینه از آن امری ضروری است. این بازررسی در مورد ترانسفورماتورهایی که در پست‌های توزیع واقع شده‌اند باید حداقل هر ۶ ماه یک بار انجام شود. به منظور پیش‌گیری از هر نوع حادثه‌ای، بازرسی ترانسفورماتور باید فقط به واسطه افراد مسئول و آزموده از یک فاصله حفاظتی و از پشت نرده و تور سیمی حریم صورت گیرد. در امر تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی ورود بازرس به داخل این حریم زمانی مجاز بوده که بوشینگ‌های ترانسفورماتور در داخل محفظه ترمینال واقع شده و یا این که برق ترانسفورماتور قطع و ترمینال‌های آن زمین شده باشند.
ناگفته نماند که در صورت وقوع حوادث خاصی نظیر تغییرات سریع و زیاد درجه حرارت محیط یا قطع برق ترانسفورماتور در اثر عملکرد رله‌ها، بازرسی خارج از برنامه ترانسفورماتور ضروری خواهد بود.
شرایط تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی
- گذرگاه و دیدگاه‌های منتهی به ترانسفورماتور روغنی نباید به صورت متروک درآیند. دیوارها، درب‌ها و دریچه‌های تهویه و کلیه نقاط ساختمان باید سالم بوده و سقف آن نیز نشتی نداشته باشد.
- تانک اصلی ترانسفورماتور باید دست نخورده و سالم باشد و این که آثار نشت روغن در محل اتصال درپوش‌ها و بست‌ها و شیر تخلیه وجود نداشته باشد. همچنین باید از سالم بودن واشرهای آب‌بندی نیز اطمینان حاصل شود.
- مورد بعدی در تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی این است که سیلیکاژل محفظه رطوبت‌گیر باید کنترل شود و در صورت نیاز بازیابی یا تعویض گردد.
- حوضچه روغن یا چاله روغن و لوله‌های ارتباطی آن باید در وضعیت مناسب و خالی از مواد زاید قرار گیرد.
- درجه حرارت ترانسفورماتور باید از روی دماسنج مربوطه قابل خواندن باشد.
- بوشینگ‌ها باید سالم و دست‌نخورده باشند و گرد و غبار زیادی روی سطح آن‌ها وجود نداشته باشد.
- هیچ‌گونه آثار حرارتی ناشی از جرقه اتصال کوتاه روی کابل‌ها و شینه‌ها در محل سربندی آن‌ها وجود نداشته باشد.
- تأسیسات روشنایی، سیستم تهویه و سیستم‌های هشداردهنده باید در وضعیت مطلوب قرار گیرند.
- سیستم زمین و اتصالات آن نیز باید در حالت استاندارد قرار گیرند.
- تجهیزات اطفای حریق در تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی باید سالم و آماده به کار باشند.
- ارتباط مخزن انبساط روغن با تانک ترانسفورماتور باید برقرار باشد.
- در زیر مخزن انبساط روغن رطوبت و نم جمع نشده باشد.
- سیستم گردش روغن کارکرد مطلوب داشته باشد و ظرف رطوبت‌گیر باید در هر بازدید دوره‌ای از سیلیکاژل تازه یا بازیافته پر شود.
در چه صورتی ترانسفورماتور روغنی از سرویس خارج می‌شود؟
- صدای ناهنجار و غیر عادی از ترانسفورماتور شنیده شود.
- افزایش درجه حرارت ترانسفورماتور غیر عادی بوده و دمای آن در شرایط بار نامی و تهویه عادی رو به افزایش باشد.
- روغن از بالای مخزن انبساط سرریز شود.
- روغن نشت کرده و سطح آن در درجه سطح سنج شیشه‌ای پایین بیاید.
- روغن تغییر رنگ دهد.
- عایق‌چینی روی بوشینگ‌ها شکسته یا دچار زنگ‌زدگی شود و یا این که آثار تخلیه جزیی بارهای خزنده روی سطح آن مشاهده شده و یا مسیرهای تخلیه الکتریکی روی آن دیده شود.
- روغن حاوی کربن، رطوبت و قطعات بزرگ ضایعات مکانیکی بوده و یا حالت اسیدی آن افزایش پیدا کرده و ولتاژ عایقی آن کاهش پیدا کند.
نکات مهم نمونه‌گیری و آزمایش روغن در تعمیر و نگهداری ترانسفورماتور روغنی
- بطری نمونه‌برداری باید دارای دهانه باز باشد و درب آن از جنس چوب پنبه نباشد.
- بطری را باید با الکل تمیز شست‌وشو داده و کاملا خشک کرد.
- شیر نمونه‌برداری باید به طور کامل خشک و تمیز شود و پیش از نمونه‌برداری باید حداقل ۴ لیتر از روغن ترانسفورماتور درون ظرفی تخلیه گردد.
- بطری می‌بایست پیش از نمونه‌برداری تا نیمه از روغن پر شده و با این روغن شست‌وشو داده شود.
سخن پایانی
ترانسفورماتور روغنی از جمله ترانسفورماتورهای توزیع برق بوده که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. به غیر نصب، نکات مهمی در رابطه با تعمیر و نگهداری آن وجود داشته که رعایت آن‌ها به منظور بهره‌برداری صحیح الزامی است. شما چه نکات دیگری درباره نحوه نگهداری ترانسفورماتور روغنی می‌دانید؟ لطفاً نظرات و دانسته‌های خود را با ما و سایر کاربران عزیز در بخش کامنت‌ها در میان بگذارید.
268 بازدید
محمد یاری پور
